STOWARZYSZENIE ODBUDOWY GOTYCKIEGO KOŚCIOŁA ŚW. JANA W GDAŃSKU
| < Poprzednie | Następne > |
STOWARZYSZENIE ODBUDOWY GOTYCKIEGO KOŚCIOŁA ŚW. JANA W GDAŃSKU (1992–2001). W 1991 kościół św. Jana został przekazany przez wojewodę diecezji gdańskiej, a jej gospodarzem został proboszcz kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, ks. Stanisław Bogdanowicz. Z myślą o przyspieszeniu renowacji świątyni w grudniu 1992 powstało Stowarzyszenie, którego statutowym celem, obok odbudowy, było zorganizowanie miedzy innymi Ośrodka Międzynarodowej Kultury Chrześcijańskiej i prowadzenie duszpasterstwa z liturgią w językach obcych (w tym niemieckim i litewskim), organizacja kongresów, ekspozycji muzealnych.
Pertraktując z rożnymi podmiotami, głównie Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, Stowarzyszenie zdołało uregulować stosunki własności i roszczeń majątkowych, odgruzować świątynię, przygotować niezbędną dokumentację odbudowy i wypracowania programu użytkowego – koncepcji funkcjonalnej zespołu św. Jana. Siedzibą stał się sąsiadujący z kościołem św. Jana Dom Kaszubski Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, które oddelegowało mgr. inż. Feliksa Borzyszkowskiego do pracy przy odbudowie.
W wyniku działań Zarządu Stowarzyszenia 19 XI 1994 podpisano porozumienie o współpracy przy odbudowie i organizacji Międzynarodowego Centrum Kulturalno-Kongresowego przez arcybiskupa gdańskiego, miasto Gdańsk, wojewodę gdańskiego i Nadbałtyckie Centrum Kultury (NCK), które 23 II 1995 przejęło rolę gospodarza zespołu. Odtąd Stowarzyszenie wspierało NCK, doprowadzając między innymi do porozumienia między wojewodą gdańskim Maciejem Płażyńskim, prezydentem Gdańska Tomaszem Posadzkim a ministrem kultury i sztuki, reprezentowanym przez podsekretarza stanu Tadeusza Polaka, zawartego 14 VI 1995, zawierającego zobowiązanie do finansowego wspierania działalności NCK na rzecz odbudowy konkretnymi kwotami. W finansowaniu odbudowy kościoła duże znaczenie miała też współpraca z Fundacją Współpracy Polsko-Niemieckiej. Upamiętnia to tabliczka umieszczoną w posadzce ambitu kościoła w związku z zakończeniem 5 VIII 2000 prac związanych z układaniem posadzki w prezbiterium i transepcie. Przy stowarzyszeniu powstał też Klub Świętojański, skupiający osobistości z Polski i Niemiec mające za patrona św. Jana.
W 1997 podczas obchodów Tysiąclecia Gdańska zorganizowano wspólnie z NCK koncert Scholi Cantorum Gedanensis dla uczestników VI Kongresu Towarzystw Polsko-Niemieckich. 21 V 2001 odbyła się msza w intencji zmarłych gdańszczan oraz członków Stowarzyszenia. Liturgię sprawowali abp. Tadeusz Gocłowski i ks. Krzysztof Niedałtowski, liturgia Słowa odczytana została w trzech językach: I czytanie - po niemiecku, II czytanie - po kaszubsku, a Ewangelia - po polsku. Odbyła się również uroczystość poświęcenia płyty (wykonanej przy pomocy finansowej Deutsch-Polnische Gesellschaft z Bremy) tablicą z inskrypcją (projektu Kazimierza Macura) upamiętniającą miejsce wspólnego pochówku szczątków zmarłych pogrzebanych w kościele. Płytę, wykonaną z czerwono-brunatnego wapienia bolechowickiego, umieszczono nad ossuarium – kryptą za ołtarzem głównym – w której złożono wydobyte w czasie odbudowy prochy gdańszczan. Napis łaciński na płycie głosi: „Gdańsk, w roku 2001/ Ku pamięci wszystkich dobroczyńców/ i parafian kościoła św. Jana,/ a zwłaszcza tych, którzy tutaj/ znaleźli dla siebie miejsce/ wiecznego spoczynku".
Po nabożeństwie odbyło się walne zebranie stowarzyszenia zamykające jego działalność. Zgromadzone środki przekazano na rzecz Fundacji „Pro Arte Sacra” i Instytutu Kaszubskiego, który przejął archiwalia stowarzyszenia i zobowiązał się do wydania publikacji: Stowarzyszenie Odbudowy Gotyckiego Kościoła św. Jana w Gdańsku (1992−2001), opracowanej przez byłego prezesa stowarzyszenia Józefa Borzyszkowskiego (2010).
