SIEWERT BENJAMIN GOTTHOLD, organista, kompozytor
Linia 2: | Linia 2: | ||
[[File:2_Gustav_Adolf_Jankewitz.jpg|thumb| Beniamin Gotthold Siewert, tekst ''Ody żałobnej'' na pogrzeb [[LOEHLEIN GEORG SIMON, kompozytor, kapelmistrz| Georga Simona Loehleina]], 2 I 1782; w Wielki Piątek 3 IV 1874 w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY| kościele Najświętszej Marii Panny]] wykonana przez zespół wokalno-instrumentalny pod kierownictwem Gustava Adolfa Jankewitza; dodatek do tekstu zawiera życiorysy zmarłych kapelmistrzów kościoła NMP]] | [[File:2_Gustav_Adolf_Jankewitz.jpg|thumb| Beniamin Gotthold Siewert, tekst ''Ody żałobnej'' na pogrzeb [[LOEHLEIN GEORG SIMON, kompozytor, kapelmistrz| Georga Simona Loehleina]], 2 I 1782; w Wielki Piątek 3 IV 1874 w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY| kościele Najświętszej Marii Panny]] wykonana przez zespół wokalno-instrumentalny pod kierownictwem Gustava Adolfa Jankewitza; dodatek do tekstu zawiera życiorysy zmarłych kapelmistrzów kościoła NMP]] | ||
'''BENJAMIN GOTTHOLD SIEWERT''' (14 X 1743 Gdańsk – 13 I 1811 Gdańsk), organista, kompozytor. Syn Jacoba (1704 – 25 XI 1789 Gdańsk), mistrza sukiennika i dzwonnika [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARTŁOMIEJA I OPIEKI NAJŚWIĘTSZEJ BOGURODZICY | kościoła św. Bartłomieja]], pochowanego dwa dni po śmierci w tym kościele, tu również 13 V 1793 spoczęła jego matka Elsa. Brat Katheriny (chrzest 27 I 1736) i Christiana (chrzest 11 XII 1739).<br/><br/> | '''BENJAMIN GOTTHOLD SIEWERT''' (14 X 1743 Gdańsk – 13 I 1811 Gdańsk), organista, kompozytor. Syn Jacoba (1704 – 25 XI 1789 Gdańsk), mistrza sukiennika i dzwonnika [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARTŁOMIEJA I OPIEKI NAJŚWIĘTSZEJ BOGURODZICY | kościoła św. Bartłomieja]], pochowanego dwa dni po śmierci w tym kościele, tu również 13 V 1793 spoczęła jego matka Elsa. Brat Katheriny (chrzest 27 I 1736) i Christiana (chrzest 11 XII 1739).<br/><br/> | ||
− | Uczeń [[FREISLICH JOHANN BALTHASAR CHRISTIAN, kompozytor | Johanna Balthasar Christian Freislicha]]. Początkowo kupiec. W 1767 został tenorzystą w kapeli wokalno-instrumentalnej [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościoła św. Jana]]. 18 IV 1769 uzyskał [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]]. Z powodu pruskiej blokady handlowej Gdańska (1772) jego kupieckie interesy zakończyły się bankructwem, objął stanowisko nauczyciela i organisty w Koźlinach (Güttland; Żuławy Gdańskie). 20 I 1782 został powołany na stanowisko kapelmistrza w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]], był ostatnim zatrudnionym na tym stanowisku.<br/><br/> | + | Uczeń [[FREISLICH JOHANN BALTHASAR CHRISTIAN, kompozytor | Johanna Balthasar Christian Freislicha]]. Początkowo kupiec. W 1767 został tenorzystą w kapeli wokalno-instrumentalnej [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościoła św. Jana]]. 18 IV 1769 uzyskał kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]] jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli). Z powodu pruskiej blokady handlowej Gdańska (1772) jego kupieckie interesy zakończyły się bankructwem, objął stanowisko nauczyciela i organisty w Koźlinach (Güttland; Żuławy Gdańskie). 20 I 1782 został powołany na stanowisko kapelmistrza w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]], był ostatnim zatrudnionym na tym stanowisku.<br/><br/> |
