CONNERT HANS, rajca, mecenas sztuki

Wersja z 11:51, 30 wrz 2019

Hans (Johann) Connert, portret nad portalem Domu Dziecka

HANS (Johann) CONNERT (Konnert, Kohnert, Conradt, Konradt; około 1495 Gdańsk – 9 III 1560 Gdańsk), kupiec i rajca, uznawany za pierwszego mecenasa sztuki w nowożytnym Gdańsku. Syn przybyłego z Marchii Brandenburskiej Johanna, osiadłego na Starym Mieście, i Margarethe z domu Pirch (Pirck).

Zajmował się handlem morskim. W 1531 roku został wybrany do ławy Głównego Miasta, w której w 1536 był conseniorem, w 1539 seniorem, od 1540 rajcą, a w 1544 sędzią. Z ramienia Rady Miejskiej pełnił funkcję kuratora Domu Dziecka i Sierot przy szpitalu św. Elżbiety. Głównie z jego funduszy w latach 1548–1549 odbudowano spalony w 1547 roku budynek domu dziecka (nad portalem budynku polecił umieścić własny portret, którego autorstwo przypisywane jest działającemu w Królewcu rzeźbiarzowi Gabrielowi z Akwizgranu). W 1552 wystarał się u króla polskiego Zygmunta Augusta o przywilej zrównujący prawnie przebywających w domach dziecka wychowanków poczętych w związkach legalnych i pozamałżeńskich.

Od 1555 do 1560 roku trwała zlecona przez niego przebudowa kamienicy przy ul. Długiej 45 (róg z ul. Ławniczą, na wprost Ratusza Głównego Miasta), której był właścicielem. Jej odnowienie według wzorów renesansowych zapoczątkowało nowy proces w architekturze miasta. W latach 1554–1556 ufundował w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (NMP) epitafium obrazowe (tryptyk) swojej rodziny, ujawniające jej konfesję luterańską (na rok przed królewskim zezwoleniem na wyznanie tej wiary w Gdańsku). W 1540 roku wykupił od Johanna Tresslera dzierżawioną przez niego od opactwa oliwskiego posiadłość z młynem, położoną przy obecnej ul. Pomorskiej 68. Dzięki jego staraniom urządzono w niej kuźnię miedzi, folusz garbarski i letnią rezydencję rodzinną, od jego nazwiska dzierżawę zaczęto nazywać Konradshammer.

Od około 1525 roku był żonaty z Gertrudą, córką rajcy Ulryka Huxera. W latach 1556–1557 polecił wybić przynajmniej trzy okolicznościowe medale w srebrze z własnym wizerunkiem. Został pochowany w kościele św. Trójcy.

Miał trzy córki i siedmiu synów, z których czterech zmarło w dzieciństwie. Syn Johann II (1532 Gdańsk – 9 VII 1578 Gdańsk) był ławnikiem Głównego Miasta (1562), rajcą (1571) i sędzią (1571), w 1559 ożenił się z Anną (1534 – 9 IX 1563), córką Michaela Loitza, a około 1565 zawarł w Szczecinie związek małżeński z Elisabeth, córką szczecińskiego burmistrza Gregora Bruckmanna. Kariera członków rodziny zakończyła się na synu Johanna II, Jacobie (12 VIII 1575 Gdańsk – 27 X 1634 Gdańsk), ławniku Głównego Miasta (1618), rajcy (1619) i sędzim (1625). Był on między innymi twórcą funduszu posagowe dla dziewcząt z Domu Dziecka. Z żony Elisabeth, córki burmistrza Elbląga Georga Wiedera doczekał się córki Agathy (zm. 10 VII 1650), która w 1638 roku wniosła posiadłość Konradshammer w posagu ławnikowi Głównego Miasta Constantinowi Giesemu (25 I 1605 Gdańsk – 17 XI 1657 Gdańsk), synowi burmistrza Constantina Giesego. BŚ