SCHOLTZ HEINRICH, nadburmistrz Gdańska, były patron ulicy
| < Poprzednie | Następne > |
HEINRICH SCHOLTZ (20 III 1874 Vechta koło Oldenburga – 8 X 1918 Gdańsk), ► nadburmistrz Gdańska. Syn Heinricha Scholtza, właściciela apteki w Vechta, i Augusty Nieländer. Po ukończeniu gimnazjum w Oldenburgu w latach 1893–1896 studiował prawo i ekonomię gmin miejskich w Monachium, Bonn i Berlinie. W 1900 zdał wyższy egzamin prawniczy. W okresie 1900–1901 pracował w magistracie w Oldenburgu. Od 1901 do 1907 był dyrektorem policji w Lüneburgu koło Hamburga, 18 IV 1907 został radcą w Zarządzie Miasta w Magdeburgu.
20 VII 1910 ► Rada Miejska wybrała go na pierwszego burmistrza Gdańska; po zatwierdzeniu wyboru przez władze państwowe został wprowadzony na urząd przez prezydenta rejencji gdańskiej ► Jaroslawa Jarotzkiego. Po złożeniu przysięgi rozpoczął pracę 12 VIII 1910. Tytuł nadburmistrza Gdańska, nadany przez cesarza Wilhelma II, otrzymał 26 VIII 1910 z jego rąk, w czasie bankietu wydanego w ► Dworze Artusa przez władze miejskie na część cesarza i jego rodziny oraz berlińskich członków dworu. Wilhelm II uczestniczył wówczas w powitaniu niemieckiej floty na wodach Zatoki Gdańskiej, a 27 sierpnia w paradzie wojsk ► 17. Korpusu Armijnego na ► poligonie na Zaspie.
Po dopuszczeniu na terenie Prus kremacji (1911) wspierał działania na rzecz powstania w Gdańsku ► krematorium. Podczas I wojny światowej nadburmistrz kierował Gdańskiem w trudnym okresie gospodarki wojennej i drastycznych ograniczeń żywnościowych, był m.in. organizatorem ► Pomocy Wojennej dla Gdańska. Jesienią 1918 na Pomorze i do Gdańska dotarła ► epidemia grypy, zwanej od jej źródeł „hiszpanką”, której padł ofiarą.
Był żonaty z Heleną Bergmann (1885–1956 Bonn), córką właściciela fabryki w Mönchen-Gladbach koło Düsseldorfu w Westfalii, m.in. w czasie I wojny światowej stojącej na czele jednej z komisji Pomocy Wojennej dla Gdańska. W Gdańsku w 1918 mieszkał przy Ferberweg 18 (ul. Miszewskiego). Pozostawił kilkoro niepełnoletnich dzieci, w tym syna Clausa, w czasie II wojny światowej żołnierza frontowego, odznaczonego za męstwo na polu walki Rycerskim i Żelaznym Krzyżem, po 1949 pułkownika Bundeswehry, syna Jürgena oraz córkę Ruth. Wdowa w 1921 mieszkała przy Hauptstraße 30 (al. Grunwaldzka), w 1928 przy Kastanienweg 8 (ul. Lendziona). Po 1930 nienotowana w Gdańsku.
Zgodnie z miejską tradycją 10 X 1918 w ► Ratuszu Głównego Miasta odbyło się – mimo wojny – poświęcone pamięci Heinricha Scholtza nadzwyczajne posiedzenie Rady Miejskiej z przemówieniami jej przewodniczącego ► Rudolfa Kerutha i burmistrza ► Hugona Baila. Następnego dnia w ► kościele Najświętszej Marii Panny (NMP) odbyło się nabożeństwo żałobne z udziałem rodziny, władz państwowych: nadprezydenta prowincji Prusy Zachodnie ► Ernsta Ludwiga Jagowa, prezydenta rejencji gdańskiej ► Lothara Förstera, miejskich notabli, przedstawicieli wojska, miejskich instytucji. Mową żegnał go pastor kościoła NMP ► Paul Friedrich Max Kalweit, na organach grał ► Otto Krieschen, chórem dyrygował ► Fritz Binder. Po nabożeństwie ukwiecony karawan w honorowej asyście miejskich ► strażaków udał się do ► krematorium przy St. Michaelsweg (ul. Traugutta). Urna z prochami spoczęła na jednym z gdańskich cmentarzy. Rodzinie i władzom miasta kondolencje przesłali: kronprinz Wilhelm von Preussen (1882–1951), minister robót publicznych i transportu ► Paul Justin Breitenbach, nadburmistrzowie wielu miast pomorskich, w tym Torunia i Grudziądza. Do 1945 jego imię nosiła obecna ► ul. Powstańców Warszawskich.
Bibliografia:
Urząd Stanu Cywilnego Gdańsk, nr 2750/18 (akt zgonu).
„Danziger Zeitung”, 9 i 12 X 1918 (nekrologi).
Altpreuss. Biogr., Bd. 2, s. 631.
