PIECKI
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
[[File:Dworek Uphagenów w Pieckach.JPG|thumb|Dworek Uphagenów w Pieckach]] | [[File:Dworek Uphagenów w Pieckach.JPG|thumb|Dworek Uphagenów w Pieckach]] | ||
− | '''PIECKI''' (Pietzkendorf), obecnie wraz z [[MIGOWO | Migowem]] jednostka pomocnicza Gdańska ([[ADMINISTRACYJNY PODZIAŁ I TERYTORIALNY ROZWÓJ GDAŃSKA | administracyjny podział]]) w randze dzielnicy (popularnie zwana Morena). Historycznie wieś, której początki błędnie identyfikowane są z [[BIESIEKIERZ | Biesiekierzem]]. W roku 1439 nadana przez Krzyżaków rycerzom Maciejowi z Łostowic i Jakubowi Czanowi, na około 200 ha istniało tu 36 ogrodów. W roku 1445 nabyte przez [[SZPITAL ŚW. ELŻBIETY | szpital św. Elżbiety]], w 1546 z chwilą połączenia szpitala św. Elżbiety ze [[SZPITAL ŚW. DUCHA | szpitalem św. Ducha]], potwierdzone jako ich własność. Centrum wsi znajdowało się wzdłuż obecnej ul. Piecewskiej. W 1577 roku zniszczona w czasie [[WOJNA GDAŃSKA Z KRÓLEM POLSKIM STEFANEM BATORYM | wojny Gdańska z królem polskim Stefanem Batorym]]. W celu dostarczania dochodów wypuszczana w dzierżawę. W 1589 częściowo pozostawała własnością rajcy Georga Liesemana; w 1604 miał tu dwór Erhard Vestenstein, po nim Winhold Speyman. W roku 1616 wdowa po tym ostatnim sprzedała [[KÖHNE-JASKI ANDREAS | Andreasowi Köhne-Jaskiemu]] swoją dzierżawę w Pieckach: grunty i dwór z ogrodem oraz – również trzymane w dzierżawie, ale od [[CYSTERSI | cystersów oliwskich]] – stawy i młyn nad [[STRZYŻA, potok | Strzyżą]] (mniej więcej w miejscu dawnego Biesiekierza). Część posiadłości nad Strzyżą nosiła później nazwę od nowych właścicieli [[JAŚKOWY MŁYN | Jaśkowy Młyn]], od ich imienia wzięła nazwę także [[JAŚKOWA DOLINA | Jaśkowa Dolina]], należąca do Piecek. W roku 1698 przełożonym połączonych szpitali św. Elżbiety i św. Ducha został [[UPHAGEN JOHANN | + | '''PIECKI''' (Pietzkendorf), obecnie wraz z [[MIGOWO | Migowem]] jednostka pomocnicza Gdańska ([[ADMINISTRACYJNY PODZIAŁ I TERYTORIALNY ROZWÓJ GDAŃSKA | administracyjny podział]]) w randze dzielnicy (popularnie zwana Morena). Historycznie wieś, której początki błędnie identyfikowane są z [[BIESIEKIERZ | Biesiekierzem]]. W roku 1439 nadana przez Krzyżaków rycerzom Maciejowi z Łostowic i Jakubowi Czanowi, na około 200 ha istniało tu 36 ogrodów. W roku 1445 nabyte przez [[SZPITAL ŚW. ELŻBIETY | szpital św. Elżbiety]], w 1546 z chwilą połączenia szpitala św. Elżbiety ze [[SZPITAL ŚW. DUCHA | szpitalem św. Ducha]], potwierdzone jako ich własność. Centrum wsi znajdowało się wzdłuż obecnej ul. Piecewskiej. W 1577 roku zniszczona w czasie [[WOJNA GDAŃSKA Z KRÓLEM POLSKIM STEFANEM BATORYM | wojny Gdańska z królem polskim Stefanem Batorym]]. W celu dostarczania dochodów wypuszczana w dzierżawę. W 1589 częściowo pozostawała własnością rajcy Georga Liesemana; w 1604 miał tu dwór Erhard Vestenstein, po nim Winhold Speyman. W roku 1616 wdowa po tym ostatnim sprzedała [[KÖHNE-JASKI ANDREAS | Andreasowi Köhne-Jaskiemu]] swoją dzierżawę w Pieckach: grunty i dwór z ogrodem oraz – również trzymane w dzierżawie, ale od [[CYSTERSI | cystersów oliwskich]] – stawy i młyn nad [[STRZYŻA, potok | Strzyżą]] (mniej więcej w miejscu dawnego Biesiekierza). Część posiadłości nad Strzyżą nosiła później nazwę od nowych właścicieli [[JAŚKOWY MŁYN | Jaśkowy Młyn]], od ich imienia wzięła nazwę także [[JAŚKOWA DOLINA | Jaśkowa Dolina]], należąca