ZERNECKE DANIEL ANDREAS, burmistrz Gdańska
| Linia 4: | Linia 4: | ||
| − | '''DANIEL ANDREAS ZERNECKE''' (2 X 1745 Gdańsk – 13 IV 1821 Gdańsk), [[BURMISTRZOWIE MIAST GDAŃSKICH | burmistrz]] Gdańska. Był synem gdańskiego burmistrza [[ZERNECKE HEINRICH, burmistrz Gdańska | Heinricha Zerneckego]] i jego pierwszej żony Eleonory Konstantii, córki burmistrza [[WAHL JOHANN, burmistrz Gdańska | Johanna Wahla]]. Początkowo uczył się w domu, w 1758, z chwilą powołania ojca do [[RADA MIEJSKA | Rady Miejskiej]], napisał poświęconą mu mowę gratulacyjną. Od 1759 studiował na uniwersytecie w Królewcu. Studia przerwał i powrócił do nich ponownie w 1765. Z Królewca udał się w 1766 na dalsze studia do holenderskiej Lejdy, następnie w 1767 do francuskiego Strasburga. Zachował się prowadzony przez niego dziennik, opisujący edukacyjne podróże i powrót z Francji przez Szwecję do Gdańska. | + | '''DANIEL ANDREAS ZERNECKE''' (2 X 1745 Gdańsk – 13 IV 1821 Gdańsk), [[BURMISTRZOWIE MIAST GDAŃSKICH | burmistrz]] Gdańska. Był synem gdańskiego burmistrza [[ZERNECKE HEINRICH, burmistrz Gdańska | Heinricha Zerneckego]] i jego pierwszej żony Eleonory Konstantii, córki burmistrza [[WAHL JOHANN, burmistrz Gdańska | Johanna Wahla]]. Początkowo uczył się w domu, w 1758, z chwilą powołania ojca do [[RADA MIEJSKA | Rady Miejskiej]], napisał poświęconą mu mowę gratulacyjną. Od 29 VIII 1759 studiował na uniwersytecie w Królewcu. Studia przerwał i powrócił do nich ponownie w 1765. Z Królewca udał się w 1766 na dalsze studia do holenderskiej Lejdy, następnie w 1767 do francuskiego Strasburga. Zachował się prowadzony przez niego dziennik, opisujący edukacyjne podróże i powrót z Francji przez Szwecję do Gdańska.<br/><br/> |
| − | <br/><br/> | + | |
Po powrocie do Gdańska 12 X 1769 wystarał się o kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]] jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli) i został przewodniczącym rady przy [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARBARY | kościele]] i szpitalu św. Barbary, w 1770 wstąpił do służby miejskiej, pracując jako sekretarz, a od 1776 jako archiwariusz. Od 1777 był [[ŁAWA MIEJSKA | ławnikiem]], od 1788 pełnił funkcję conseniora, od 1792 seniora. W 1794, po przejęciu Gdańska przez Prusy, został radcą w [[RADA MIEJSKA | Zarządzie Miejskim]] (Magistrat), a w 1799 radcą wojennym. Z tego ostatniego urzędu zrezygnował już rok później, wycofując się z aktywnego życia publicznego. Powrócił do niego z chwilą utworzenia [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1807–1815 | I Wolnego Miasta Gdańska]] (WMG), kiedy to został powołany na stanowisko jednego z czterech burmistrzów. W 1807 i w 1811 był zastępcą prezydującego burmistrza, w 1808 i 1812 burmistrzem prezydującym. Z racji pełnionej funkcji był również [[PROTOSCHOLARCHA | protoscholarchą]], stojąc na czele [[KOLEGIUM SZKOLNE | Kolegium Szkolnego]], które nadzorowało w tym czasie oświatę w [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickim]], 12 miejskich szkołach elementarnych, 43 wiejskich szkołach elementarnych i w trzech szkołach zawodowych (szkoła rzemiosł artystycznych, seminarium nauczycielskie, instytut dla położnych; zob. [[SZKOLNICTWO | szkolnictwo]]). <br/><br/> | Po powrocie do Gdańska 12 X 1769 wystarał się o kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]] jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli) i został przewodniczącym rady przy [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARBARY | kościele]] i szpitalu św. Barbary, w 1770 wstąpił do służby miejskiej, pracując jako sekretarz, a od 1776 