BERENDT CARL LUDWIG, złotnik
| < Poprzednie | Następne > |
CARL LUDWIG BERENDT (Behrendt, Berend, Berendt) (chrzest 12 II 1728 w kościele Najświętszej Marii Panny Gdańsk – 21 X 1804 Gdańsk), złotnik. Syn Beniamina Berendta I. Naukę rozpoczął w 1730 w warsztacie ojca. W 1743 uzyskał dyplom czeladniczy. Pracę mistrzowską wykonał w 1753 w warsztacie Johanna Christopha Wonneckera I (2 VII 1696 – 17 V 1758). 10 III 1753 uzyskał obywatelstwo Gdańska.
W 1766, wraz z mistrzami Johannem Adamem Imlerem (22 IV 1716 Frankfurt/Menem – 10 V 1780 Gdańsk), Friedrichem Ephraimem Sieberem (Siewert; 5 XI 1720 Haga – 8 IV 1779 Gdańsk), Carlem Davidem Rathsem (7 IV 1736 – 17 IV 1796) i Christianem Baltzerem złożył skuteczną skargę przeciw cechowi, który nieżonatym mistrzom nie przydzielał uczniów na naukę rzemiosła; zakaz został wycofany. W 1767, wraz z kilkoma innymi złotnikami, doprowadził do zakazu przetapiania i rafinacji kruszców we własnych warsztatach – w celu ograniczenia możliwości ich fałszowania. Po latach sporów z cechem w tej sprawie, petycji i odwołań do Rady Miejskiej, zgodzono się na przeprowadzanie tych procesów pod wspólnym nadzorem, co doprowadziło do rozbudowy dzierżawionej przez cech odlewni srebra (Silberhütte) przy obecnym ul. Hucisku.
Naukę zakończoną dyplomem odbyli u niego zapisany w 1770 Johann Gottlieb Ulrich, w 1774 Daniel Herbrick, w 1783 Joseph Friedrich Barowie, w 1792 Johann Gottfried Albertus. Pracę mistrzowską w jego warsztacie wykonał Christian Jacob Haase. Starszy gdańskiego cechu złotników w latach 1789, 1793 i 1797. W 1803 świętował pięćdziesięciolecie pracy zawodowej.
Używał znaku mistrzowskiego z inicjałami i nazwiskiem CLBE/RENDT lub z inicjałami CLB w prostokącie. Jako probierz cechowy używał dwóch znaków: z inicjałem B bitym w negatywie i w prostokątnym polu. Z jego dorobku znane są pojedyncze elementy zastawy stołowej i serwisów do napojów: dwie pary lichtarzy, cukiernica do cukru pudru (tzw. kaster), koszyk na słodycze ( Muzeum Narodowe w Gdańsku), dzbanek do kawy ( Muzeum Gdańska), cukiernica (Zamek Królewski na Wawelu), półmisek (Altonaer Museum w Hamburgu). Ponadto kilka sreber sakralnych: kielich (Świątkowo), dzban liturgiczny (dawniej kościół św. Trójcy w Gdańsku) oraz korony na torę dla gminy żydowskiej w Królewcu.
Mieszkał i miał pracownię we własnym domu przy Goldschmiedegasse 1095 (ul. Złotników 30), odsprzedanym przez spadkobierców jubilerowi
Theodorowi Gottliebowi Schultzowi. Żonaty (imię żony nieznane, pochowana 5 IX 1775 w wieku 33 lat w grobie rodzinnym męża nr 362 w kościele NMP). Pochowany w kościele Bożego Ciała. Zob. też złotnictwo.
Bibliografia:
Czihak Eugen von, Die Edelschmiedekunst früherer Zeiten in Preussen, Leipzig 1908, s.15, 23, 24, 45, 74, 81, 86, 94.
Kriegseisen Jacek, O gdańskich złotnikach w latach 1700–1816, w: ...łyżek srebrnych dwa tuziny. Srebra domowe w Gdańsku 1700–1816, Gdańsk 2007, s. 158.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 2, 59.