do Piecek. W roku 1698 przełożonym połączonych szpitali św. Elżbiety i św. Ducha został [[UPHAGEN JOHANN (Hans) | Johann Uphagen]] (1620–1701), który wziął w dzierżawę centrum Piecek. Za sprawą tej rodziny powstał w Pieckach w 2. połowie XVIII wieku rokokowy dwór (istniejący i obecnie), który w 1770 Elisabeth Forret-Uphagen, żona Petera Uphagena (1704–1775), sprzedała Martinowi Behnkemu. Po nim w roku 1799 właścicielem był [[ALMONDE CORNELIUS von | Cornelius von Almonde]]. Inne części Piecek trzymali w charakterze letnich rezydencji w 1774 Johanna van Beuningena, w XIX wieku m.in. rodziny Duisburgów i Muhlów. W roku 1793, oprócz letnich rezydencji, istniały tu trzy chłopskie gospodarstwa, przy Jaśkowej Dolinie dwie karczmy. W roku 1807 w dworze stacjonował sztab marszałka [[LEFEBVRE FRANÇOIS JOSEPH | François Josepha Lefebvre’a]]. W roku 1820 istniało 10 zabudowań, stałych mieszkańców było 87. W 1864 w 48 domach mieszkało 276 osób, w 1923 w 70 domach – 294 osoby. Na przełomie XIX i XX wieku rozbudowano dworek. W roku 1945 nazwę spolszczono na Piecewo (stąd i obecnie ul. Piecewska), od 1948 przyjęto urzędowo obecną nazwę. Od 1954 roku w granicach administracyjnych miasta Gdańska. W 1972 Stowarzyszenie Architektów Polskich rozpisało konkurs na projekt zagospodarowania Piecek i Migowa, najwyżej w Trójmieście położonego os. mieszkaniowego (85–115 m n.p.m.). Wybrano projekt gd. Kombinatu Budowy Domów w [[KOKOSZKI | Kokoszkach]]. Inwestorem bezpośrednim była Wojewódzka Spółdzielnia Mieszkaniowa w Gdańsku, użytkownikiem bezpośrednim powstała w roku 1975 Lokatorsko-Własnościowa Spółdzielnia Mieszkaniowa „Morena”. 11 XII 1975 wmurowano kamień węgielny pod budowę pierwszego budynku. Pierwsi lokatorzy wprowadzili się 15 IX 1976 do bloków w tzw. jednostce „A”, ukończonej w 1978, w rejonie ul. Wileńskiej (początkowo planowano nadać jej nazwę Nowowileńskiej), ul. Jaśkowa Dolina do skrzyżowania z ul. Piecewską (jej południowy odcinek). Jednostka „B” obejmowała mniej więcej rejon ul. Kruczkowskiego, ul. Jaśkowa Dolina do jej skrzyżowania z ul. Piecewską (jej północny odcinek), jednostka „C” mniej więcej obecny obszar ul. Bulońskiej (po jej stronie południowo-wschodniej) do ul. Myśliwskiej, jednostka „D” mniej więcej obecny obszar ul. Bulońskiej (po jej stronie południowo-zachodniej) do ul. Myśliwskiej. W początku 1981 roku w jednostkach tych zamieszkiwało już około 16 tysięcy ludzi; zabudowę w 55% stanowiły bloki jedenastokondygnacyjne i w 45% bloki pięciokondygnacyjne (przeważały mieszkania typu M–4 – 41,2%). W roku 1977 Skarb Państwa przekazał Kombinatowi Budowy Domów w Kokoszkach (pozostający do tej pory w rękach prywatnych) dawny dworek Uphagenów, obecnie wyremontowany. 22 IX 1980 w jednostce „A” otwarto Szkołę Podstawową nr 1, przy ul. Gojawiczyńskiej 10 (od 12 V 1990 im. Mariusza Zaruskiego, początkowo tylko klasy I–V, od 1 IX 1999 Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 20, składający się z Szkoły Podstawowej nr 1 i Gimnazjum nr 20), 1984 Szkołę Podstawową nr 2 przy Marusarzówny 10 (obecnie Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 21 im. Armii Krajowej). Przed otwarciem szkół dzieci dowożono do placówek we Wrzeszczu i w Śródmieściu. 