USAREWICZ ROMAN, docent Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych
| < Poprzednie | Następne > |
ROMAN USAREWICZ (26 VIII 1926 Brześć nad Bugiem – 15 I 1983 Gdańsk), malarz, docent gdańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych (PWSSP). W latach 1933-1939 mieszkał w Gdyni. W czasie II wojny światowej więzień KL Mauthausen-Gusen. Od 1945 studiował malarstwo w gdańskiej PWSSP, w 1949 był współorganizatorem Międzyuczelnianej Wystawy Prac Studenckich w Warszawie, w 1952 otrzymał dyplom w pracowni Juliusza Studnickiego.
Zatrudniony w macierzystej uczelni, początkowo w pracowni malarstwa i rysunku, od 1955 adiunkt. W 1959 był komisarzem III Ogólnopolskiej Wystawy Młodego Malarstwa, Rzeźby i Grafiki w ramach XII FSP (Festiwal Sztuk Plastycznych) w Sopocie. Od 1965 prowadził warsztat technologii malarskiej w Katedrze Malarstwa Architektonicznego na Wydziale Malarstwa. Od 1971 docent, w latach 1971–1973 kierował Katedrą Projektowania Malarstwa i Rzeźby na Wydziale Malarstwa i Rzeźby, 1974–1981 pracownię malarstwa (od 1977 dla studentów architektury, 1980–1981 dla studentów malarstwa) w Katedrze Malarstwa i Rysunku na Wydziale Malarstwa i Rzeźby. W latach 1981–1983 kierował Katedrą Projektowania Plastycznego i prowadził pracownię tej specjalności.
Początek jego samodzielnej twórczości przypadał na okres socrealizmu i sukcesów szkoły sopockiej, uważany za przedstawiciela jej młodszej generacji; pracom na wystawy ogólnopolskie nadawał tematyczne tytuły, na wystawach okręgowych prezentował portrety, martwe natury i przede wszystkim pejzaże. W latach 1953–1954 uczestniczył w renowacji Drogi Królewskiej w Gdańsku w zespole Stanisława Teisseyre’a.
Na przełomowej wystawie młodej plastyki w warszawskim Arsenale (1955) pokazywał pejzaż i portret zbiorowy; w końcu lat 50. XX wieku stopniowo sprowadzał elementy figuratywne do znaków plastycznych, wypracowując własną formułę abstrakcji. Jej zasadą i celem było wyrażenie na obrazie plastycznym wartości zjawisk – realnych lub imaginacyjnych – zwłaszcza przestrzeni, struktur, rytmu, dynamiki, kolorystyki. Służyły temu kontrasty barw, płaszczyzn i linii, elementów amorficznych i tektonicznych, faktur. Kompozycje mogły zarazem stanowić projekty realizacji w architekturze i urbanistyce; odwołanie do idei konstruktywizmu dotyczyło więc raczej funkcji obrazów, których zróżnicowaną, wysmakowaną materię wzbogacały czasem detale z blachy, tworzyw sztucznych itp.
Od początku lat 70. XX wieku powstawały prace z wmontowanym źródłem światła, które dynamizowało obraz, zmieniało powierzchnie, relacje barwne i przestrzenne. Wśród jego projektów monumentalnych są między innymi malowidło w stołówce Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni (1961–1962), wystrój plastyczny statku MS „Stefan Batory” (1971), polichromia w domu wczasowym Kłos w Sopocie (1975), strop w holu sali bankietowej hotelu Heweliusz ( hotele), realizacja malarstwa na płycie melaninowej w jadalni Stoczni Gdańskiej; projektował też kolorystykę osiedla w Gdańsku- Suchaninie.
Podczas studiów został członkiem Związek Młodzieży Polskiej, od 1948 członkiem PZPR, należał także do NSZZ Solidarność. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1965 i 1973), Złotą Odznaką Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP, 1965), otrzymał nagrodę Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki (1965). Od 1953 był żonaty z artystką plastykiem, absolwentką gdańskiej PWSSP (1958) u m.in. Józefy Wnuk, Magdaleną Heydą-Usarewicz (ur. 1933 Lwów), córką Adama Heydy (12 VII 1903 – 18 XI 1967 Gdańsk) i Stanisławy (5 XI 1903 – 23 IV 1992 Gdańsk), z którą prowadził pracownię malarską przy ul. Mariackiej 36. Pochowany na cmentarzu Srebrzysko.
