WYDZIAŁ MECHANICZNY POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ

Wersja z 13:10, 14 gru 2022

Wydział Mechaniczny Politechniki Gdańskiej, lata 50. XX wieku, fot. Kazimierz Lelewicz

Partner serwisu

WYDZIAŁ MECHANICZNY POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ. Powołany dekretem z 24 V 1945 o przekształceniu Politechniki Gdańskiej (PG) w państwową szkołę akademicką. Początkowo miał być połączony z Wydziałem Mechaniczno-Elektrycznym, ostatecznie zdecydowano jednak o utworzeniu dwóch oddzielnych wydziałów. Organizatorem wydziału był prof. Karol Taylor.

W 1945 tworzyło go dziewiętnaście katedr: Matematyki, Fizyki, Mechaniki Technicznej, Wytrzymałości Materiałów i Wyższych Zagadnień Mechaniki, Rysunku Technicznego, Obróbki Metali, Budowy Obrabiarek do Metali, Teorii Maszyn Cieplnych, Pomiarów Badań Maszyn i Gospodarki Cieplnej, Elementów Maszyn, Budowy Maszyn Dźwigowych i Przenośnikowych, Silników Spalinowych, Hydromechaniki i Budowy Turbin Wodnych, Aerodynamiki, Ekonomii Politycznej, Organizacji Pracy Umysłowej i Psychotechniki, Metaloznawstwa i Materiałoznawstwa, Pojazdów Mechanicznych. Studia prowadzono w czterech oddziałach: konstrukcyjnym, samochodowym, technologicznym i lotniczym.

Pierwszą kadrę tworzyli wykładowcy Politechniki Lwowskiej i Politechniki Warszawskiej, w tym profesorowie: Tytus Maksymilian Huber, Edward Geisler, Arkadiusz Piekara, Wiktor Wiśniowski, Jarosław Naleszkiewicz, Marian Sienkowski, Adolf Polak, Michał Broszko, Stanisław Łukasiewicz, Karol Taylor, Stanisław Turski, Władysław Florjański, Mieczysław Dębicki, Marian Piątek oraz konstruktorzy przemysłu maszynowego: Tadeusz Gerlach, Alfred Rachalski, Henryk Więckiewicz, Kazimierz Zygmunt, Władysław Krzyżanowski. Z wydziałem współpracowali: Robert Szewalski i Antoni Kozłowskiz katedr działających przy Laboratorium Maszynowym, jednak organizacyjnie podległych Wydziałowi Budowy Okrętów PG.

22 X 1945, w dniu inauguracji pierwszego roku akademickiego, naukę na wydziale podjęło 404 studentów. Studia trwały cztery lata. W 1948 roku wprowadzono dwustopniowy system nauczania: pierwszy etap kończyło się z tytułem inżyniera, drugi – magistra inżyniera. Pracownicy wydziału nawiązywali współpracę naukowo-badawczą z zakładami przemysłowymi z Gdańska i innych ośrodków, na przykład w Katedrze Elementów Maszyn zespół pod kierunkiem prof. Adolfa Polaka opracował, później wdrożone, projekty parowych maszyn okrętowych, nowoczesnych konstrukcji napędów, kotłów parowych, pierwsze obrabiarki do metali, które przyczyniły się do rozwoju polskiego przemysłu i uniezależnienia od zakupów zagranicznych urządzeń.

W 1956 Wydział Mechaniczny podzielono na Wydział Maszynowy (w latach 1965–1991 Wydział Budowy Maszyn) i Wydział Technologii Maszyn (w latach 1965–1989 Wydział Mechaniczno-Technologiczny, 1990–1991 Wydział Technologii Maszyn i Organizacji Produkcji). W 1956 roku na Wydziale Maszynowym powstały katedry: Mechaniki Teoretycznej, Wytrzymałości Materiałów, Części Maszyn (z Zakładem Części Maszyn i Zakładam Rysunku Technicznego), Teorii Mechanizmów, Teorii Maszyn Cieplnych, Pomiarów Maszynowych, Turbin Wodnych i Hydromechaniki, Maszyn Parowych Tłokowych, Silników Spalinowych, Pojazdów Mechanicznych, Maszyn Dźwigowych i Przenośnikowych, Maszyn Budowniczych, Chłodnictwa.

