NAGRODA BURSZTYNOWEGO MIECZYKA IM. MACIEJA PŁAŻYŃSKIEGO, wyróżnienie przyznawane organizacjom pozarządowym z terenu województwa pomorskiego, od 1994 roku. Ideę nagrody i koncepcję przygotowało Regionalne Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych. Była pierwszym tego typu przedsięwzięciem w skali kraju i nadal stanowi unikatowy przykład wyrażenia uznania dla działań organizacji pozarządowych w formie nagrody przyznawanej i ufundowanej na szczeblu regionalnym. Wyjątkowe jest także to, że organizacja może sama siebie zgłaszać do udziału w konkursie, co ma skłaniać ją do uzyskania ważnej umiejętności prezentacji swoich osiągnięć i autorskich dobrych praktyk.
Inicjatywa korzystała ze wsparcia ówczesnego wojewody gdańskiego Macieja Płażyńskiego. Po jego śmierci, na wniosek Regionalnego Centrum, w 2010 wybrano go na patrona nagrody. Nagrodę sukcesywnie wspierali i współfinansowali kolejni wojewodowie pomorscy. Po powstaniu samorządu województwa pomorskiego w 1999 do współpracy zaproszono marszałka województwa, który został jednym z patronów i sponsorów nagrody. W 2004 do grona partnerów nagrody dołączył Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) w Gdańsku. Od 2014 organizacyjnie i finansowo nagrodę wspiera Europejskie Centrum Solidarności (ECS).
Wojewoda, marszałek oraz WFOŚiGW są fundatorami czterech nagród głównych (charakterystyczna pamiątkowa tabliczka z miniaturą miecza ze srebra i bursztynu oraz premia pieniężna). Oprócz tego Kapituła Nagrody, w skład której wchodzą dwaj przedstawiciele wojewody, dwaj – marszałka, dwaj – organizacji pozarządowych, laureaci nagrody w roku poprzednim, przedstawiciel WFOŚiGW, przedstawiciel ECS oraz przedstawiciel Fundacji RC, przyznaje wiele wyróżnień. Do laureatów trafiają poza tym nagrody specjalne, fundowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Marszałka Senatu RP, Rzecznika Praw Obywatelskich, Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Stowarzyszenie „Pomorskie w Unii Europejskiej” i Fundusz Akumulatora Społecznego.
Kapituła, przyznając nagrody i wyróżnienia za działalność w roku minionym, rozpatruje wnioski organizacji działających w obszarach: pomoc społeczna, ochrona środowiska i edukacja ekologiczna, kultura, społeczeństwo obywatelskie, edukacja, współpraca międzynarodowa.
Przyznawana jest również nagroda za Debiut Roku. Do ubiegania się o nią uprawnione są organizacje, które zostały założone maksymalnie 18 miesięcy przed datą ogłoszenia bieżącego konkursu.
Dodatkowo Fundacja RC przyznaje nagrodę specjalną Bursztynowej Róży. Jest to jedyne imienne wyróżnienie i choć zostało pomyślane jako nagroda dla liderów organizacji pozarządowych w regionie – niekiedy wyróżnieni nią zostają społecznicy prowadzący działania z drugiej linii.
Konkurs wieńczony jest uroczystą Galą Rozdania Nagród Bursztynowego Mieczyka. Ceremonii towarzyszą wystawy, wykłady (na przykład Marka Kamińskiego (2017)) czy spotkania z gośćmi specjalnymi (między innymi Rzecznikiem Praw Obywatelskich Adamem Bodnarem (2019)), występy Gwiazdy Wieczoru (między innymi Grzegorz Turnau (2011), Hanna Banaszak (2012), Gaba Kulka (2014)). JANSZ