jako archiwariusz. Od 1777 był [[ŁAWA MIEJSKA | ławnikiem]], od 1788 pełnił funkcję conseniora, od 1792 seniora. W 1794, po przejęciu Gdańska przez Prusy, został radcą w [[RADA MIEJSKA | Zarządzie Miejskim]] (Magistrat), a w 1799 radcą wojennym. Z tego ostatniego urzędu zrezygnował już rok później, wycofując się z aktywnego życia publicznego. Powrócił do niego z chwilą utworzenia [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1807–1815 | I Wolnego Miasta Gdańska]] (WMG), kiedy to został powołany na stanowisko jednego z czterech burmistrzów. W 1807 i w 1811 był zastępcą prezydującego burmistrza, w 1808 i 1812 burmistrzem prezydującym. Z racji pełnionej funkcji był również [[PROTOSCHOLARCHA | protoscholarchą]], stojąc na czele [[KOLEGIUM SZKOLNE | Kolegium Szkolnego]], które nadzorowało w tym czasie oświatę w [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickim]], 12 miejskich szkołach elementarnych, 43 wiejskich szkołach elementarnych i w trzech szkołach zawodowych (szkoła rzemiosł artystycznych, seminarium nauczycielskie, instytut dla położnych; zob. [[SZKOLNICTWO | szkolnictwo]]). <br/><br/> | ||
Obok [[RENNER KARL, burmistrz Gdańska | Karla Rennera]] i [[SCHUMANN JACOB ERNST, burmistrz Gdańska | Jacoba Ernesta Schumanna]] był burmistrzem pozostającym na tym urzędzie od początku do końca istnienia I WMG. Uczestniczył aktywnie w ówczesnym życiu politycznym, biorąc – z racji swej funkcji – udział w wielu komisjach. Był zdecydowanym orędownikiem niezależności Gdańska. Po ponownym przejęciu Gdańska przez Prusy wycofał się ostatecznie z życia politycznego. <br/><br/> | Obok [[RENNER KARL, burmistrz Gdańska | Karla Rennera]] i [[SCHUMANN JACOB ERNST, burmistrz Gdańska | Jacoba Ernesta Schumanna]] był burmistrzem pozostającym na tym urzędzie od początku do końca istnienia I WMG. Uczestniczył aktywnie w ówczesnym życiu politycznym, biorąc – z racji swej funkcji – udział w wielu komisjach. Był zdecydowanym orędownikiem niezależności Gdańska. Po ponownym przejęciu Gdańska przez Prusy wycofał się ostatecznie z życia politycznego. <br/><br/> | ||
10 V 1770 zawarł w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] (NMP) związek małżeński z Anną Pauliną (22 III 1749 Gdańsk – 11 VII 1818 Gdańsk, pochowana 16 VII w kościele NMP), córką Paula Gottfrieda Ayckego (5 XI 1716 Bytów – 26 VIII 1795 Gdańsk) rajcy (od 1774) i [[BURGRABIOWIE | burgrabiego]] gdańskiego (w 1776 i 1783) oraz Anny Adelgundy Wittwerck (chrzest 17 XII 1714 w kościele NMP – pochowana 14 VIII 1797 tamże w Kaplicy Zbawiciela). Z 1792 zachował się jego wpis i autograf żony w imionniku studiującego teologię w Halle Ernsta Michaela, syna pastora kościoła NMP [[TREUGE NATHANAEL FRIEDRICH, pastor kościoła NMP | Nathanaela Friedricha Treuge]]. Ojciec licznego potomstwa. W dzieciństwie zmarli 1/ Adelgunda Wilhelmina (27 II 1773 – 16 V 1779), 2/ Adelgunda Friedrika (1780–1781) i 3/ Carl Friedrich (1783–1788). Pozostawił synów 4/ [[ZERNECKE PAUL HEINRICH, prawnik, sędzia | Paula Heinricha]], 5/ [[ZERNECKE DANIEL GOTTFRIED, kupiec | Daniela Gottfrieda]], 6/ [[ZERNECKE JOHANN SAMUEL, przedsiębiorca, radny | Johanna Samuela]] i 7 /Karla Eduarda (26 I 1790 – 14 III 1826), żonatego od 13 VI 1814 z Sophie Julie Wendt (23 VI 1791 – 17 XII 1825), ojca z kolei Juliusa Eduarda (1815–1842) i zmarłej w niemowlęctwie Henrietty Wilhelminy (17 X 1818 – 18 IX 1819). Z córek 8 /Johanna Constantia (23 VI 1773 Gdańsk – 28 X 1855 Wejherowo) była żoną [[WEICKHMANN JOHANN WILHELM, ławnik | Johanna Wilhelma Weickhmanna]], 9/ Paulina Henrietta (15 X 1776 – 16 V 1839) była żoną [[GNUSCHKE JOHANN