W tym samym roku na Wydziale Technologii Maszyn funkcjonowały katedry: Matematyki II, Ekonomii Politycznej, Technologii Materiałów Maszynowych, Metaloznawstwa i Obróbki Cieplnej, Spawalnictwa (z Zakładem Spawalnictwa i Zakładem Spawalnictwa Okrętowego), Obróbki Metali Skrawaniem (z Zakładem Obrabiarek do Metali i Zakładem Automatyzacji Produkcji, a następnie Ekonomiki i Organizacji Przemysłu Maszynowego (1965–1983)), Technologii Maszyn (z Zakładem Technologii Maszyn i Zakładem Miernictwa Warsztatowego), Mechanicznej Technologii Drewna, Obrabiarek do Drewna. Do Wydziału Mechaniczno-Technologicznego włączono w 1990 Instytut Organizacji i Zarządzania (utworzony w 1988 jako samodzielny organ) z zakładami: Organizacji i Projektowania Przemysłu Elektromaszynowego, Organizacji i Projektowania Przemysłu Okrętowego, Ekonomiki Produkcji i Prognozowania Ergonomii i Badania Pracy, Inżynierii Systemów.

W 1969 roku na Wydziale Budowy Maszyn w miejsce katedr utworzono Instytut Mechaniki i Podstaw Konstrukcji Maszyn z zakładami Mechaniki i Wytrzymałości Materiałów, Maszyn i Urządzeń Przemysłu Spożywczego, Turbin Wodnych i Pomp, Podstaw Konstrukcji Maszyn oraz Maszyn Roboczych i Pojazdów Mechanicznych, Instytut Techniki Cieplnej (1969–1983) z zakładami Teorii Maszyn Cieplnych i Kotłów Parowych, Pomiarów Cieplnych, Maszyn Cieplnych Tłokowych oraz Chłodnictwa. Na Wydziale Mechaniczno-Technologicznym powołano Instytut Technologii Materiałów Maszynowych i Spawalnictwa oraz Instytut Technologii Budowy Maszyn.

1 I 1992 połączono dwa wspominane wydziały, tworząc Wydział Mechaniczny z Katedrami Hydrauliki i Pneumatyki, Inżynierii Materiałowej, Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn, Mechaniki i Wytrzymałości Materiałów, Maszyn Wirnikowych i Mechaniki Płynów, Pojazdów i Maszyn Roboczych, Silników Spalinowych i Sprężarek, Metaloznawstwa i Obróbki Cieplnej (od 1995 Inżynierii Materiałowej), Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji, Technologii Materiałów Maszynowych i Spawalnictwa, Zakład Maszyn Przemysłu Spożywczego (do 1994, od 1997 Katedra Maszyn Przemysłu Spożywczego). W 1992 w strukturę wydziału włączono (utworzony w 1977 jako Zespół Oddziałów PG: Wydziału Budowy Maszyn i Wydziału Mechaniczno-Technologicznego) Oddział Wydziału Mechanicznego w Elblągu (od 1998 funkcjonujący samodzielnie jako Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa). W 1993 Instytut Organizacji i Zarządzania został włączony do Wydziału Zarządzania i Ekonomii. W 2016 na Wydziale Mechanicznym funkcjonowały katedry: Energetyki i Aparatury Przemysłowej, Inżynierii Materiałowej i Spajania, Konstrukcji Maszyn i Pojazdów, Mechaniki i Mechatroniki, Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji.

W 1957 oddano do użytku nowy gmach wydziału. W 1977 otwarto Laboratorium Zakładu Podstaw Konstrukcji Maszyn. W 2013 zmodernizowano audytorium im. prof. Edwarda Geislera. W 2015 zakończono remont nadbudowy piątego piętra i przekazano nowy budynek Nanotechnologii i Centrum Nauczania Matematyki.

W 1995 na wydziale kształcono na dwóch kierunkach: mechanika i budowa maszyn oraz automatyka i robotyka; w 2016 były to: mechanika i budowa maszyn, inżynieria materiałowa, energetyka, mechatronika, zarządzanie i inżynieria produkcji, inżynieria mechaniczno-medyczna (z Wydziałem Lekarskim GUMed-u), technologia bezpieczeństwa wewnętrznego (z Wydziałem Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki) i nanotechnologia (z Wydziałem Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej).

Od roku akademickiego 2016/2017 uruchomiono studia II stopnia – technologie kosmiczne i satelitarne, prowadzone we współpracy z Wydziałem Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki, Akademią Morską i Akademią Marynarki Wojennej.

Wydział Mechaniczny miał prawo przeprowadzania habilitacji w dziedzinie budowa i eksploatacja maszyn oraz doktoryzowania w zakresie budowy i eksploatacji maszyn, inżynierii materiałowej, energetyki. Od 1996 prowadził także studia doktoranckie na kierunku współczesne technologie i konwersja energii. 1 I 2021 połączony z Wydziałem Oceanotechniki i Okrętownictwa w Wydział Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa (p.o. dziekana został prof. dr hab. inż. Dariusz Mikielewicz). WP