BOROWSKI JAN, architekt, konserwator zabytków

'''JAN BOROWSKI''' (25 II 1890 Petersburg – 25 X 1966 Gdańsk), architekt, konserwator zabytków. W roku 1917 ukończył studia w Dziale Architektury Instytutu Inżynierów Cywilnych w Petersburgu, pracował w zakładach amunicyjnych (jako kierownik biura architektonicznego) w Nikołajewie (gubernia chersońska). Od 1920 w Starachowicach projektował warsztaty dla fabryki amunicji i osiedla urzędniczo-robotnicze. Od roku 1924 pracował na Wydziale Sztuk Pięknych uniwersytetu w Wilnie, od 15 XII 1939 docent. Od roku 1929 równolegle wykładał na Wydziale Budowlanym Państwowej Szkoły Technicznej w Wilnie, gdzie pracował nieprzerwanie do 1 VI 1945 roku. Zaprojektował wiele kościołów na Wileńszczyźnie (m.in. w Nowej Wilejce i Solecznikach), szkół, pomników, prowadził prace konserwatorskie m.in. w kościele św. Kazimierza i w Ostrej Bramie w Wilnie, w zamkach w Wilnie, Trokach i Krewie. Od roku 1934 powierzono mu adaptację i rekonstrukcję obiektów w Zułowie, majątku Józefa Piłsudskiego, z przeznaczeniem na Muzeum Pamięci Narodowej. 16 VIII 1945 podjął pracę w Warszawie jako konserwator w Państwowej Pracowni Konserwacji Zabytków Architektury. Od sierpnia do września 1945 roku oceniał zniszczenia zabytków Wrocławia. Od 15 X 1945 w Gdańsku, podjął pracę jako kierownik Katedry Historii Architektury Powszechnej q Politechniki Gdańskiej. Prowadził wykłady z historii architektury, od 1953 z konserwacji zabytków. Od roku 1950 wykładał równolegle historię architektury w gdańskiej Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (q Akademia Sztuk Pięknych). Od marca 1946 do rezygnacji 30 IV 1951 roku pierwszy po II wojnie światowej wojewódzki konserwator Gdańska. Opracował pierwszy powojenny rejestr zabytków Gdańska i województwa przewidzianych do ochrony; w latach 1947–1950 utworzył pracownie konserwatorskie, późniejszy gdański oddział q Przedsiębiorstwa Państwowego Pracownie Konserwacji Zabytków. Opracował autorskie projekty architektoniczne i prowadził nadzór nad odbudową i pracami konserwatorskimi w Gdańsku, w tym m.in. q kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (odbudowa sklepień i dachów), q Ratusza Głównego Miasta (odbudowa bryły i projekt hełmu), q Kaplicy Królewskiej (odbudowa po zniszczeniach), q kościoła św. Elżbiety (projekt konserwacji i odbudowy), q Bramy Zielonej (projekt odbudowy), q Wielkiej Zbrojowni (projekt odbudowy na potrzeby muzeum miejskiego). Do jego zasług należy zabezpieczenie ruin zamku w Malborku. Z q Leopoldem Taraszkiewiczem był autorem projektu budowy (ukończonej 1961) nowego kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gdyni. Pochowany na cmentarzu w Oliwie (q cmentarze w Oliwie). {{author: JAC}} [[Category: Encyklopedia]]