CARL, kupiec, radny | Johanna Carla Gnuschkego]], zaś 10/ Anna Julianna (4 VI 1779 – 26 I 1870 Gdańsk) żoną lekarza [[KLEEFELD JOHANN GOTTFRIED, lekarz | Johanna Gottfrieda Kleefelda]]. <br/><br/> | 10 V 1770 zawarł w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] (NMP) związek małżeński z Anną Pauliną (22 III 1749 Gdańsk – 11 VII 1818 Gdańsk, pochowana 16 VII w kościele NMP), córką Paula Gottfrieda Ayckego (5 XI 1716 Bytów – 26 VIII 1795 Gdańsk) rajcy (od 1774) i [[BURGRABIOWIE | burgrabiego]] gdańskiego (w 1776 i 1783) oraz Anny Adelgundy Wittwerck (chrzest 17 XII 1714 w kościele NMP – pochowana 14 VIII 1797 tamże w Kaplicy Zbawiciela). Z 1792 zachował się jego wpis i autograf żony w imionniku studiującego teologię w Halle Ernsta Michaela, syna pastora kościoła NMP [[TREUGE NATHANAEL FRIEDRICH, pastor kościoła NMP | Nathanaela Friedricha Treuge]]. Ojciec licznego potomstwa. W dzieciństwie zmarli 1/ Adelgunda Wilhelmina (27 II 1773 – 16 V 1779), 2/ Adelgunda Friedrika (1780–1781) i 3/ Carl Friedrich (1783–1788). Pozostawił synów 4/ [[ZERNECKE PAUL HEINRICH, prawnik, sędzia | Paula Heinricha]], 5/ [[ZERNECKE DANIEL GOTTFRIED, kupiec | Daniela Gottfrieda]], 6/ [[ZERNECKE JOHANN SAMUEL, przedsiębiorca, radny | Johanna Samuela]] i 7 /Karla Eduarda (26 I 1790 – 14 III 1826), żonatego od 13 VI 1814 z Sophie Julie Wendt (23 VI 1791 – 17 XII 1825), ojca z kolei Juliusa Eduarda (1815–1842) i zmarłej w niemowlęctwie Henrietty Wilhelminy (17 X 1818 – 18 IX 1819). Z córek 8 /Johanna Constantia (23 VI 1773 Gdańsk – 28 X 1855 Wejherowo) była żoną [[WEICKHMANN JOHANN WILHELM, ławnik | Johanna Wilhelma Weickhmanna]], 9/ Paulina Henrietta (15 X 1776 – 16 V 1839) była żoną [[GNUSCHKE JOHANN CARL, kupiec, radny | Johanna Carla Gnuschkego]], zaś 10/ Anna Julianna (4 VI 1779 – 26 I 1870 Gdańsk) żoną lekarza [[KLEEFELD JOHANN GOTTFRIED, lekarz | Johanna Gottfrieda Kleefelda]]. <br/><br/> | ||
| − | Był m.in. w latach 1775–1815 właścicielem kamienicy przy Langgasse 520 (ul. Długa 60), Joppengasse 520 (ul. Piwna 60) i przy Frauengasse 884 (ul. Mariacka 35). Pochowany 18 IV 1821 w kościele NMP. {{author: JZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | + | Był m.in. w latach 1775–1815 właścicielem kamienicy przy Langgasse 520 (ul. Długa 60), Joppengasse 520 (ul. Piwna 60) i przy Frauengasse 884 (ul. Mariacka 35). Pochowany 18 IV 1821 w kościele NMP. {{author: JZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> |
| + | '''Bibliografia''': <br/> | ||
| + | ''Die Matrikel … der Albertus-Universität zu Königsberg'', ed. Georg Ehler, Bd. 2, Leipzig 1911/1912, s. 473. <br/> | ||
| + | Zdrenka Joachim, ''Zernecke Daniel Andrzej'', w: Slownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, Suplement I, Gdańsk 1998, s. 360–361.<br/> | ||
| + | Zdrenka Joachim, ''Urzędnicy miejscy Gdańska w latach 1342–1792 i 1807–1814'', t. II, Gdańsk 2008, s. 382–383. | ||
Wersja z 17:36, 11 gru 2024
DANIEL ANDREAS ZERNECKE (2 X 1745 Gdańsk – 13 IV 1821 Gdańsk), burmistrz Gdańska. Był synem gdańskiego burmistrza Heinricha Zerneckego i jego pierwszej żony Eleonory Konstantii, córki burmistrza Johanna Wahla. Początkowo uczył się w domu, w 1758, z chwilą powołania ojca do Rady Miejskiej, napisał poświęconą mu mowę gratulacyjną. Od 29 VIII 1759 studiował na uniwersytecie w Królewcu. Studia przerwał i powrócił do nich ponownie w 1765. Z Królewca udał się w 1766 na dalsze studia do holenderskiej Lejdy, następnie w 1767 do francuskiego Strasburga. Zachował się prowadzony przez niego dziennik, opisujący edukacyjne podróże i powrót z Francji przez Szwecję do Gdańska.
