Wbudowana w kompleks plebanii dawna kaplica cmentarna, przebudowana w pierwszy kościół Podwyższenia Krzyża Świętego, 2019
Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego, budynek z lat 1996-2005, widok od strony północnej, stan z 2019
KOŚCIÓŁ PODWYŻSZENIA KRZYŻA ŚWIĘTEGO, Chełm, ul. biskupa Andrzeja Wronki 1. Lokalizacją nawiązuje do zajmującego tę samą parcelę kościoła Reformatów św. Antoniego Padewskiego. Po ponownym zasiedleniu Chełmu w okresie międzywojennym i budowie nowego osiedla dla pracowników stoczni w latach 1939–1940, na istniejącym tu cmentarzu parafii św. Józefa w 1941–1942 zbudowano cmentarną kapliczkę ( cmentarze na Chełmie).
Kaplica po zniszczeniach w 1945 została odbudowana i w 1947 przeznaczona na działalność duszpasterską. 21 XI 1947 erygowano odrębną parafię dla Chełmu (obecnie starszej jego części, tzw. Starego Chełmu), której nadano miano Podwyższenia Krzyża Świętego. Powód dało odnalezienie po II wojnie światowej w podziemiach kaplicy krzyża pochodzącego z polskiej przedwojennej placówki wojskowej na Westerplatte. Pierwszą mszę odprawiono 23 XI 1947, w obecności biskupa (administratora biskupstwa gdańskiego) Andrzeja Wronki. Od czerwca do listopada 1947 posługiwali tu pallotyni z sąsiedniej parafii przy kościele Chrystusa Króla.
Kaplica była wyjątkowo mała (na 200 osób). W 1957 władze państwowe wyraziły zgodę na przedstawienie projektów nowego kościoła. Zatwierdzony przez kurię biskupią projekt autorstwa prof. Politechniki Gdańskiej Zbigniewa Żurawskiego został jednak przez te władze odrzucony. Wyrażono jedynie zgodę na rozbudowę dotychczasowej kaplicy, zatwierdzając 13 VIII 1959 projekt przygotowany przez inż. Eugeniusza Baranowskiego. Pozwolenie na rozbudowę uzyskano 8 IV 1959, kamień węgielny położono 13 VI 1959,
kierownikiem budowy był inż. Jan Broma. Dobudowano świątynię halową, dotychczasową kaplicę przekształcając w prezbiterium. Konsekracji kościoła dokonał 20 XII 1959 biskup gdański Edmund Nowicki. W grudniu 1962 oddano do użytku plebanię.
W 1973 do kompleksu kościoła i plebanii dobudowano kaplicę św. Maksymiliana Kolbe. W 1979 dokonano przebudowy wnętrza świątyni i wystroju. Projekt przygotował artysta-plastyk Adolf Szczypiński, wykonawcą był Roman Nakielski. Poświęcenia nowego wnętrza kościoła dokonał 18 XI 1979 bp. Lech Kaczmarek]. W latach 1988–1990 wzniesiono obok kościelny dom parafialny z salkami katechetycznymi.
W lipcu 1996 uzyskano pozwolenie na budowę nowego kościoła, położonego na wschód od dotychczasowego, w parku porastającym teren dawnego cmentarza. Projekt architektoniczny nowego kościoła wykonali dr inż. arch. Zbigniew Pomaz i mgr inż. arch. Anna Bylec–Pomaz, projekt części konstrukcyjnej przygotował mgr inż. Antoni Gronek. Prace budowlane, prowadzone przez Gdańskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego „Przembud” pod kierunkiem mgr. inż. Konrada Muszyńskiego, rozpoczęto w sierpniu 1996. Kamień węgielny, poświęcony przez papieża Jana Pawła II, wmurowano 23 IX 2001, w obecności abpa Tadeusza Gocłowskiego. W związku z budową nowego kościoła rozebrano kaplicę bł. Maksymiliana Kolbego. Prace trwały do 2005, w efekcie powstał kościół o oryginalnym sklepieniu z drewna tzw. klejonego, który przejął wezwanie parafii. SK
