RANISCH BARTHEL, murarz miejski
| < Poprzednie | Następne > |
i Gimnazjum Akademickiego, 1695
BARTHEL RANISCH (1648 Gdańsk – po 1709 Gdańsk), murarz miejski, historyk architektury. Z rodziny przybyłej z Saksonii, ojciec Hans posiadał w Gdańsku warsztat murarski. W 1672 roku uzyskał tytuł mistrza murarskiego, w 1773 obywatelstwo miejskie. W latach 1685, 1689, 1701 i 1709 starszy cechu murarzy, desygnowany przez Radę Miejską na stanowisko murarza miejskiego. W okresie 1673–1676 kierował budową na Chełmie kościoła św. Antoniego Padewskiego i klasztoru dla franciszkanów reformatów, w 1676–1677 budował dla jezuitów kościół św. Ignacego na Starych Szkotach. Na zlecenie króla polskiego Jana III Sobieskiego podjął się przebudowy kościoła parafialnego w Piasecznie pod Gniewem. Najważniejszym dokonaniem w Gdańsku było wybudowanie w latach 1678–1681 dla katolików Kaplicy Królewskiej. W roku 1685 brał udział w pracach remontowych kościoła w Juszkowie pod Pruszczem Gdańskim, 1687–1688 w dobudowie skrzydła kościoła Bożego Ciała, w 1681 – naprawie zachodniej ściany oraz budowie wieżyczki kościoła NMP, 1690–1691 rozbudował klasztor karmelitów. W roku 1690 powiększył klasztor brygidek, następnie (1695–1697) na podstawie projektu Petera Willera zbudował kościół Zbawiciela. Przypisuje się mu również autorstwo wielu kamieniczek w Gdańsku. Najczęściej stosował klasycyzujący barok, a podczas przebudowy budowli gotyckich starał się umieszczać formy gotycyzujące. Oprócz prac budowlanych prowadził teoretyczne badania nad architekturą Gdańska. W roku 1695 opublikował Beschreibung aller Kirchen-Gebäude in der Stadt Dantzig, gdzie ukazano gdańskie budowle kościelne wraz z planami. Było to pierwsze tego typu opracowanie historii architektury Gdańska.