16 III 1984 przy ul. Nałkowskiej otwarto Spółdzielczy Dom Kultury im. [[PRZYBYSZEWSKA STANISŁAWA | Stanisławy Przybyszewskiej]]. Od roku 1978 rozpoczęto budowę [[KOŚCIÓŁ BOŻEGO CIAŁA (Piecki) | kościoła Bożego Ciała]] przy ul. Piecewskiej 9. Od 1998 w domu katechetycznym przy kościele działa i Gdańskie Liceum Katolickie im. św. Wojciecha; przy ul. Dobrowolskiego 6 funkcjonuje [[LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE, XX | XX Liceum Ogólnokształcące]]. Do obecnych Piecek zalicza się także obszar [[TRZY LIPY | Trzech Lip]] (między ul. Trzy Lipy, Schuberta, Nowolipie i Rakoczego) z Centrum Handlowym „Morena” Carrefour (choć z adresem: ul. Schuberta 102 należącym do Suchanina i z Gdańskim Parkiem Naukowo-Technicznym). {{author: RED}} <br /><br /> |
{| class="tableGda" | {| class="tableGda" | ||
|- | |- |
Wersja z 17:07, 14 gru 2014
PIECKI (Pietzkendorf), obecnie wraz z Migowem jednostka pomocnicza Gdańska ( administracyjny podział) w randze dzielnicy (popularnie zwana Morena). Historycznie wieś, której początki błędnie identyfikowane są z Biesiekierzem. W roku 1439 nadana przez Krzyżaków rycerzom Maciejowi z Łostowic i Jakubowi Czanowi, na około 200 ha istniało tu 36 ogrodów. W roku 1445 nabyte przez szpital św. Elżbiety, w 1546 z chwilą połączenia szpitala św. Elżbiety ze szpitalem św. Ducha, potwierdzone jako ich własność. Centrum wsi znajdowało się wzdłuż obecnej ul. Piecewskiej. W 1577 roku zniszczona w czasie wojny Gdańska z królem polskim Stefanem Batorym. W celu dostarczania dochodów wypuszczana w dzierżawę. W 1589 częściowo pozostawała własnością rajcy Georga Liesemana; w 1604 miał tu dwór Erhard Vestenstein, po nim Winhold Speyman. W roku 1616 wdowa po tym ostatnim sprzedała Andreasowi Köhne-Jaskiemu swoją dzierżawę w Pieckach: grunty i dwór z ogrodem oraz – również trzymane w dzierżawie, ale od cystersów oliwskich – stawy i młyn nad Strzyżą (mniej więcej w miejscu dawnego Biesiekierza). Część posiadłości nad Strzyżą nosiła później nazwę od nowych właścicieli Jaśkowy Młyn, od ich imienia wzięła nazwę także Jaśkowa Dolina, należąca do Piecek. W roku 1698 przełożonym połączonych szpitali św. Elżbiety i św. Ducha został Johann Uphagen (1620–1701), który wziął w dzierżawę centrum Piecek. Za sprawą tej rodziny powstał w Pieckach w 2. połowie XVIII wieku rokokowy dwór (istniejący i obecnie), który w 1770 Elisabeth Forret-Uphagen, żona Petera Uphagena (1704–1775), sprzedała Martinowi Behnkemu. Po nim w roku 1799 właścicielem był Cornelius von Almonde. Inne części Piecek trzymali w charakterze letnich rezydencji w 1774 Johanna van Beuningena, w XIX wieku m.in. rodziny Duisburgów i Muhlów. W roku 1793, oprócz letnich rezydencji, istniały tu trzy chłopskie gospodarstwa, przy Jaśkowej Dolinie dwie karczmy. W roku 1807 w dworze stacjonował sztab marszałka François Josepha Lefebvre’a. W roku 1820 istniało 10 zabudowań, stałych mieszkańców było 87. W 1864 w 48 domach mieszkało 276 osób, w 1923 w 70 domach – 294 osoby. Na przełomie XIX i XX wieku rozbudowano dworek. W roku 1945 nazwę spolszczono na Piecewo (stąd i obecnie ul. Piecewska), od 1948 przyjęto urzędowo obecną nazwę. Od 1954 roku w granicach administracyjnych miasta Gdańska. W 1972 Stowarzyszenie Architektów Polskich rozpisało konkurs na projekt zagospodarowania Piecek i Migowa, najwyżej w Trójmieście położonego os. mieszkaniowego (85–115 m n.p.m.). Wybrano projekt gd. Kombinatu Budowy Domów w Kokoszkach. Inwestorem bezpośrednim była Wojewódzka Spółdzielnia Mieszkaniowa w Gdańsku, użytkownikiem bezpośrednim powstała w roku 1975 Lokatorsko-Własnościowa Spółdzielnia Mieszkaniowa „Morena”. 