LEWANDOWSKI JANUSZ ANTONI, polityk
| (Nie pokazano 29 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | [[File: | + | [[File: Lewandowski_Janusz.jpg |thumb| Janusz Lewandowski (w środku), IV Pomorski Kongres Obywatelski, 21 V 2011]] |
| + | [[File:Janusz_Lewandowski.jpg|thumb|Janusz Lewandowski podczas uroczystości wręczenia Medalu św. Wojciecha, 2014]] | ||
| + | |||
| + | '''JANUSZ ANTONI LEWANDOWSKI''' (ur. 13 VI 1951 Lublin), polityk. Po ukończeniu liceum w Lublinie, w 1974 absolwent Ekonomiki Transportu Morskiego [[UNIWERSYTET GDAŃSKI | Uniwersytetu Gdańskiego]] (UG). W czasie studiów reprezentował uczelnię w zawodach lekkoatletycznych (głównie biegi sprinterskie: 10,7 na 100 m). Od 1974 nauczyciel akademicki UG. Związany był z [[RUCH MŁODEJ POLSKI | Ruchem Młodej Polski]]. W latach 1980–1981 ekspert [[SOLIDARNOŚĆ | NSZZ Solidarność]], organizował między innymi Regionalną Radę Koordynacyjną Samorządów Pracowniczych, grupującą 250 przedsiębiorstw. W 1983 zmuszony do odejścia z uczelni, zatrudnił się w [[POLSKIE LINIE OCEANICZNE. ODDZIAŁ W GDAŃSKU | Polskich Liniach Oceanicznych]]. W 1984 obronił na UG doktorat poświęcony myśli liberalnej.<br/><br/> | ||
| + | Publikował w [[PRZEGLĄD POLITYCZNY | „Przeglądzie Politycznym”]] (pod pseudonimem Jędrzej Branecki), od 1984 na propozycję [[MERKEL JACEK, przedsiębiorca, polityk | Jacka Merkela]] opracowywał dla [[WAŁĘSA LECH, prezydent Polski | Lecha Wałęsy]] i „Solidarności” programowe założenia dotyczące spraw gospodarczych. Wspólnie z [[SZOMBURG JAN JACEK, ekonomista | Janem Szomburgiem]] po raz pierwszy jawnie przedstawił liberalny projekt gospodarczy w dwutygodniku [[GWIAZDA MORZA, pismo | „Gwiazdy Morza”]]. W 1988 z Janem Szomburgiem ogłosił program prywatyzacji gospodarki polskiej za pomocą bonów prywatyzacyjnych, znany później jako Program Powszechnej Prywatyzacji (PPP), realizowany od grudnia 1994 do 1998. PPP przekształcił 512 przedsiębiorstw państwowych w spółki prawa handlowego (oskarżany w 1997 o działanie na szkodę dwóch krakowskich Spółek Państwa, w 2009 zarzuty uznano ostatecznie za bezpodstawne). Z Janem Szomburgiem założył 2 XII 1989 fundację [[INSTYTUT BADAŃ NAD GOSPODARKĄ RYNKOWĄ | Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową]]. <br/><br/> | ||
| + | W rządach [[BIELECKI JAN KRZYSZTOF, ekonomista, premier | Jana Krzysztofa Bieleckiego]] (1990–1991) i Hanny Suchockiej (1992–1993) minister przekształceń własnościowych. Doprowadził do uruchomienia Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie (pierwsza sesja 16 IV 1991). Współzałożyciel (1989) Stowarzyszenia Kongres Liberałów, przekształconego 29 VI 1990 w [[KONGRES LIBERALNO-DEMOKRATYCZNY | Kongres Liberalno-Demokratyczny]] (KLD), którego do 19 V 1991 był pierwszym przewodniczącym.<br/><br/> | ||
| + | Po porażce wyborczej KLD w 1993, w latach 1994–1997 pracował jako ekspert Banku Światowego m.in. za granicą (Chiny, Wietnam, Ukraina). Po fuzji KLD z Unią Demokratyczną został członkiem Unii Wolności (UW) i był jej liderem na Wybrzeżu. Z listy UW dostał się w 1997 do Sejmu III kadencji. W styczniu 2001 przeszedł do Platformy Obywatelskiej (PO), uzyskując mandat posła IV kadencji w okręgu gdańskiego (otrzymał 4907 głosów).<br/><br/> | ||
| + | Od kwietnia 2003 do kwietnia 2004 był obserwatorem przy Parlamencie Europejskim (PE). W 2004 z listy PO poseł do PE (z okręgu gdańskiego, w wyborach uzyskał 79 879 głosów). Był przez 2,5 roku przewodniczącym komisji budżetowej, następnie jej wiceprzewodniczącym. W 2009 ponownie wybrany do PE (otrzymał 107 529 głosów), nominowany przez polski rząd na urząd komisarza do spraw budżetu Komisji Europejskiej, po przesłuchaniu w PE, 9 II 2010 objął to stanowisko na cztery lata i zrzekł się mandatu europosła. Europoseł ponownie w latach 2014-2018 (w związku z czym 1 VII 2014 odszedł ze stanowiska komisarza w KE), od 2019 (od 10 VII 2019 wiceprzewodniczący Komisji Budżetowej), wybrany także w 2024 (otrzymał 133 444 głosów). | ||
| + | Od stycznia do listopada 2015 był przewodniczącym Rady Gospodarczej przy premierze Ewie Kopacz, od lutego 2016 członek zespołu doradców ekonomicznych PO. <br/><br/> | ||