Od 1765 notowany jako kompozytor ([[KANTATA | kantaty]] ''Christus ist des Gesetzes Ende, Treulich will ich Gott bitten''). W 1774 [[RADA MIEJSKA | Rada Miejska]] zamówiła u niego [[KANTATA | kantatę]] dla kościoła św. Bartłomieja. W przekazach rękopiśmiennych zachowało się jedynie siedem jego kantat, | Od 1765 notowany jako kompozytor ([[KANTATA | kantaty]] ''Christus ist des Gesetzes Ende, Treulich will ich Gott bitten''). W 1774 [[RADA MIEJSKA | Rada Miejska]] zamówiła u niego [[KANTATA | kantatę]] dla kościoła św. Bartłomieja. W przekazach rękopiśmiennych zachowało się jedynie siedem jego kantat, | ||
powstałych w latach 1765–1774 w stylu późnobarokowym, ze znacznymi wpływami klasycyzmu, z czego trzy w kolekcji kościoła św. Jana: ''Hört, Israel hat dennoch Gott zum Trost'', ''Gelobet sey der Herr der Gott Israel'', ''Den die Engel droben mit Gesange loben''. Ocalały także drukowane teksty sześciu kantat elekcyjnych (Kürkantaten, [[KÜRTAG | Kürtag]]) z okresu 1782–1792. Wszystkie utwory przechowywane są w [[POLSKA AKADEMIA NAUK BIBLIOTEKA GDAŃSKA | Polskiej Akademii Nauk Bibliotece Gdańskiej]].<br/><br/> | powstałych w latach 1765–1774 w stylu późnobarokowym, ze znacznymi wpływami klasycyzmu, z czego trzy w kolekcji kościoła św. Jana: ''Hört, Israel hat dennoch Gott zum Trost'', ''Gelobet sey der Herr der Gott Israel'', ''Den die Engel droben mit Gesange loben''. Ocalały także drukowane teksty sześciu kantat elekcyjnych (Kürkantaten, [[KÜRTAG | Kürtag]]) z okresu 1782–1792. Wszystkie utwory przechowywane są w [[POLSKA AKADEMIA NAUK BIBLIOTEKA GDAŃSKA | Polskiej Akademii Nauk Bibliotece Gdańskiej]].<br/><br/> | ||
Linia 9: | Linia 9: | ||
'''Bibliografia''':<br/> | '''Bibliografia''':<br/> | ||
Archiwum Państwowe Gdańsk, 348/31, s. 68 (siostra Kaherina); 348/31, s. 87 (brat Christian); 348/591, s. 15 (pogrzeb ojca); 348/591, s. 15 (pogrzeb matki); 354/325, s. 103 (chrzest córki); 354/325, s. 171 (chrzest syna); 300, 37/27, Bl. 2r, nr 3 (zgon); 354/347, Bl. 229r (pogrzeb).<br/> | Archiwum Państwowe Gdańsk, 348/31, s. 68 (siostra Kaherina); 348/31, s. 87 (brat Christian); 348/591, s. 15 (pogrzeb ojca); 348/591, s. 15 (pogrzeb matki); 354/325, s. 103 (chrzest córki); 354/325, s. 171 (chrzest syna); 300, 37/27, Bl. 2r, nr 3 (zgon); 354/347, Bl. 229r (pogrzeb).<br/> | ||
+ | Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VIII, s. 304.<br/> | ||
Gerber Ernst Ludwig, ''Historisch-Biographisches Lexicon der Tonkünstler'', Bd.2, Leipzig 1792.<br/> | Gerber Ernst Ludwig, ''Historisch-Biographisches Lexicon der Tonkünstler'', Bd.2, Leipzig 1792.<br/> | ||
Gudel Joachim, ''Leben und Werk Georg Simon Löhleins, des letzten Kapellmeisters an der Marienkirche in Danzig'', w: ''Musica Baltica. Interregionale musikkulturelle Beziehungen im Ostseeraum'', Sankt Augustin 1996.<br/> | Gudel Joachim, ''Leben und Werk Georg Simon Löhleins, des letzten Kapellmeisters an der Marienkirche in Danzig'', w: ''Musica Baltica. Interregionale musikkulturelle Beziehungen im Ostseeraum'', Sankt Augustin 1996.<br/> |
Wersja z 09:50, 24 wrz 2023
BENJAMIN GOTTHOLD SIEWERT (14 X 1743 Gdańsk – 13 I 1811 Gdańsk), organista, kompozytor. Syn Jacoba (1704 – 25 XI 1789 Gdańsk), mistrza sukiennika i dzwonnika kościoła św. Bartłomieja, pochowanego dwa dni po śmierci w tym kościele, tu również 13 V 1793 spoczęła jego matka Elsa. Brat Katheriny (chrzest 27 I 1736) i Christiana (chrzest 11 XII 1739).
