SZKOŁA MARIACKA
| Linia 5: | Linia 5: | ||
'''SZKOŁA MARIACKA.''' Założona przy [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] (NMP), z siedzibą na terenie probostwa, między tylnymi domami przy obecnej ul. Szewskiej 4, ul. Św. Ducha 54 (po 1945 brak zabudowy, plac) i ul. Podkramarską 4. Błędnym jest pogląd, także powojennych polskich badaczy, jakoby szkoła kiedykolwiek miała siedzibę przy obecnej ul. Chlebnickiej 2 (siedziba [[GDAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ SZTUKI | Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki]]). <br/><br/> | '''SZKOŁA MARIACKA.''' Założona przy [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] (NMP), z siedzibą na terenie probostwa, między tylnymi domami przy obecnej ul. Szewskiej 4, ul. Św. Ducha 54 (po 1945 brak zabudowy, plac) i ul. Podkramarską 4. Błędnym jest pogląd, także powojennych polskich badaczy, jakoby szkoła kiedykolwiek miała siedzibę przy obecnej ul. Chlebnickiej 2 (siedziba [[GDAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ SZTUKI | Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki]]). <br/><br/> | ||
| − | Wzmiankowana po raz pierwszy w 1350. Początkowo nauczano w niej śpiewu kościelnego (nauczycielem był dzwonnik) i liturgii. Wyższy poziom organizacji osiągnęła przed 1383, kiedy wzmiankowano jej pierwszego rektora Johanna Trutenow. O obsadzie stanowisk w szkole decydowali Krzyżacy, do których należał patronat nad kościołem NMP, w 1427 – mocą specjalnego przywileju wielkiego mistrza Paula von Russdorfa – nadawanie nominacji przeszło na Radę Miejską. W 1434 rektorem był mistrz (magister) Stefan, w 1444 mistrz Konrad Bock. <br/><br/> | + | Wzmiankowana po raz pierwszy w 1350. Początkowo nauczano w niej śpiewu kościelnego (nauczycielem był dzwonnik) i liturgii. Wyższy poziom organizacji osiągnęła przed 1383, kiedy wzmiankowano jej pierwszego rektora Johanna Trutenow. O obsadzie stanowisk w szkole decydowali Krzyżacy, do których należał patronat nad kościołem NMP, w 1427 – mocą specjalnego przywileju wielkiego mistrza Paula von Russdorfa – nadawanie nominacji przeszło na Radę Miejską. W 1434 rektorem był mistrz (magister) Stefan, w 1444 mistrz Konrad Bock. <br/><br/> |
| − | W 1581 zbudowano w dotychczasowym miejscu nowy budynek szkoły. Wzrost liczby uczniów wymusił zastąpienie go w latach 1651/1652 ponownie nowym, większym, zaprojektowanym przez budowniczego miejskiego Hansa Schumachera. Nowa siedziba składała się z dwóch szerokich, trójkondygnacyjnych budynków, rozdzielonych dziedzińcem. Na czas budowy zajęcia szkolne do domu cechu krawców przy ul. św. Ducha 107 (po 1945: 63/67). Budynek tylny rozebrano w 1836, frontowy, przy Podkramarskiej 4, z kolumnową aulą na I piętrze, przetrwał do 1945. Główne wejście znajdowało się od ul. Podkramarskiej, boczne od strony kościoła NMP. W XVIII wieku wiodąca szkoła w szkolnictwie elementarnym. 10 XI 1817 połączona z [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickim]], tworząc [[GIMNAZJUM MIEJSKIE | Gimnazjum Miejskie]]. <br/><br/> | + | W 1581 zbudowano w dotychczasowym miejscu nowy budynek szkoły. W 1592 utowrzono w szkole (jako pierwszą w Gdańsku) tzw. Pauperklasse (klasę dla ubogich uczniów). |
| + | Wzrost liczby uczniów wymusił zastąpienie go w latach 1651/1652 ponownie nowym, większym, zaprojektowanym przez budowniczego miejskiego Hansa Schumachera. Nowa siedziba składała się z dwóch szerokich, trójkondygnacyjnych budynków, rozdzielonych dziedzińcem. Na czas budowy zajęcia szkolne do domu cechu krawców przy ul. św. Ducha 107 (po 1945: 63/67). Budynek tylny rozebrano w 1836, frontowy, przy Podkramarskiej 4, z kolumnową aulą na I piętrze, przetrwał do 1945. Główne wejście znajdowało się od ul. Podkramarskiej, boczne od strony kościoła NMP. W XVIII wieku wiodąca szkoła w szkolnictwie elementarnym. 10 XI 1817 połączona z [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickim]], tworząc [[GIMNAZJUM MIEJSKIE | Gimnazjum Miejskie]]. <br/><br/> | ||
Nauczyciele i uczniowie brali udział w życiu kulturalnym Gdańska, np. w lutym 1601 uczniowie zaprezentowali łacińską sztukę Wolfganga Waldunga ''Orestses'' (opartą na tragediach Sofoklesa, Eurypidesa i Seneki), 18 II 1646 z okazji pobytu w Gdańsku polskiej królowej Ludwiki Marii Gonzagi wystawiono sztukę w języku łacińskim, napisaną przez konrektora Jacoba Zetzkiusa. {{author: ML}} <br /><br /> | Nauczyciele i uczniowie brali udział w życiu kulturalnym Gdańska, np. w lutym 1601 uczniowie zaprezentowali łacińską sztukę Wolfganga Waldunga ''Orestses'' (opartą na tragediach Sofoklesa, Eurypidesa i Seneki), 18 II 1646 z okazji pobytu w Gdańsku polskiej królowej Ludwiki Marii Gonzagi wystawiono sztukę w języku łacińskim, napisaną przez konrektora Jacoba Zetzkiusa. {{author: ML}} <br /><br /> | ||
{| class="tableGda" | {| class="tableGda" | ||
Wersja z 09:37, 24 maj 2023
SZKOŁA MARIACKA. Założona przy kościele Najświętszej Marii Panny (NMP), z siedzibą na terenie probostwa, między tylnymi domami przy obecnej ul. Szewskiej 4, ul. Św. Ducha 54 (po 1945 brak zabudowy, plac) i ul. Podkramarską 4. Błędnym jest pogląd, także powojennych polskich badaczy, jakoby szkoła kiedykolwiek miała siedzibę przy obecnej ul. Chlebnickiej 2 (siedziba Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki).
