SCHWARTZWALD JOHANN KARL, burmistrz Gdańska
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | {{paper}} | + | {{paper}}[[File:Herb_rodu_Schwartzwaldów.JPG|thumb|Herb rodu Schwartzwaldów]] |
− | '''JOHANN KARL SCHWARTZWALD''' (11 IX 1689 Gdańsk – 20 VII 1748 Gdańsk), burmistrz | + | '''JOHANN KARL SCHWARTZWALD''' (11 IX 1689 Gdańsk – 20 VII 1748 Gdańsk), [[BURMISTRZOWIE MIAST GDAŃSKICH | burmistrz]] Gdańska. Wywodził się z rodziny działającej w Gdańsku od początku XV wieku, obdarowanej szlachectwem (zob. [[SCHWARTZWALD HEINRICH, kupiec, bibliofil, kolekcjoner | Heinrich Schwartzwald]]), był synem Johanna Karla Schwartzwalda (12 III 1644 Gdańsk – 30 I 1710 Gdańsk), który z powodu [[KALWINI W GDAŃSKU | kalwińskiego]] wyznania nie pełnił urzędów w mieście, był jednak liczącym się posiadaczem ziemskim i prowizorem [[KOŚCIÓŁ BOŻEGO CIAŁA (przy ob. ul. 3 Maja)| kościoła Bożego Ciała]] (1643). Jego matką (ślub z ojcem 4 XII 1687 w [[KOŚCIÓŁ ŚW. PIOTRA I PAWŁA | kościele św. Piotra i Pawła]]) była Sybilla Luisa (zm. 1742, pochowana w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] (NMP)), córka Heinricha Köhne-Jaskiego z Bremy. Był ich jedynym dzieckiem, które dożyło wieku dojrzałego. <br/><br/> |
+ | W grudniu 1705 przyjęto go (z wpisem nobilis Borussiensis) do najwyższej klasy (primy) w gdańskim [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickim]]. W 1707 studiował na luterańskim uniwersytecie w Królewcu, w 1709 na kalwińskiej uczelni w Lejdzie. 7 III 1720 uzyskał kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo miejskie]] (jako tzw. Bürger-Kind, dziecko gdańskich obywateli) i był od tego roku [[ŁAWA MIEJSKA | ławnikiem]] [[GŁÓWNE MIASTO | Głównego Miasta]], od 1725 [[RADA MIEJSKA | rajcą]]. Burmistrzem został u schyłku życia. Urząd pierwszego burmistrza pełnił w 1747, drugiego w 1746, czwartego w 1748. <br/><br/> | ||
+ | Szanowany ze względu na tradycje rodu, majątek i koneksje szlacheckie, został wyznaczony przez [[RADA MIEJSKA | Radę Miejską]] (z innym rajcą, Karlem Gottfriedem Schmiedenem) do reprezentowania Gdańska podczas wizyty generalicji rosyjskiej i saskiej po [[OBLĘŻENIE GDAŃSKA W 1734 ROKU | oblężeniu Gdańska]] i kapitulacji miasta w lipcu 1734. Witał 11 lipca u bram rosyjskiego feldmarszałka Burkharda Christopha Münnicha, a następnie podjął zwycięzców uroczystym obiadem w „Królewieckiej Gospodzie”. W trakcie tego spotkania negocjowano kwestię wziętych do niewoli przez Rosjan i Sasów pułków gwardii króla polskiego Stanisława Leszczyńskiego oraz zwrotu zajętych przez wojska rosyjskie Szańców Letniego i Zimowego. W sierpniu 1734 wraz z Karlem Gottfriedem Schmiedenem prowadzili negocjacje z przedstawicielem króla polskiego Augusta III, radcą von Bülow, odnośnie do warunków przyjęcia miasta do królewskiej łaski. Ostatecznie uzgodniono wysoką kwotę 800 tysięcy guldenów (florenów pruskich) odszkodowania, zapłaconą przez miasto w dwóch ratach do września 1736. <br/><br/> | ||
+ | 25 VI 1715 poślubił w kościele NMP Adelgundę, córkę ławnika (od 1706) i rajcy (od 1718) Reinholda Cölmera. Swoją znaczną darowizną Adelgunda przyczyniła się odbudowy [[SZPITAL ŚW. ELŻBIETY | szpitala św. Elżbiety]] po jego pożarze w 1752. Doczekał się córki Anne Elisabeth (9 IV 1724 – 22 IX 1786), od 1741 żony [[CONRADI EDUARD FRIEDRICH, burmistrz Gdańska | Eduarda Friedricha Conradiego]], późniejszego burmistrza. <br/><br/> | ||