| + | Laureat Nagrody Kisiela w 1993, odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2011), [[MEDAL ŚWIĘTEGO WOJCIECHA | Medalem św. Wojciecha]] (2014), otrzymał nagrodę Specjalną Lewiatana przyznawaną przez Konfederację Lewiatan (2010) i Perłę Honorową Polskiej Gospodarki w kategorii gospodarka (2010). Od 1977 żonaty był z Lidią (zm. 8 IX 2021), ojciec Justyny. {{author: JMY}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Aktualna wersja na dzień 11:00, 10 cze 2024
JANUSZ ANTONI LEWANDOWSKI (ur. 13 VI 1951 Lublin), polityk. Po ukończeniu liceum w Lublinie, w 1974 absolwent Ekonomiki Transportu Morskiego Uniwersytetu Gdańskiego (UG). W czasie studiów reprezentował uczelnię w zawodach lekkoatletycznych (głównie biegi sprinterskie: 10,7 na 100 m). Od 1974 nauczyciel akademicki UG. Związany był z Ruchem Młodej Polski. W latach 1980–1981 ekspert NSZZ Solidarność, organizował między innymi Regionalną Radę Koordynacyjną Samorządów Pracowniczych, grupującą 250 przedsiębiorstw. W 1983 zmuszony do odejścia z uczelni, zatrudnił się w Polskich Liniach Oceanicznych. W 1984 obronił na UG doktorat poświęcony myśli liberalnej.
Publikował w „Przeglądzie Politycznym” (pod pseudonimem Jędrzej Branecki), od 1984 na propozycję Jacka Merkela opracowywał dla Lecha Wałęsy i „Solidarności” programowe założenia dotyczące spraw gospodarczych. Wspólnie z Janem Szomburgiem po raz pierwszy jawnie przedstawił liberalny projekt gospodarczy w dwutygodniku „Gwiazdy Morza”. W 1988 z Janem Szomburgiem ogłosił program prywatyzacji gospodarki polskiej za pomocą bonów prywatyzacyjnych, znany później jako Program Powszechnej Prywatyzacji (PPP), realizowany od grudnia 1994 do 1998. PPP przekształcił 512 przedsiębiorstw państwowych w spółki prawa handlowego (oskarżany w 1997 o działanie na szkodę dwóch krakowskich Spółek Państwa, w 2009 zarzuty uznano ostatecznie za bezpodstawne). Z Janem Szomburgiem założył 2 XII 1989 fundację Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.
W rządach Jana Krzysztofa Bieleckiego (1990–1991) i Hanny Suchockiej (1992–1993) minister przekształceń własnościowych. Doprowadził do uruchomienia Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie (pierwsza sesja 16 IV 1991). Współzałożyciel (1989) Stowarzyszenia Kongres Liberałów, przekształconego 29 VI 1990 w Kongres Liberalno-Demokratyczny (KLD), którego do 19 V 1991 był pierwszym przewodniczącym.
Po porażce wyborczej KLD w 1993, w latach 1994–1997 pracował jako ekspert Banku Światowego m.in. za granicą (Chiny, Wietnam, Ukraina). Po fuzji KLD z Unią Demokratyczną został członkiem Unii Wolności (UW) i był jej liderem na Wybrzeżu. Z listy UW dostał się w 1997 do Sejmu III kadencji. W styczniu 2001 przeszedł do Platformy Obywatelskiej (PO), uzyskując mandat posła IV kadencji w okręgu gdańskiego (otrzymał 4907 głosów).
Od kwietnia 2003 do kwietnia 2004 był obserwatorem przy Parlamencie Europejskim (PE). W 2004 z listy PO poseł do PE (z okręgu gdańskiego, w wyborach uzyskał 79 879 głosów). Był przez 2,5 roku przewodniczącym komisji budżetowej, następnie jej wiceprzewodniczącym. W 2009 ponownie wybrany do PE (otrzymał 107 529 głosów), nominowany przez polski rząd na urząd komisarza do spraw budżetu Komisji Europejskiej, po przesłuchaniu w PE, 9 II 2010 objął to stanowisko na cztery lata i zrzekł się mandatu europosła. Europoseł ponownie w latach 2014-2018 (w związku z czym 1 VII 2014 odszedł ze stanowiska komisarza w KE), od 2019 (od 10 VII 2019 wiceprzewodniczący Komisji Budżetowej), wybrany także w 2024 (otrzymał 133 444 głosów).
Od stycznia do listopada 2015 był przewodniczącym Rady Gospodarczej przy premierze Ewie Kopacz, od lutego 2016 członek zespołu doradców ekonomicznych PO.
Laureat Nagrody Kisiela w 1993, odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2011), Medalem św. Wojciecha (2014), otrzymał nagrodę Specjalną Lewiatana przyznawaną przez Konfederację Lewiatan (2010) i Perłę Honorową Polskiej Gospodarki w kategorii gospodarka (2010). Od 1977 żonaty był z Lidią (zm. 8 IX 2021), ojciec Justyny.
