PILECKI SZCZEPAN STEFAN, nauczyciel w polskich szkołach handlowych, patron ulicy
| < Poprzednie | Następne > |
SZCZEPAN STEFAN PILECKI (26 XII 1892 Przemyśl – 23 X 1939 Piaśnica koło Wejherowa), nauczyciel, działacz polskich organizacji w II Wolnym Mieście Gdańsku, patron gdańskiej ulicy. Syn inżyniera Marcelego i Marii z domu Bojarskiej. W 1912 ukończył gimnazjum w Przemyślu, w latach 1913–1918 studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie; od 1919 doktor. Podczas I wojny światowej służył w armii austriackiej, walczył na froncie włoskim; od listopada 1918 do października 1921 major w Wojsku Polskim, artylerzysta, walczył w 1919 z Czechosłowacją o Śląsk Cieszyński.
Po przeniesieniu do rezerwy i uzupełnieniu wykształcenia w dziedzinie bankowości pracował w tym zawodzie; w Gdańsku od stycznia 1924 jako dyrektor gdańskiego oddziału Ziemskiego Banku Kredytowego we Lwowie przy Langer Markt (Długi Targ 18). Od 1926 pracował w gdańskim oddziale Polskiej Agencji Drzewnej „Paged”. W 1924 współzałożyciel Związku Oficerów Rezerwy Polaków w Gdańsku (w latach 1929–1939 jego przewodniczący). Członek gdańskiego Polskiego Klubu Wioślarskiego, od 7 IV 1925 do 6 X 1926 jego wiceprezes, członek Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki. W 1931 nauczyciel kontraktowy w Państwowej Szkole Handlowej w Warszawie, od września 1932 nauczyciel etatowy w Żeńskiej Szkole Przemysłowo-Handlowej w Poznaniu, skąd natychmiast został oddelegowany (na zasadzie urlopu płatnego) do Gdańska, do prac w Polskiej Wyższej Szkole Handlowej Macierzy Szkolnej ( polskie szkoły handlowe w II Wolnym Mieście Gdańsku).
Nauczał towaroznawstwa, historii handlu, ekonomii społecznej, dokumentacji handlowej i prawa; założył gabinet materiałów pomocniczych do nauki handlu i towaroznawstwa, kierował szkolnym chórem, opiekował się szkolnym kołem Ligi Obrony Powietrznej Państwa. Od 1933 członek zarządu i komisji szkolno-oświatowej Macierzy Szkolnej, członek Związku Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku, od 1937 członek Komisji Rewizyjnej Gminy Polskiej Związku Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku. Działał w tajnym Związku Strzeleckim („Strzelcu”) w II Wolnym Mieście Gdańsku, współpracował z Polską Organizacją Wojskową w Gdańsku, uczestniczył w tajnych kursach teoretycznych dowodzenia w Gdańsku i na terenie Polski (obóz pod Łomżą).
Po wybuchu II wojny światowej aresztowany, przetrzymywany w więzieniu gdańskim ( Areszt Śledczy); rozstrzelany w masowej egzekucji polskiej inteligencji w lasach piaśnickich (według innych danych 22 III 1940 w Stutthofie). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari.
Żonaty z gdańszczanką Elisabeth Loesdau, która w czasie II wojny światowej wyjechała do Niemiec; ojciec Barbary, psychologa, i działającego w Monachium syna Janusza (ur. 1927 Gdańsk), ucznia klasy fortepianu Marii Wiłkomirskiej w Konserwatorium Muzycznym Macierzy Szkolnej, prowadzonego w budynku Dyrekcji Kolei przez jej męża, Kazimierza Wiłkomirskiego, między innymi tłumacza polskiej literatury na język niemiecki (tłumaczył np. utwory Marka Hłaski pod nazwiskiem Hans von Piletzki).
Od 1945 patron ulicy w Gdańsku- Wrzeszczu Górnym. Jego nazwisko widnieje na tablicy pamiątkowej polskich nauczycieli z Wolnego Miasta Gdańska zamordowanych i zmarłych podczas II wojny światowej (przy ul. Wałowej 21) oraz na tablicy na Domu Harcerza (zob. Dwór Miejski), odsłoniętej 10 X 1981 i upamiętniającej gdańskich harcerzy poległych i pomordowanych podczas II wojny światowej. Od 26 XI 2011 jego imię nosi gdański tramwaj Pesa Swing 120NaG nr 1044.
