PIASKOWNIA

Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
 
(Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{paper}}
 
{{paper}}
[[File:Piaskownia, Matthaeus Deisch, 1761 – 1765.JPG|thumb|''Piaskownia'', Matthaeus Deisch, 1761–1765]]
+
[[File:Deisch_Matthaeus_Piaskownia,_1761–1765.jpg|thumb|''Piaskownia'', Matthaeus Deisch, 1761–1765]]
'''PIASKOWNIA''' (1381 ''spelunca arenae'', 1430 ''santgrube'', nast. Sandgrube), ob. rejon ul. Rogaczewskiego. W XIV w. u nasady płn. stoku q Biskupiej Górki, na zach. od q Kanału Raduni, w obrębie miejskich posiadłości powstało rozległe żwirowe wyrobisko, z którego czerpano budulec do lokowanego właśnie q Głównego Miasta. Po wyczerpaniu złóż w pocz. XV w. teren przekształcił się w otwarte przedmieście, skupione wokół drogi na Biskupą Górka i q Chełm. Około 1430 notowano 60 ogrodów. Przy P., nad Kanałem Raduni, do 1563 znajdował się pierwotny zespół szpitala św. Gertrudy. W 1655–56 z powodu zagrożenia szw. ufortyfikowano BG i jej podnóże: wał ziemny zablokował drogę na Chełm, a P. znalazła się w obrębie umocnień miejskich. Pod koniec XVII w. w obwarowaniu między P. a q Nowymi Ogrodami wzniesiono bastion Piaskowy (Sandgrube, q fortyfikacje). Około 1687 była ul. o gęstej zabudowie kilkukondygnacyjnymi budynkami. W 1. poł. XVIII w. na majdanie bastionu Piaskowego mieścił się specjalny targ dla kupców z kościelnych osad podmiejskich. Księgi gruntowe z XVII–XVIII w. odnotowywały 44 opatrzone numerami policyjnymi posesje, znajdujące się w większości w posiadaniu zamożnych gd. kupców i rzemieślników, a także niektórych gd. szpitali. W 1. poł. XIX w. pojawiły się zakłady przem.: rafineria cukru (1809), fabryka tabaki (przed 1822). Około 1850 zbudowano budynek prus. landratury, a ul. przeciął wykop z torami kolejowymi do dworca przy Promenadzie (ob. q Dworzec Główny). Mieściła się tu lokalna lud. szkoła i od 1880 pod nr. 14 szkoła akuszerek q Prowincjonalny Zakład Kształcenia Położnych. W 1885–87 w miejsce m.in. szkoły ludowej wzniesiono pod nr. 9–15 budynek Miejskiego Szpitala Chirurgicznego (q Szpital Miejski (Lazaret przy Sandgrube), q Miejski Zakład Opieki Społecznej), po 1945 siedziba dyr. Lasów Państwowych. Zniesienie systemu fortyfikacji i niwelacja Bastionu Piaskowego w okresie międzywojennym pozwoliły na wydłużenie ul., ponowne złączenie jej z drogą na Biskupią Górkę (Schleheta / Tarnowa Dolina, po 1945 ul. Pohulanka). W 1931–32 powstał tu kośc. Polonii gd. q kośc. Chrystusa Króla. W 1945 zabudowa uległa znacznemu zniszczeniu, jej nazwę zmieniono na ul. ks. Rogaczewskiego. Po 1980 budowa Trasy W-Z (al. Armii Krajowej) ponownie uczyniła z P. ślepy zaułek. {{author: SK}} [[Category: Encyklopedia]]
+
[[File:Piaskownia,_Der_Stadt_Dantzig…,_1688.jpg|thumb|Piaskownia, ''Der Stadt Dantzigk...'', 1688]]
 +
'''PIASKOWNIA''' (1381 ''spelunca arenae'', 1430 ''santgrube'', następnie Sandgrube), obecnie rejon ul. Rogaczewskiego. W XIV wieku u nasady północnego stoku [[BISKUPIA GÓRKA | Biskupiej Górki]], na zachód od [[KANAŁ RADUNI | Kanału Raduni]], w obrębie miejskich posiadłości powstało rozległe żwirowe wyrobisko, z którego czerpano budulec do lokowanego właśnie [[GŁÓWNE MIASTO | Głównego Miasta]]. Po wyczerpaniu złóż w początku XV wieku teren przekształcił się w otwarte przedmieście, skupione wokół drogi na Biskupią Górkę i [[CHEŁM | Chełm]]. Około 1430 notowano 60 ogrodów. <br/><br/>
 +
Przy Piaskowni, nad Kanałem Raduni, do 1563 znajdował się pierwotny zespół szpitala św. Gertrudy. W latach 1655–1656 z powodu zagrożenia szwedzkiego ufortyfikowano Biskupią Górkę i jej podnóże: wał ziemny zablokował drogę na Chełm, a Piaskownia znalazła się w obrębie umocnień miejskich. Pod koniec XVII wieku w obwarowaniu między Piaskownią a [[NOWE OGRODY | Nowymi Ogrodami]] wzniesiono bastion Piaskowy (Sandgrube, [[FORTYFIKACJE | fortyfikacje]]).<br/><br/>
 +
Około 1687 była ulicą o gęstej zabudowie kilkukondygnacyjnymi budynkami. W 1. połowie XVIII wieku na majdanie bastionu Piaskowego mieścił się specjalny targ dla kupców z kościelnych osad podmiejskich. Księgi gruntowe z XVII–XVIII wieku odnotowywały 44 opatrzone numerami policyjnymi posesje, znajdujące się w większości w posiadaniu zamożnych gdańskich kupców i rzemieślników, a także niektórych gdańskich szpitali. W 1. połowie XIX wieku pojawiły się zakłady przemysłowe: rafineria cukru (1809), fabryka tabaki (przed 1822). Około roku 1850 zbudowano budynek pruskiej landratury, a ulicę przeciął wykop z torami kolejowymi do dworca przy Promenadzie (obecnie [[DWORZEC GŁÓWNY | Dworzec Główny]]). Mieściła się tu lokalna ludowa szkoła i od 1880 roku pod nr. 14 szkoła akuszerek [[PROWINCJONALNY ZAKŁAD KSZTAŁCENIA POŁOŻNYCH | Prowincjonalny Zakład Kształcenia Położnych]]. W okresie 1885–1887 w miejsce m.in. szkoły ludowej wzniesiono pod nr. 9–15 budynek Miejskiego Szpitala Chirurgicznego ([[SZPITAL MIEJSKI (Lazaret przy Sandgrube) | Szpital Miejski (Lazaret przy Sandgrube)]], [[MIEJSKI ZAKŁAD OPIEKI SPOŁECZNEJ | Miejski Zakład Opieki Społecznej]]), po roku 1945 siedziba dyrekcji Lasów Państwowych. <br/><br/>
 +
Zniesienie systemu fortyfikacji i niwelacja bastionu Piaskowego w okresie międzywojennym pozwoliły na wydłużenie ulicy, ponowne złączenie jej z drogą na Biskupią Górkę (Schlehetal / Tarnowa Dolina, po 1945 ul. Pohulanka). W latach 1931–1932 powstał tu kościół Polonii gdańskiej [[KOŚCIÓŁ CHRYSTUSA KRÓLA | kościół Chrystusa Króla]]. W 1945 zabudowa uległa znacznemu zniszczeniu, jej nazwę zmieniono na ulicę ks. Rogaczewskiego. Po 1980 budowa Trasy W-Z (al. Armii Krajowej) ponownie uczyniła z Piaskowni ślepy zaułek. {{author: SK}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]]

