DRUET CZESŁAW, profesor, oceanolog

Aktualna wersja na dzień 08:05, 5 maj 2024

Czesław Druet

CZESŁAW DRUET (29 III 1926 Wilno – 10 VII 2016 Sopot), naukowiec, oceanolog. Syn Bogdana (13 XI 1901 Wilno – 31 XII 1989 Gdańsk), uczestnika walk o niepodległość pod dowództwem generała Dowbora-Muśnickiego, następnie urzędnika w wileńskiej Wojewódzkiej Komendy Policji oraz Haliny z Dowojnów (1906–2004). Brat Wojciecha, absolwenta Wydziału Elektrycznego Politechniki Gdańskiej (PG), Wandy zamężnej Jadkowskiej, zamieszkałej w USA, oraz Jolanty zamężnej Staniewicz.

Tuż przed wybuchem II wojny światowej przyjęty do Gimnazjum Króla Zygmunta Augusta w Wilnie, podczas okupacji robotnik przymusowy we Frankfurcie nad Menem i na jego przedmieściach we Fechenheim. W 1945, przez Włochy i Francję, dotarł do Barnsley (Anglia), gdzie spotkał się z ojcem i ukończył gimnazjum na poziomie małej matury. W grudniu 1947 wraz z żołnierzami II Korpusu VIII Brytyjskiej Armii wrócił do Polski (przez Gdynię do Pasłęka).

Zdał maturę w 1949 w Prywatnym Wieczorowym Liceum dla Pracujących w Pasłęku, w latach 1949–1955 studiował na Wydziale Inżynierii Lądowo-Wodnej Politechniki Gdańskiej (PG). W czasie studiów m.in. występował jako śpiewak bas-baryton w Chórze Akademii Medycznej w Gdańsku. W 1953, po ukończeniu I stopnia studiów, został pracownikiem Instytutu Budownictwa Wodnego Polskiej Akademii Nauk (IBW PAN), gdzie pracował do 1977. Magister inżynier budownictwa wodnego o specjalności hydrotechnika morska. Odbył studia doktoranckie, 8 I 1957 został przewodniczącym Komitetu Wykonawczego Rady Uczelnianej ZSP PG, w listopadzie tego roku był współzałożycielem Studenckiego Parlamentu ZSP PG i od 25 tego miesiąca do wymuszonego ustąpienia 7 XII 1958 pierwszym jego marszałkiem (otrzymał dożywotni tytuł Honorowego Marszałka Parlamentu PG).

Od 1960 doktor nauk technicznych na podstawie rozprawy Obliczanie parametrów równania stateczności morskich progów podwodnych (promotor prof. Stanisław Hückel) i kierownik Pracowni Dynamiki Morza w Zakładzie Budownictwa Morskiego IBW PAN. Po doktoracie odbył staż w Instytucie Oceanologii Akademii Nauk ZSRR w Moskwie. Od 1966 doktor habilitowany na podstawie dorobku i rozprawy Obciążenia hydrodynamiczne falochronów portowych posadowionych w strefie transformacji falowania. Od 1974 profesor nadzwyczajny (tytularny), 1980 profesor zwyczajny, od 1979 członek korespondent PAN, 1986 członek rzeczywisty. W latach 1970–1996 wykładał w Instytucie Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego (UG). W 1976 pracował nad utworzeniem w ramach PAN Instytutu Oceanologii: w latach 1977–1983 kierownik samodzielnego Zakładu Oceanologii PAN, 1984–1990 dyrektor Instytutu Oceanologii (Sopot, ul. Powstańców Warszawskich 55), 1996–2002 przewodniczący Rady Naukowej tego instytutu, w kadencji 2011–2014 członek Rady Naukowej.

W latach 1980–1983 sekretarz naukowy Oddziału PAN w Gdańsku, w 1993–2002 członek prezydium PAN. Od 1975 współpracował z Międzyrządową Komisją Oceanograficzną (MKO) UNESCO, początkowo jako ekspert, następnie wiceprezydent komisji do spraw służb oceanograficznych i programów naukowych, do 1982 był przewodniczącym jej rady programowej, do 2002 polski pełnomocnik do spraw kontaktów roboczych. W latach 1996–2007 przewodniczący Narodowego Komitetu do spraw współpracy z Międzynarodowym Komitetem Badań Oceanicznych SCOR, 1996–2007 przewodniczący prezydium Komitetu Badań Morza PAN, od 2008 członek prezydium. W latach 1991–1996 i 1999–2002 był członkiem Centralnej Komisji do spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych. Był członkiem Rad Naukowych: IBW PAN w Gdańsku (od 1970); Instytutu Geofizyki PAN w Warszawie (1987–1989), Morskiego Instytutu Rybackiego w Gdyni (1971–1991). Był członkiem redakcji czasopism: „Acta Geophysica Polonica” (1994–2003) i „Oceanologia” (1978–1998 i od 2003).

Specjalista w dynamice i fizyce morza (m.in. falowanie swobodnej powierzchni morza, turbulencja przepływów z granicami swobodnymi), autor Nomographic Chart for Determination Monochromatic Wave Type in the Region of Foundation of Hydrotechnical Structure (1965), Hydrodynamika morskich budowli i akwenów portowych (1978), Dynamika stratyfikowanego oceanu (1994), Elementy hydromechaniki geofizycznej (1995), Dynamika morza (2000), The Structure of Marine Hydrophysical Fields and its Influence on the Plankton Behaviour (2003) i innych.

Od 1970 prowadził przy budowie Portu Północnego pomiary falowania i skuteczności osłony akwenów portowych przed falowaniem sztormowym; za nie w 1976 znalazł się wśród odbiorców zespołowej Nagrody Państwowej I stopnia „Za prace naukowo-badawcze, projekt i budowę Portu Północnego w Gdańsku”. W 2009 doktor honoris causa UG. W 1996 otrzymał najwyższe polskie odznaczenie oceanograficzne: Medal im. prof. Kazimierza Demela. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim (1977), Krzyżem Oficerskim (1988) i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2003), złotą odznaką „Zasłużony Pracownik Morza” (1974). Był prezesem Klubu Studentów Wybrzeża Żak, od 1963 do 1972 pełnił funkcję Prezesa Zarządu Środowiskowego Akademickiego Związku Sportowego w Gdańsku (m.in. w 1971 był wśród osób, które wmurowały kamień węgielny pod budowę ośrodka żeglarskiego w Gdańsku-Górkach Zachodnich). Autor wspomnień: Podróż w czas miniony (Sopot 2006).

Od 1956 żonaty był z Marią z domu Kasperską (ur. 11 IX 1932), pracowniczką w Instytucie Budownictwa Wodnego PAN, ojciec Jacka (ur. 30 XI 1959 Gdańsk), członka polskiej kadry olimpijskiej w szermierce, po przerwanych w 1981 studiach w Akademii Medycznej w Gdańsku przebywającego w USA, absolwenta College of Physicians And Surgeons na Columbia University (1985), doktora medycyny w University of California San Francisco (1989), anestezjologa-specjalisty leczenia bólu po podyplomowych studiach w Stanford University Medical School (1995), pracującego w Southwest Healthcare System-Murrieta, California.

Pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Sopocie. BŚ