Po powrocie do Gdańska 12 X 1769 wystarał się o kupieckie obywatelstwo Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli) i został przewodniczącym rady przy kościele i szpitalu św. Barbary, w 1770 wstąpił do służby miejskiej, pracując jako sekretarz, a od 1776 jako archiwariusz. Od 1777 był ławnikiem, od 1788 pełnił funkcję conseniora, od 1792 seniora. W 1794, po przejęciu Gdańska przez Prusy, został radcą w Zarządzie Miejskim (Magistrat), a w 1799 radcą wojennym. Z tego ostatniego urzędu zrezygnował już rok później, wycofując się z aktywnego życia publicznego. Powrócił do niego z chwilą utworzenia I Wolnego Miasta Gdańska (WMG), kiedy to został powołany na stanowisko jednego z czterech burmistrzów. W 1807 i w 1811 był zastępcą prezydującego burmistrza, w 1808 i 1812 burmistrzem prezydującym. Z racji pełnionej funkcji był również protoscholarchą, stojąc na czele Kolegium Szkolnego, które nadzorowało w tym czasie oświatę w Gimnazjum Akademickim, 12 miejskich szkołach elementarnych, 43 wiejskich szkołach elementarnych i w trzech szkołach zawodowych (szkoła rzemiosł artystycznych, seminarium nauczycielskie, instytut dla położnych; zob. szkolnictwo).
Obok Karla Rennera i Jacoba Ernesta Schumanna był burmistrzem pozostającym na tym urzędzie od początku do końca istnienia I WMG. Uczestniczył aktywnie w ówczesnym życiu politycznym, biorąc – z racji swej funkcji – udział w wielu komisjach. Był zdecydowanym orędownikiem niezależności Gdańska. Po ponownym przejęciu Gdańska przez Prusy wycofał się ostatecznie z życia politycznego.
10 V 1770 zawarł w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP) związek małżeński z Anną Pauliną (22 III 1749 Gdańsk – 11 VII 1818 Gdańsk, pochowana 16 VII w kościele NMP), córką Paula Gottfrieda Ayckego (5 XI 1716 Bytów – 26 VIII 1795 Gdańsk) rajcy (od 1774) i burgrabiego gdańskiego (w 1776 i 1783) oraz Anny Adelgundy Wittwerck (chrzest 17 XII 1714 w kościele NMP – pochowana 14 VIII 1797 tamże w Kaplicy Zbawiciela). Z 1792 zachował się jego wpis i autograf żony w imionniku studiującego teologię w Halle Ernsta Michaela, syna pastora kościoła NMP Nathanaela Friedricha Treuge. Ojciec licznego potomstwa. W dzieciństwie zmarli 1/ Adelgunda Wilhelmina (27 II 1773 – 16 V 1779), 2/ Adelgunda Friedrika (1780–1781) i 3/ Carl Friedrich (1783–1788). Pozostawił synów 4/ Paula Heinricha, 5/ Daniela Gottfrieda, 6/ Johanna Samuela i 7 /Karla Eduarda (26 I 1790 – 14 III 1826), żonatego od 13 VI 1814 z Sophie Julie Wendt (23 VI 1791 – 17 XII 1825), ojca z kolei Juliusa Eduarda (1815–1842) i zmarłej w niemowlęctwie Henrietty Wilhelminy (17 X 1818 – 18 IX 1819). Z córek 8 /Johanna Constantia (23 VI 1773 Gdańsk – 28 X 1855 Wejherowo) była żoną Johanna Wilhelma Weickhmanna, 9/ Paulina Henrietta (15 X 1776 – 16 V 1839) była żoną Johanna Carla Gnuschkego, zaś 10/ Anna Julianna (4 VI 1779 – 26 I 1870 Gdańsk) żoną lekarza Johanna Gottfrieda Kleefelda.
Był m.in. w latach 1775–1815 właścicielem kamienicy przy Langgasse 520 (ul. Długa 60), Joppengasse 520 (ul. Piwna 60) i przy Frauengasse 884 (ul. Mariacka 35). Pochowany 18 IV 1821 w kościele NMP.
Bibliografia:
Die Matrikel … der Albertus-Universität zu Königsberg, ed. Georg Ehler, Bd. 2, Leipzig 1911/1912, s. 473.
Zdrenka Joachim, Zernecke Daniel Andrzej, w: Slownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, Suplement I, Gdańsk 1998, s. 360–361.
Zdrenka Joachim, Urzędnicy miejscy Gdańska w latach 1342–1792 i 1807–1814, t. II, Gdańsk 2008, s. 382–383.
