FUNDACJA BARBARY RENNER
(uzupelnienie LM (17.04.2020)) |
|||
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | [[File:2_Błędnik,_ogród_przy_Bramie_Oliwskiej.jpg|thumb|Zabudowania Fundacji (oznaczone jako Wittwen Stift) na planie z 1807 | + | [[File:2_Błędnik,_ogród_przy_Bramie_Oliwskiej.jpg|thumb|Zabudowania Fundacji (oznaczone jako Wittwen Stift) na planie z 1807 (fragment). Ponadto widoczne: u góry [[GRODZISKO | Grodzisko]] i nieistniejący [[CMENTARZE NA TERENIE ŚRÓDMIEŚCIA. ZESPÓŁ U PODNÓŻA GRODZISKA | zespół cmentarzy przy obecnej ul. 3 Maja]] z [[KOŚCIÓŁ BOŻEGO CIAŁA (przy ob. ul. 3 Maja) | kościołem Bożego Ciała]], niżej ogród [[BŁĘDNIK, ogród (przy Bramie Oliwskiej) | Błędnik]], po prawej [[BRAMA OLIWSKA | Brama Oliwska]] i początek [[ZWYCIĘSTWA, aleja | Alei Lipowej]], za budynkami fundacji zabudowa [[SZPITAL MIEJSKI (Lazaret przy Bramie Oliwskiej) | Lazaretu przy Bramie Oliwskiej]]) <br/> i [[BRAMY MIEJSKIE | brama św. Jakuba]]]] |
| − | [[File:Przytułek Rennerów, 1915.JPG|thumb|Przytułek Rennerów, 1915]] | + | [[File:Przytułek Rennerów, 1915.JPG|thumb|Przytułek Fundacja Rennerów, 1915]] |
| − | [[File:2_FUNDACJA_BARBARY_RENNER.jpg|thumb|Parking wzniesiony w 2015 | + | [[File: Renner_Barbara.jpg |thumb| Uszkodzony budynek przytułku Rennerów po nalocie z 12 VII 1942]] |
| + | [[File:Fundacja_Barbary_Renner.jpg|thumb|Ruiny przytułku Rennerów (po prawej), widok z [[BŁĘDNIK, wiadukt | wiaduktu Błędnik]], na wprost [[WIADUKT KOLEJOWY PRZY BRAMIE OLIWSKIEJ | tzw. „wiadukt żółty”]], 1946]] | ||
| + | [[File:2_FUNDACJA_BARBARY_RENNER.jpg|thumb|Parking wzniesiony w 2015, częściowo (fragment z prawej strony) w miejscu dawnej zabudowy fundacji]] | ||
| + | [[File: Portal_ul._Św._Ducha_51_.jpg |thumb| Dawny portal zdobiący wejście do budynku fundacji, przeniesiony na ul. św. Ducha 51]] | ||
| − | '''FUNDACJA BARBARY RENNER''' (Renner-Barbara-Stift), zakład przeznaczony dla samotnych wdów po kupcach, powstały na mocy testamentu | + | '''FUNDACJA BARBARY RENNER''' (Renner-Barbara-Stift), zakład przeznaczony dla samotnych wdów po kupcach, powstały na mocy testamentu z 1 X 1704 Barbary, córki Heinricha Rennera (od 1630 kupca w Gdańsku), od 1673 drugiej żony kupca Dietricha Schmidta (zm. 18 VIII 1701), pochowanej obok męża w zakupionym przez niego w 1692 grobie w gdańskim [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] (zachowała się płyta nagrobna z inskrypcją, by nie chować w grobie nikogo innego przed upływem 50 lat). Zakład polecił wybudować i oddać do użytku 1 X 1724 bratanek Barbary i egzekutor jej testamentu, Heinrich Renner (1669–1734) [[RADA MIEJSKA | rajca]] i [[BURGRABIOWIE| burgrabia]] królewski w Gdańsku. Początkowo zakład zarządzany był przez każdorazowego seniora rodziny Rennerów (zob. [[RENNER JOHANN, burmistrz Gdańska | Johann Renner]]). Siedzibę zakładu, na przedłużeniu Am Olivaer Tor (ul. Dyrekcyjna), bezpośrednio przy obecnych torach kolejowych i na terenie pętli autobusowej funkcjonującej tu w latach 1975–2013 ([[AUTOBUSY MIEJSKIE | autobusy]]), za skrzyżowaniem z obecną ul. Gdyńskich Kosynierów (do 1945 noszącą nazwę Rennerstiftsgasse), wzniesiono w latach 1722–1724 na wzór patrycjuszowskich pałacyków podmiejskich. Budynek wystawiono w stylu barokowym, z mansardowym dachem, dwa boczne skrzydła obejmowały otwarty dziedziniec. Wejście zdobił klasycyzujący portal, nad oknami piętra umieszczono zegar z figurą wspiętego rumaka. <br/><br/> |