11 XII 1975 wmurowano kamień węgielny pod budowę pierwszego budynku. Pierwsi lokatorzy wprowadzili się 15 IX 1976 do bloków w tzw. jednostce „A”, ukończonej w 1978, w rejonie ul. Wileńskiej (początkowo planowano nadać jej nazwę Nowowileńskiej), ul. Jaśkowa Dolina do skrzyżowania z ul. Piecewską (jej południowy odcinek). Jednostka „B” obejmowała mniej więcej rejon ul. Kruczkowskiego, ul. Jaśkowa Dolina do jej skrzyżowania z ul. Piecewską (jej północny odcinek), jednostka „C” mniej więcej obecny obszar ul. Bulońskiej (po jej stronie południowo-wschodniej) do ul. Myśliwskiej, jednostka „D” mniej więcej obecny obszar ul. Bulońskiej (po jej stronie południowo-zachodniej) do ul. Myśliwskiej. W początku 1981 roku w jednostkach tych zamieszkiwało już około 16 tysięcy ludzi; zabudowę w 55% stanowiły bloki jedenastokondygnacyjne i w 45% bloki pięciokondygnacyjne (przeważały mieszkania typu M–4 – 41,2%). W roku 1977 Skarb Państwa przekazał Kombinatowi Budowy Domów w Kokoszkach (pozostający do tej pory w rękach prywatnych) dawny dworek Uphagenów, obecnie wyremontowany. 22 IX 1980 w jednostce „A” otwarto Szkołę Podstawową nr 1, przy ul. Gojawiczyńskiej 10 (od 12 V 1990 im. Mariusza Zaruskiego, początkowo tylko klasy I–V, od 1 IX 1999 Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 20, składający się z Szkoły Podstawowej nr 1 i Gimnazjum nr 20), 1984 Szkołę Podstawową nr 2 przy Marusarzówny 10 (obecnie Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 21 im. Armii Krajowej). Przed otwarciem szkół dzieci dowożono do placówek we Wrzeszczu i w Śródmieściu. 16 III 1984 przy ul. Nałkowskiej otwarto Spółdzielczy Dom Kultury im. Stanisławy Przybyszewskiej. Od roku 1978 rozpoczęto budowę kościoła Bożego Ciała przy ul. Piecewskiej 9. Od 1998 w domu katechetycznym przy kościele działa i Gdańskie Liceum Katolickie im. św. Wojciecha; przy ul. Dobrowolskiego 6 funkcjonuje XX Liceum Ogólnokształcące. Do obecnych Piecek zalicza się także obszar Trzech Lip (między ul. Trzy Lipy, Schuberta, Nowolipie i Rakoczego) z Centrum Handlowym „Morena” Carrefour (choć z adresem: ul. Schuberta 102 należącym do Suchanina i z Gdańskim Parkiem Naukowo-Technicznym).
Roalda Amundsena |
Henryka Arctowskiego |
Belgradzka |
Budapesztańska |
Bulońska |
Burgaska |
Bronisława Czecha |
Zygmunta Czubińskiego |
Antoniego Bronisława Dobrowolskiego |
Tomasza Edisona |
Roberta Fultona |
Poli Gojawiczyńskiej |
Jaśkowa Dolina (Jäschkentaler Weg; tylko nr. 105 i 130) |
Krzysztofa Kolumba |
Królewskie Wzgórze |
Leona Kruczkowskiego |
Janusza Kusocińskiego |
Stanisława Lema (od nr. 1 do nr. 29) |
Ferdynanda Magellana |
Heleny Marusarzówny |
Morenowa |
Morenowe Wzgórze |
Stefana Myczkowskiego |
Myśliwska (od nr. 20 do końca) |
Myśliwskie Wzgórze |
Zofii Nałkowskiej |
Alfreda Nobla |
Orańska |
Błażeja Pascala |
Ludwika Pasteura |
Piecewska (Pietzkendorfer Weg) |
Piekarnicza |
Powstania Kościuszkowskiego |
Powstania Listopadowego |
Powstania Styczniowego |
Mariana Raciborskiego |
Franciszka Rakoczego |
Rondo Andrzeja Hakenbergera |
Szczodra |
Trzy Lipy (Dreilindener Weg; część, pierwotnie obejmowała także obecne ulice Nowolipie, Siedlce) |
Aleksandra Volty |
Warneńska |
Widok |
Wileńska (Robert-Ley-Weg; od nr. 37 do nr. 63 nieparzyste i od nr. 56 do nr. 62 parzyste) |
Wołkowyska |
Romana Wyrobka |
Franciszka Zabłockiego |
Zacna |
Związku Jaszczurczego |
Józefa Żylewicza |