RODKIEWICZ MIECZYSŁAW, profesor Politechniki Gdańskiej
| < Poprzednie | Następne > |
MIECZYSŁAW RODKIEWICZ (17 XI 1903 Odessa – 18 VIII 1987 Gdynia), specjalista z dziedziny elektrotechniki, trakcji elektrycznych, profesor Politechniki Gdańskiej (PG). Wnuk Jana Aleksandra Rodkiewicza h. Pobóg, byłego katorżnika i sybiraka, skazanego w 1846 za udział w spisku ks. Piotra Ściegiennego, obywatela Warszawy, kupca i sędziego Trybunału Handlowego.
Syn Bronisława, absolwenta Szkoły Handlowej im. Leopolda Kronenberga w Warszawie i urzędnika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, oraz Genowefy z domu Zakrzewskiej.
Od 1904 mieszkał w Lublinie, gdzie w 1922 zdał maturę w Szkole Handlowej. Od tegoż roku kształcił się na Wydziale Elektrotechniki w Technische Hochschule Danzig (THD), studia ukończył w 1929 jako dyplomowany inżynier elektryk. W czasie studiów był członkiem Polskiej Korporacji Akademickiej Związek Akademików Gdańskich „Wisła” (ZAG „Wisła”), od 1925 do 1927 jej prezesem, w latach 1926–1927 prezesem działającej przy THD Bratniej Pomocy Zrzeszenia Studentów Polaków Politechniki Gdańskiej, ponadto delegatem na kurs wiedzy o Lidze Narodów w Genewie (z poparciem Komisariatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej).
W latach 1929–1930 pracował jako kierownik warsztatów tramwajowych w Śląsko-Dąbrowskim Kolejowym Towarzystwie Eksploatacyjnym w Katowicach. W latach 1930–1931 odbył służbę wojskową w Batalionie Łączności w Jarosławiu i w Szkole Podchorążych Rezerwy Łączności w Zegrzu, kończąc ją w stopniu plutonowego podchorążego. Od 1931 do 1933 pracował na Politechnice Lwowskiej. W latach 1933–1939 i w 1945 roku był zatrudniony w Elektrycznych Kolejach Dojazdowych w Łodzi jako kierownik warsztatów (1933–1938), naczelnik Wydziału Mechanicznego (1938–1939) i członek zarządu (1945).
Jako dowódca plutonu 7. Dywizji Piechoty brał udział w wojnie obronnej 1939 – uczestnik walk pod Lublinem i Częstochową; kampanię ukończył w stopniu podporucznika łączności. Do 30 I 1945 był jeńcem oflagów: X A Sandbostel (Dolna Saksonia), X A/Z Itzehoe (Szlezwig-Holsztyn), X C Lübeck (Lubeka), II C w Woldenberg (Dobiegniew), gdzie prowadził zajęcia w obozowym Studium Dokształcania Politechnicznego.
W Gdańsku mieszkał od grudnia 1945. W latach 1945–1974 (do emerytury) pracował na PG. Od 1954 zastępca profesora, od 1957 docent, w 1960 na Wydziale Elektrycznym uzyskał doktorat, od 1967 profesor nadzwyczajny. W latach 1962–1965 był prodziekanem Wydziału Elektrycznego do spraw kształcenia, 1946–1952 kierownikiem Katedry Kolejnictwa Elektrycznego, 1952–1969 kierownikiem Katedry Napędu Elektrycznego, 1968–1971 kierownikiem Zakładu Naukowego Urządzeń Trakcyjnych w Katedrze Wysokich Napięć i Aparatów Elektrycznych. W okresie 1969–1974 pełnił funkcję zastępcy dyrektora do spraw naukowo-dydaktycznych Instytutu Wysokich Napięć i Aparatów Elektrycznych, 1970–1974 kierownika Studium Podyplomowego Trakcji Elektrycznej na Wydziale Elektrycznym PG. W latach 1951–1955 był także wykładowcą w Wieczorowej Szkole Inżynierskiej przy PG.
Autor i współautor publikacji na temat elektrotechniki, elektryki oraz napędów elektrycznych, w tym dwóch skryptów, między innymi Remontów sprzętu elektrycznego (1965). Współtwórca kilku patentów, w tym na urządzenia do pomiaru ciągłego zużycia trakcyjnego przewodu jezdnego (15 VII 1975). Opracował wspomnienia z okresu nauki w THD oraz fragmentaryczne dzieje ZAG-u „Wisła”.
W latach 1945–1947 był współwłaścicielem Biura Urządzeń Elektrycznych w Gdańsku, 1947–1950 właścicielem i kierownikiem firmy Elektrotrakcja w Gdańsku, zajmującej się produkcją pierwszego w Polsce osprzętu sieci trolejbusowej dla Gdyni, Szczecina i Warszawy, członkiem zarządu i doradcą technicznym po upaństwowieniu i przekształceniu przedsiębiorstwa w Spółdzielnię Pracy „Elektrotrakcja” w 1949 roku. Twórca wielu projektów sieci trakcyjnej dla tramwajów, kolei, trolejbusów; autor wdrożeń, m.in. układu ochrony przeciwprzepięciowej dla Polskich Kolei Państwowych, aparatury trolejbusowej (prototypy nastawnika, styczników, ściągacza drążków) dla Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego Gdańsk-Gdynia, diagnostyki trakcyjnej sieci jezdnej, urządzeń trakcji trolejbusów w Warszawie i Gdyni.
Był członkiem Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej (w 1965 przewodniczącym oddziału w Gdańsku), Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, Koła Byłych Studentów Polaków Politechniki Gdańskiej z lat 1904–1939, Stowarzyszenia Elektryków Polskich, Koła Związku Bojowników o Wolność i Demokrację przy PG. Został odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1972), Medalem Zwycięstwa i Wolności (1972), honorową odznaką „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1972).
Był żonaty z Hanną z domu Dubowik, następnie z Jadwigą Niklewicz z domu Kraszkiewicz (12 X 1920 – 27 VII 1990). Pochowany na cmentarzu Srebrzysko.
Bibliografia:
Gapiński Szczepan, Absolwenci Politechniki Gdańskiej i ich osiągnięcia w dziedzinie mechaniki i okrętownictwa, Gdańsk 2020, s. 92–93.
Księga pamiątkowa studentów Polaków Politechniki Gdańskiej w latach 1904–1939, red. Henryk Hadrian, Marian Rakowski, Roman Wieloch, Gdańsk 1993, s. 144.
Pionierzy Politechniki Gdańskiej, red. Zygmunt Paszota, Janusz Rachoń, Edmund Wittbrodt, Gdańsk 2005, s. 518.