| + | W latach 1723–1945 zakład dysponował 30 miejscami opieki stacjonarnej dla kobiet powyżej 60. roku życia. Pensjonariuszkom przysługiwała zapomoga w gotówce (w 1809 – 8 florenów tygodniowo, w 1903 – 6 marek miesięcznie) oraz zapomoga na zakup opału (w 1903 – 17,35 marki rocznie). Utrzymywano ponadto jednego starego wdowca, mającego obowiązek odbywać codziennie godzinna modlitwę. Budynek fundacji został uszkodzony podczas [[NALOTY BOMBOWE PODCZAS II WOJNY ŚWIATOWEJ | nalotu bombowego]] 12 VII 1942, zniszczony w marcu 1945, rozebrany w 1962. Ponad 1000 uzyskanych z rozbiórki cegieł wykorzystano przy remoncie w 1963 [[RATUSZ STAREGO MIASTA| Ratusza Starego Miasta]]. Zachowany portal, z nieczytelnym obecnie napisem informującym o testamentowych początkach fundacji, przeniesiono na ul. św. Ducha 51.<br/><br/> | ||
| + | Do fundacji nawiązywała nazwa umocnień między [[BRAMA OLIWSKA | Bramą Oliwską]] a Szańcem Wapiennym: Stiftswinkel (Zaułek Fundacyjny), po rozbiórce szańca nazwę przeniesiono na nową ulicę (obecnie ul. Robotnicza). W miejscu byłego budynku fundacji w 2015 wzniesiono piętrowy parking związany z [[TRYTON BUSINESS HOUSE, biurowiec | Tryton Business House]]. {{author: ASZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] | ||
Aktualna wersja na dzień 12:30, 27 lip 2024
i brama św. Jakuba
FUNDACJA BARBARY RENNER (Renner-Barbara-Stift), zakład przeznaczony dla samotnych wdów po kupcach, powstały na mocy testamentu z 1 X 1704 Barbary, córki Heinricha Rennera (od 1630 kupca w Gdańsku), od 1673 drugiej żony kupca Dietricha Schmidta (zm. 18 VIII 1701), pochowanej obok męża w zakupionym przez niego w 1692 grobie w gdańskim kościele Najświętszej Marii Panny (zachowała się płyta nagrobna z inskrypcją, by nie chować w grobie nikogo innego przed upływem 50 lat). Zakład polecił wybudować i oddać do użytku 1 X 1724 bratanek Barbary i egzekutor jej testamentu, Heinrich Renner (1669–1734) rajca i burgrabia królewski w Gdańsku. Początkowo zakład zarządzany był przez każdorazowego seniora rodziny Rennerów (zob. Johann Renner). Siedzibę zakładu, na przedłużeniu Am Olivaer Tor (ul. Dyrekcyjna), bezpośrednio przy obecnych torach kolejowych i na terenie pętli autobusowej funkcjonującej tu w latach 1975–2013 ( autobusy), za skrzyżowaniem z obecną ul. Gdyńskich Kosynierów (do 1945 noszącą nazwę Rennerstiftsgasse), wzniesiono w latach 1722–1724 na wzór patrycjuszowskich pałacyków podmiejskich. Budynek wystawiono w stylu barokowym, z mansardowym dachem, dwa boczne skrzydła obejmowały otwarty dziedziniec. Wejście zdobił klasycyzujący portal, nad oknami piętra umieszczono zegar z figurą wspiętego rumaka.
W latach 1723–1945 zakład dysponował 30 miejscami opieki stacjonarnej dla kobiet powyżej 60. roku życia. Pensjonariuszkom przysługiwała zapomoga w gotówce (w 1809 – 8 florenów tygodniowo, w 1903 – 6 marek miesięcznie) oraz zapomoga na zakup opału (w 1903 – 17,35 marki rocznie). Utrzymywano ponadto jednego starego wdowca, mającego obowiązek odbywać codziennie godzinna modlitwę. Budynek fundacji został uszkodzony podczas nalotu bombowego 12 VII 1942, zniszczony w marcu 1945, rozebrany w 1962. Ponad 1000 uzyskanych z rozbiórki cegieł wykorzystano przy remoncie w 1963 Ratusza Starego Miasta. Zachowany portal, z nieczytelnym obecnie napisem informującym o testamentowych początkach fundacji, przeniesiono na ul. św. Ducha 51.
Do fundacji nawiązywała nazwa umocnień między Bramą Oliwską a Szańcem Wapiennym: Stiftswinkel (Zaułek Fundacyjny), po rozbiórce szańca nazwę przeniesiono na nową ulicę (obecnie ul. Robotnicza). W miejscu byłego budynku fundacji w 2015 wzniesiono piętrowy parking związany z Tryton Business House.
