DEURER PETER JAKOB, architekt, konserwator
| < Poprzednie | Następne > |
PETER JAKOB DEURER (18 VIII 1897 Urbar – 29 XII 1960 Wesel, Niemcy), architekt, konserwator. W roku 1922 ukończył szkołę budowlaną w Kolonii, kierował rekonstrukcją zabytków w Kolonii, Neuwied, Bottrop, Kassel. Od 1942 roku podlegał Sztabowi Budowlanemu, tzw. Baugruppe Keibel, odpowiedzialnemu za zabezpieczenie dóbr kultury na terenie III Rzeszy, prowadził inwentaryzację w Kolonii, Moguncji, Lüneburgu i Stralsundzie.
Powołany przez gauleitera Alberta Forstera 13 X 1942, od czerwca 1943 do marca 1945 w Gdańsku, współdziałał ze sztabem lokalnym kierowanym przez architekta Hansa Riecherta (siedziba: Ratusz Starego Miasta). Ze współpracownikami (między innymi Erichem Volmarem i Willym Drostem) sporządził dokumentację obejmującą prawdopodobnie 24 tomy, osobne poświęcono między innymi kościołowi Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, kościołowi św. Jana, kościołowi św. Katarzyny, Domowi Uphagena, Dworowi Artusa. Dokumentację wykonano w pięciu egzemplarzach.
Pod koniec marca 1945 ewakuowany z rodziną na pokładzie ostatniego okrętu Kriegsmarine, który opuścił Nowy Port, przebywał krótko w Berlinie, Kolonii, w 1948 osiadł w Wesel, gdzie pracował przy rekonstrukcji tamtejszej katedry św. Willibrorda, kościołów w Both, Reinberg, Rees i Diersfordt.
Okres wojny przetrwał jeden, autorski, 22-tomowy, egzemplarz gdańskiej dokumentacji, który w 1978 przekazany został gdańskiemu Archiwum Państwowemu (obecnie tzw. „Dokumentacja Deurera”) przez syna Wolfganga (ur. 1932 Kassel), architekta, doktoryzowanego na Politechnice Gdańskiej, od 2001 wykładowcy historii sztuki na Uniwersytecie w Jenie, współpracującego z Nadbałtyckim Centrum Kultury, autora publikacji Danzig. Die Dokumentation 52 historischer Kirchen (Hamm 1996; wydanie polskie z 2003 uzupełnione do 56 kościołów), w roku 2000 odznaczonego Medalem św. Wojciecha. Dokumentacja posłużyła między innymi do rekonstrukcji wnętrz Dworu Artusa, Domu Uphagena, budowli sakralnych. 22 XI 2018 w Wielkiej Sali Wety Ratusza Głównego Miasta Wolfgang Deurer zaprezentował swoją kolejną publikację na bazie wspomnianej dokumentacji Fascynacja Gdańskiem, a część zdjęć swojego ojca, użytych do jej przygotowania (1212 sztuk), przekazał do zbiorów Muzeum Gdańska.
