SCHNAASE PAUL HEINRICH WILHELM, kupiec, radny
| < Poprzednie | Następne > |
PAUL HEINRICH WILHELM SCHNAASE (1790 Gdańsk – 31 I 1855 Gdańsk), kupiec, ► radny Gdańska w 1827. Wnuk ► ławnika Starego Miasta Paula Gottlieba Schnaasego (1728–1787), od 23 I 1759 posiadającego kupieckie ► obywatelstwo Gdańska i po kądzieli ► Paula Świetlickiego, pastora ► kościoła św. Jana. Syn Paula (2 XII 1762 Gdańsk – 19 VI 1814 Berlin), 2 III 1779 zapisanego do przedostatniej klasy (secundy) gdańskiego ► Gimnazjum Akademickiego, studenta w Getyndze (1783) i Lispsku (1783), od 12 II 1789 posiadającego potwierdzone obywatelstwo Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli), kupca handlującego winem, właściciela firmy obsługi statków w gdańskim porcie, z kantorem we własnej kamienicy przy Grosse Wollwebergasse 1985 (ul. Tkacka 2) (ze stajniami przy Kleine Scharmachergasse 2019 (ul. Wełniarska 1)), w 1800 chwilowego właściciela nabytego na licytacji Dworu II w ► Strzyży. Brat historyka sztuki ► Karla Juliusa, kupca Friedricha Roberta Emila (29 I 1800 Gdańsk – 30 III 1855 Gdańsk, na apopleksję) i pastora ► Eduarda Davida.
W 1808 był współwłaścicielem ojcowskiej firmy („F.Paul Schnaase & Sohn”; „F.Paul Schnaase & Syn”), od 1814 wraz z bratem Friedrichem Robertem Emilem jej właścicielem. W 1811 zarejestrowany jako student fizyki w Heidelbergu. Do 31 XII 1825 firma dzierżawiła od władz wojskowych na magazyn wina piwnice ► Wielkiej Zbrojowni. 1 I 1830 zmieniła nazwę na „F.Schnaase Sohn” („F.Schnaase Syn”). Był właścicielem ogrodu przy ► Bramie Oliwskiej, który od 1819 udostępniał oficerom z pobliskiego kasyna. We wrześniu 1827 we własnej kamienicy przy Grosse Wollwebergasse 1985 (ul. Tkacka 2) otworzył płatną czytelnię gazet i wypożyczalnię książek (Schnaase'sche Leihbibliothek) z literaturą piękną, pamiętnikarstwem, popularnymi opracowaniami historycznymi, operowymi librettami. Zasób biblioteki liczył około 10 000 tomów, korzystać z niej mogły osoby z „wyższych stanów" po wcześniejszym zgłoszeniu potrzebnego tytułu. Po jego śmierci zbiór książek trafił do ► Biblioteki Miejskiej.
Od czwartego kwartału 1827 wydawał pismo (ukazało się 26 numerów) „Der Gesprächige oder Mittheilungen aus dem Gebiete der Literatur und Kunst, des Lebens und der Gewerbe” („Rozmowy i doniesienia z dziedziny literatury i sztuki, życia i rzemiosła”) (► Czasopisma kulturalne w XVIII–XIX wieku), wykpione przez ► Wilhelma Schumachera i złośliwie określane jako „Geschwätzige” (papla). Od 1822 był członkiem gdańskiej ► Korporacji Kupców, jej członkiem był również od 1831 brat Friedrich Robert Emil, od 1846 należący także do ► Towarzystwa Przyjaciół Sztuki.
7 III 1821 zaręczył się, a 12 lipca tego roku ożenił z Johanną Wilhelminą, córką ► Johanna Wilhelma Weickhmanna. Syn Paul Wilhelm Adolph (ur. 1823 Gdańsk), był w 1841 absolwentem ► Gimnazjum Miejskiego, studiował prawo w Królewcu, był sędzią w Gdańsku, od 1867 emerytem.
Bibliografia:
Archiwum Państwowe Gdańsk, Księga ślubów kościoła NMP, 1461/66, s. 3.
Die jüngere Matrikiel der Universitädt Leipzig, Bd. 3, hrgb. v. Georg Erler, Leipzig 1909, s. 364.
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VII, s. 541; t. VIII, s. 311.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 361.
„Danziger Intelligenzblatt”, nr 38 z 12 V 1819, s. 888; nr 63 z 7 VIII 1819, s. 1567; nr 20 z 10 III 1821, s. 519 (ogłoszenie zaręczyn); nr 28 z 2 II 1855, s. 235 (nekrolog).
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 1, 453.
