PIENIĄDZ ZASTĘPCZY
| < Poprzednie | Następne > |
PIENIĄDZ ZASTĘPCZY, emitowany w postaci bonów i monet podczas kryzysów gospodarczych, gdy znikał pieniądz pełnowartościowy, a w rozliczeniach brakowało drobnej monety. W Gdańsku sytuacja taka miała miejsce w okresie I wojny światowej, kiedy remitentami były Rada Miejska (emisja bonów w latach 1914, 1916, 1918 i 1919), miejskie instytucje ( Dworzec Główny, obóz jeńców wojennych na Przeróbce ( obozy jenieckie w Gdańsku)), instytucje prywatne (np. firma braci Freymannów).
W 1918 władze miasta wyemitowały bony z przedstawieniem panoramy Gdańska, autorstwa Bertholda Hellingratha. Po powołaniu II Wolnego Miasta Gdańska wydawano banknoty nominowane w markach, o coraz wyższych wartościach. W związku z brakiem pieniądza bony wydały w 1923 Krajowy Bank Rolny, Gdański Bank Handlu i Przemysłu, Stowarzyszenie Kupców Kolonialnych, Tramwaje Elektryczne, Towarzystwo Kredytowe Handlu i Przemysłu, Mleczarnia Parowa we Wrzeszczu, spółki i osoby prywatne (A.W. Kaufmann, bracia Freymann, Otto Pettke). Bony te były często nominowane w dolarach albo w goldfenigach, a emitenci gwarantowali ich wymianę według aktualnego kursu złota lub dolara.
Oprócz bonów liczni kupcy, przedsiębiorcy, kasy zapomogowe i towarzystwa asekuracyjne wydawały drobne nominały monet i kupieckie żetony (między innymi Dworzec Kolejowy, Franz Dmuch, P. Freisen, hotel Deutsches Haus, Albert Haub, fabryka likierów H. Pretzel, G. Sackendorff, Stocznia Schichaua, F. Steimetz, Aleksander Wieck, Richard Zielke). Monety i bony służyły do zakupów w sklepach firmowych, gwarantując stałe ceny na różne produkty. Po ustąpieniu inflacji większość z pieniędzy zastępczych została wymieniona.