Wzmiankowana po raz pierwszy w 1350. Początkowo nauczano w niej śpiewu kościelnego (nauczycielem był dzwonnik) i liturgii. Wyższy poziom organizacji osiągnęła przed 1383, kiedy wzmiankowano jej pierwszego rektora Johanna Trutenow. O obsadzie stanowisk w szkole decydowali Krzyżacy, do których należał patronat nad kościołem NMP, w 1427 – mocą specjalnego przywileju wielkiego mistrza Paula von Russdorfa – nadawanie nominacji przeszło na Radę Miejską. W 1434 rektorem był mistrz (magister) Stefan, w 1444 mistrz Konrad Bock.
W 1581 zbudowano w dotychczasowym miejscu nowy budynek szkoły. W 1592 utowrzono w szkole (jako pierwszą w Gdańsku) tzw. Pauperklasse (klasę dla ubogich uczniów).
Wzrost liczby uczniów wymusił zastąpienie go w latach 1651/1652 ponownie nowym, większym, zaprojektowanym przez budowniczego miejskiego Hansa Schumachera. Nowa siedziba składała się z dwóch szerokich, trójkondygnacyjnych budynków, rozdzielonych dziedzińcem. Na czas budowy zajęcia szkolne do domu cechu krawców przy ul. św. Ducha 107 (po 1945: 63/67). Budynek tylny rozebrano w 1836, frontowy, przy Podkramarskiej 4, z kolumnową aulą na I piętrze, przetrwał do 1945. Główne wejście znajdowało się od ul. Podkramarskiej, boczne od strony kościoła NMP. W XVIII wieku wiodąca szkoła w szkolnictwie elementarnym. 10 XI 1817 połączona z Gimnazjum Akademickim, tworząc Gimnazjum Miejskie.
Nauczyciele i uczniowie brali udział w życiu kulturalnym Gdańska, np. w lutym 1601 uczniowie zaprezentowali łacińską sztukę Wolfganga Waldunga Orestses (opartą na tragediach Sofoklesa, Eurypidesa i Seneki), 18 II 1646 z okazji pobytu w Gdańsku polskiej królowej Ludwiki Marii Gonzagi wystawiono sztukę w języku łacińskim, napisaną przez konrektora Jacoba Zetzkiusa.
| 1539–1540 | Andreas Aurifaber |
| 1545 | Tesmarus Alebeke |
| 1551 | Ignatius Schulz |
| 1553 | Andreas Menius |
| 1557–1565 | Martin Pretor |
| 1566–1569 | Michael Hecht |
| 1569–1602 | Valentinus Schreck |
| 1603–1629 | Johann Martinus |
| 1629–1648 | Nicolaus Rudovius |
| 1648–1671 | Jakob Zetzkius |
| 1672–1678 | Friedrich Wagner |
| 1678–1707 | Johannes Krieg |
| 1707–1738 | Daniel Colbe |
| 1738–1755 | Bernhard Ludolph Kemna |
| 1756–1761 | Johann Gerber |
| 1762–1780 | Michael Mündel |
| 1780 | Samuel Friedrich Unselt |
| 1780–1786 | Samuel Gottlieb Weickhmann |
| 1786–1792 | Heinrich Eduard |
| 1793 | Michael Baumann |
| 1795–1804 | Johann Jakob Czolbe |
| 1806 | Gottfried Heinrich Pobowski |
| 1807–1809 | Georg Wilhelm Cosack |
| 1810–1817 | Theodor Friedrich Kniewel |