Uczeń Johanna Balthasar Christian Freislicha. Początkowo kupiec. W 1767 został tenorzystą w kapeli wokalno-instrumentalnej kościoła św. Jana. 18 IV 1769 uzyskał kupieckie obywatelstwo Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli). Z powodu pruskiej blokady handlowej Gdańska (1772) jego kupieckie interesy zakończyły się bankructwem, objął stanowisko nauczyciela i organisty w Koźlinach (Güttland; Żuławy Gdańskie). 20 I 1782 został powołany na stanowisko kapelmistrza w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, był ostatnim zatrudnionym na tym stanowisku.
Od 1765 notowany jako kompozytor ( kantaty Christus ist des Gesetzes Ende, Treulich will ich Gott bitten). W 1774 Rada Miejska zamówiła u niego kantatę dla kościoła św. Bartłomieja. W przekazach rękopiśmiennych zachowało się jedynie siedem jego kantat,
powstałych w latach 1765–1774 w stylu późnobarokowym, ze znacznymi wpływami klasycyzmu, z czego trzy w kolekcji kościoła św. Jana: Hört, Israel hat dennoch Gott zum Trost, Gelobet sey der Herr der Gott Israel, Den die Engel droben mit Gesange loben. Ocalały także drukowane teksty sześciu kantat elekcyjnych (Kürkantaten, Kürtag) z okresu 1782–1792. Wszystkie utwory przechowywane są w Polskiej Akademii Nauk Bibliotece Gdańskiej.
Istnieją także informacje o innych jego kompozycjach, zarówno religijnych (spis inwentarzowy kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny z 1826 wykazuje także dwadzieścia dwie msze i kantaty), jak i świeckich (utwory okolicznościowe, pieśni solowe z fortepianem; jego pieśni pojawiają się w latach 1783–1784 w dwóch wydaniach zbioru Gesänge zum Vergnügen beym Clavier zu Singen, mehrenteils im Volkston). Wszystkie zachowane utwory, choć pochodzą z wczesnego okresu jego twórczości, odznaczają się sprawnością warsztatową i bogatą inwencją melodyczną. Można w nich znaleźć także wpływy polskie: rytmy mazurowe i polonezowe.
Żonaty był z Cathariną Louisą, ojciec Juliany Louisy (chrzest 23 X 1770) i burmistrza Friedricha Gottholda Siewerta.
Bibliografia:
Archiwum Państwowe Gdańsk, 348/31, s. 68 (siostra Kaherina); 348/31, s. 87 (brat Christian); 348/591, s. 15 (pogrzeb ojca); 348/591, s. 15 (pogrzeb matki); 354/325, s. 103 (chrzest córki); 354/325, s. 171 (chrzest syna); 300, 37/27, Bl. 2r, nr 3 (zgon); 354/347, Bl. 229r (pogrzeb).
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VIII, s. 304.
Gerber Ernst Ludwig, Historisch-Biographisches Lexicon der Tonkünstler, Bd.2, Leipzig 1792.
Gudel Joachim, Leben und Werk Georg Simon Löhleins, des letzten Kapellmeisters an der Marienkirche in Danzig, w: Musica Baltica. Interregionale musikkulturelle Beziehungen im Ostseeraum, Sankt Augustin 1996.
Hingelberg Johann Gottfried, Über Danziger Musik und Musiker, Elbing 1785.
Skrodzka Barbara, Twórczość kantatowa Benjamina Gottholda Siewerta, w: Muzyka w Gdańsku wczoraj i dziś, Gdańsk 1988.
Szlagowska Danuta, Muzyczne dziedzictwo kościoła św. Jana w Gdańsku, w: Kościół św. Jana w Gdańsku. w kręgu kultury sepulkralnej, Gdańsk 2012.