+ | Należały do niego na Głównym Mieście dwie reprezentacyjne kamienice: tzw. [[LWI ZAMEK | Lwi Zamek]] przy Langgasse 35 (ul. Długa), własność rodowa Schwartzwaldów od 1615, oraz kamienica odziedziczona w 1727 po Cölmerach przy Langer Markt 8 (Długi Targ), której przedproże całkowicie przebudował (obecnie eksponowane przy kamienicy Długi Targ 9). Po ojcu dziedziczył wsie [[RĘBOWO | Rębowo]], Otomin, Sulmin, Jankowo, Borkowo, Głębokie i na Żuławach Mokry Dwór, Wiślinę i Dziewięć Włók, po przodkach (Heinrichu Schwartzwaldzie) także m.in. bogatą kolekcję numizmatów. Majątek wraz z ręką córki Anne Elisabeth przeszedł na rodzinę Conradi. Zmarł na skutek nieszczęśliwego wypadku, spadł ze schodów. {{author: SK}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] |
Aktualna wersja na dzień 12:57, 27 lip 2024
JOHANN KARL SCHWARTZWALD (11 IX 1689 Gdańsk – 20 VII 1748 Gdańsk), burmistrz Gdańska. Wywodził się z rodziny działającej w Gdańsku od początku XV wieku, obdarowanej szlachectwem (zob. Heinrich Schwartzwald), był synem Johanna Karla Schwartzwalda (12 III 1644 Gdańsk – 30 I 1710 Gdańsk), który z powodu kalwińskiego wyznania nie pełnił urzędów w mieście, był jednak liczącym się posiadaczem ziemskim i prowizorem kościoła Bożego Ciała (1643). Jego matką (ślub z ojcem 4 XII 1687 w kościele św. Piotra i Pawła) była Sybilla Luisa (zm. 1742, pochowana w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP)), córka Heinricha Köhne-Jaskiego z Bremy. Był ich jedynym dzieckiem, które dożyło wieku dojrzałego.
W grudniu 1705 przyjęto go (z wpisem nobilis Borussiensis) do najwyższej klasy (primy) w gdańskim Gimnazjum Akademickim. W 1707 studiował na luterańskim uniwersytecie w Królewcu, w 1709 na kalwińskiej uczelni w Lejdzie. 7 III 1720 uzyskał kupieckie obywatelstwo miejskie (jako tzw. Bürger-Kind, dziecko gdańskich obywateli) i był od tego roku ławnikiem Głównego Miasta, od 1725 rajcą. Burmistrzem został u schyłku życia. Urząd pierwszego burmistrza pełnił w 1747, drugiego w 1746, czwartego w 1748.
Szanowany ze względu na tradycje rodu, majątek i koneksje szlacheckie, został wyznaczony przez Radę Miejską (z innym rajcą, Karlem Gottfriedem Schmiedenem) do reprezentowania Gdańska podczas wizyty generalicji rosyjskiej i saskiej po oblężeniu Gdańska i kapitulacji miasta w lipcu 1734. Witał 11 lipca u bram rosyjskiego feldmarszałka Burkharda Christopha Münnicha, a następnie podjął zwycięzców uroczystym obiadem w „Królewieckiej Gospodzie”. W trakcie tego spotkania negocjowano kwestię wziętych do niewoli przez Rosjan i Sasów pułków gwardii króla polskiego Stanisława Leszczyńskiego oraz zwrotu zajętych przez wojska rosyjskie Szańców Letniego i Zimowego. W sierpniu 1734 wraz z Karlem Gottfriedem Schmiedenem prowadzili negocjacje z przedstawicielem króla polskiego Augusta III, radcą von Bülow, odnośnie do warunków przyjęcia miasta do królewskiej łaski. Ostatecznie uzgodniono wysoką kwotę 800 tysięcy guldenów (florenów pruskich) odszkodowania, zapłaconą przez miasto w dwóch ratach do września 1736.
25 VI 1715 poślubił w kościele NMP Adelgundę, córkę ławnika (od 1706) i rajcy (od 1718) Reinholda Cölmera. Swoją znaczną darowizną Adelgunda przyczyniła się odbudowy szpitala św. Elżbiety po jego pożarze w 1752. Doczekał się córki Anne Elisabeth (9 IV 1724 – 22 IX 1786), od 1741 żony Eduarda Friedricha Conradiego, późniejszego burmistrza.
Należały do niego na Głównym Mieście dwie reprezentacyjne kamienice: tzw. Lwi Zamek przy Langgasse 35 (ul. Długa), własność rodowa Schwartzwaldów od 1615, oraz kamienica odziedziczona w 1727 po Cölmerach przy Langer Markt 8 (Długi Targ), której przedproże całkowicie przebudował (obecnie eksponowane przy kamienicy Długi Targ 9). Po ojcu dziedziczył wsie Rębowo, Otomin, Sulmin, Jankowo, Borkowo, Głębokie i na Żuławach Mokry Dwór, Wiślinę i Dziewięć Włók, po przodkach (Heinrichu Schwartzwaldzie) także m.in. bogatą kolekcję numizmatów. Majątek wraz z ręką córki Anne Elisabeth przeszedł na rodzinę Conradi. Zmarł na skutek nieszczęśliwego wypadku, spadł ze schodów.