Aktualna wersja na dzień 20:28, 25 lis 2021

Piaskownia, Matthaeus Deisch, 1761–1765
Piaskownia, Der Stadt Dantzigk..., 1688

PIASKOWNIA (1381 spelunca arenae, 1430 santgrube, następnie Sandgrube), obecnie rejon ul. Rogaczewskiego. W XIV wieku u nasady północnego stoku Biskupiej Górki, na zachód od Kanału Raduni, w obrębie miejskich posiadłości powstało rozległe żwirowe wyrobisko, z którego czerpano budulec do lokowanego właśnie Głównego Miasta. Po wyczerpaniu złóż w początku XV wieku teren przekształcił się w otwarte przedmieście, skupione wokół drogi na Biskupią Górkę i Chełm. Około 1430 notowano 60 ogrodów.

Przy Piaskowni, nad Kanałem Raduni, do 1563 znajdował się pierwotny zespół szpitala św. Gertrudy. W latach 1655–1656 z powodu zagrożenia szwedzkiego ufortyfikowano Biskupią Górkę i jej podnóże: wał ziemny zablokował drogę na Chełm, a Piaskownia znalazła się w obrębie umocnień miejskich. Pod koniec XVII wieku w obwarowaniu między Piaskownią a Nowymi Ogrodami wzniesiono bastion Piaskowy (Sandgrube, fortyfikacje).

Około 1687 była ulicą o gęstej zabudowie kilkukondygnacyjnymi budynkami. W 1. połowie XVIII wieku na majdanie bastionu Piaskowego mieścił się specjalny targ dla kupców z kościelnych osad podmiejskich. Księgi gruntowe z XVII–XVIII wieku odnotowywały 44 opatrzone numerami policyjnymi posesje, znajdujące się w większości w posiadaniu zamożnych gdańskich kupców i rzemieślników, a także niektórych gdańskich szpitali. W 1. połowie XIX wieku pojawiły się zakłady przemysłowe: rafineria cukru (1809), fabryka tabaki (przed 1822). Około roku 1850 zbudowano budynek pruskiej landratury, a ulicę przeciął wykop z torami kolejowymi do dworca przy Promenadzie (obecnie Dworzec Główny). Mieściła się tu lokalna ludowa szkoła i od 1880 roku pod nr. 14 szkoła akuszerek Prowincjonalny Zakład Kształcenia Położnych. W okresie 1885–1887 w miejsce m.in. szkoły ludowej wzniesiono pod nr. 9–15 budynek Miejskiego Szpitala Chirurgicznego ( Szpital Miejski (Lazaret przy Sandgrube), Miejski Zakład Opieki Społecznej), po roku 1945 siedziba dyrekcji Lasów Państwowych.

Zniesienie systemu fortyfikacji i niwelacja bastionu Piaskowego w okresie międzywojennym pozwoliły na wydłużenie ulicy, ponowne złączenie jej z drogą na Biskupią Górkę (Schlehetal / Tarnowa Dolina, po 1945 ul. Pohulanka). W latach 1931–1932 powstał tu kościół Polonii gdańskiej kościół Chrystusa Króla. W 1945 zabudowa uległa znacznemu zniszczeniu, jej nazwę zmieniono na ulicę ks. Rogaczewskiego. Po 1980 budowa Trasy W-Z (al. Armii Krajowej) ponownie uczyniła z Piaskowni ślepy zaułek. SK

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania