WIADROWNIA
(uzupełnienia BŚ (e-mail z 11.03.2015)) |
|||
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
+ | [[File:1_Wiadrownia.JPG|thumb|Wiadrownia między zabudową [[BRABANK | Brabanku]] (po lewej) a Basztą Prochową, byłą północną basztą [[ZAMEK KRZYŻACKI | zamku krzyżackiego]] (po prawej), 1601. Fragment planu Friedricha Berndta]] | ||
+ | [[File:Wiadrownia_1.jpg|thumb|Wiadrownia, domy nad Kanałem Raduni]] | ||
+ | [[File:2_Wiadrownia.jpg|thumb|Wiadrownia, domy nad Kanałem Raduni]] | ||
[[File:Dwór Wiadrowników, 1938.JPG|thumb|Dwór Wiadrowników, 1938]] | [[File:Dwór Wiadrowników, 1938.JPG|thumb|Dwór Wiadrowników, 1938]] | ||
− | '''WIADROWNIA''' (Eimermacherhof), obszar między [[KANAŁ RADUNI | Kanałem Raduni]], od [[MOST WAPIENNICZY | Mostu Wapienniczego]] do mostu na przedłużeniu obecnych ulic: Na Dylach, Stara Stocznia i Wałowa. W 1540 | + | [[File: Dwór_Wiadrowników_przekrój.jpg |thumb| Dwór Wiadrowników, przekrój]] |
+ | '''WIADROWNIA''' (Eimermacherhof), obszar między [[KANAŁ RADUNI | Kanałem Raduni]], od [[MOST WAPIENNICZY | Mostu Wapienniczego]] do mostu na przedłużeniu obecnych ulic: Na Dylach, Stara Stocznia i Wałowa. W 1540 plac na [[ZAMCZYSKO | Zamczysku]], darowany przez [[RADA MIEJSKA | Radę Miejską]] Gdańska rzemieślnikom wytwarzającym drewniane wiadra, cebry, konwie i inne tego typu naczynia, wydzielonym z cechu bednarzy, od 1 VIII 1560 mającym zatwierdzony przez Radę Miejską cech własny.<br/><br/> | ||
+ | Początkowo zabudowania stanowiły warsztaty i szopy-magazyny, pierwsze domy pojawiały się od 1640. Wówczas wykształciła się siatka ulic: Große Bäckergasse (Wielkie Piekary – przedłużenie ul. Na Dylach do ul. Stara Stocznia), najwcześniej zabudowane, oraz odchodzące od niej (równolegle do Brabanku) Große Gasse (Wielka – zabudowywana od 1649) i Kleine Gasse (Mała). Nad brzegiem Kanału Raduni, od mostku przy obecnej ul. Więcierze aż do Motławy, biegł (zabudowywany 1653–1664) bulwar Eimermacherhof an der Radaune (Wiadrownia nad Radunią), ze wzniesionym w latach 1733–1739 Dworem Wiadrowników (dwukondygnacyjny dom szeregowy z 24 mieszkaniami jednopokojowymi z kuchnią – po 12 na kondygnację – o powierzchni 32–36 m²).<br/><br/> | ||
+ | Zabudowa obszaru zniszczona w 1945. Od 2009 teren zajmowany przez [[MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ| Muzeum II Wojny Światowej]]. Po drugiej stronie Kanału Raduni (przy obecnej ul. Karpiej), w tym samym czasie co Dwór Wiadrowników, wzniesiono kamieniczkę będącą później częścią siedziby [[SZKOŁA NAWIGACYJNA | Szkoły Nawigacyjnej]]. {{author: AJ}} <br/><br/> | ||
+ | {| class="tableGda" | ||
+ | |- | ||
+ | |+ Ulice Wiadrowni | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="width: 200px" | Ulica | ||
+ | ! style="width: 400px" | Nazwy historyczne | ||
+ | ! style="width: 400px" | Informacje o nazwie współczesnej | ||
+ | ! style="width: 200px" | Uwagi | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Kowale | ||
+ | | style="vertical-align:top" | 1814–1945 Schmiedegang (Zaułek Kowalski) | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 1945 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | obecnie nie istnieje (poprzeczna oś Wiadrowni, od końcowego odcinka [[KANAŁ RADUNI | Kanałem Raduni]] do ul. Stara Stocznia) | ||
+ | |- | ||
+ | | rowspan="2" style="vertical-align:top" | Mała | ||
+ | | style="vertical-align:top" | 1763 zaliczana do Wiadrowni | ||
+ | | rowspan="2" style="vertical-align:top" | nazwa od 1945 | ||
+ | | rowspan="2" style="vertical-align:top" | obecnie nie istnieje (krótka przecznica ul. Piekary) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | 1817–1945 Kleine Gasse | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Piekary | ||
+ | | style="vertical-align:top" | 1800–1945 Große Bäckergasse (Wielka Piekarska) | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 1945 | ||
+ | | zasiedlona od 1640; obecnie bez nazwy (przedłużenie ul. Dyle za [[KANAŁ RADUNI | Kanałem Raduni]] do ul. Wałowej) | ||
+ | |- | ||
+ | | rowspan="2" style="vertical-align:top" | Stara Stocznia | ||
+ | | style="vertical-align:top" | 1435 Bragebank | ||
+ | | rowspan="2" style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945 | ||
+ | | rowspan="2" style="vertical-align:top" | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | później (do 1945) skrócone na [[BRABANK | Brabank]] | ||
+ | |- | ||
+ | | rowspan="3" style="vertical-align:top" | Wiadrownia | ||
+ | | style="vertical-align:top" | 1402 Schild (Tarcza) jako nazwa całego terenu | ||
+ | | rowspan="3" style="vertical-align:top" | nazwa od 1945 (na wschodnim brzegu [[KANAŁ RADUNI | Kanału Raduni]]) | ||
+ | | rowspan="3" style="vertical-align:top" | Plac im. Władysława Bartoszewskiego, 19 XII 2016, między ul. Stara Stocznia, Wałowa i Kanałem Raduni (plac przy [[MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ| Muzeum II Wojny Światowej]]) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | po 1540 Eimermacherhof (Dwór Wiadrowników) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | do 1945 Eimermacherhof an der Radaune | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Wielka | ||
+ | | style="vertical-align:top" | 1800–1945 Große Gasse | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 1945 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | zasiedlana od 1658; obecnie nie istnieje (wzdłużna oś Wiadrowni, równoległa do Kanału Raduni) | ||
+ | |- | ||
+ | | Więcierze | ||
+ | | do 1945 pod nawiązującą do sąsiedniego terenu nazwą Schildgasse | ||
+ | | od 1945 | ||
+ | | założona w 1908 | ||
+ | |- | ||
+ | | rowspan="2" style="vertical-align:top" | Wiosny Ludów | ||
+ | | style="vertical-align:top" | do 1945 Schuitensteg (Ścieżka Szkut, [[SZKUTA, SZKUTA KONNA | szkuta]]), | ||
+ | | rowspan="2" style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 19 XII 1953 | ||
+ | | rowspan="2" style="vertical-align:top" | bulwar nad ujściowym odcinkiem Motławy | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | w 1945 Straży Portowej | ||
+ | |- | ||
+ | | class="authorEgTab" | {{author: AJ}} | ||
+ | |} | ||
+ | [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]] |
Aktualna wersja na dzień 13:44, 23 paź 2022
WIADROWNIA (Eimermacherhof), obszar między Kanałem Raduni, od Mostu Wapienniczego do mostu na przedłużeniu obecnych ulic: Na Dylach, Stara Stocznia i Wałowa. W 1540 plac na Zamczysku, darowany przez Radę Miejską Gdańska rzemieślnikom wytwarzającym drewniane wiadra, cebry, konwie i inne tego typu naczynia, wydzielonym z cechu bednarzy, od 1 VIII 1560 mającym zatwierdzony przez Radę Miejską cech własny.
Początkowo zabudowania stanowiły warsztaty i szopy-magazyny, pierwsze domy pojawiały się od 1640. Wówczas wykształciła się siatka ulic: Große Bäckergasse (Wielkie Piekary – przedłużenie ul. Na Dylach do ul. Stara Stocznia), najwcześniej zabudowane, oraz odchodzące od niej (równolegle do Brabanku) Große Gasse (Wielka – zabudowywana od 1649) i Kleine Gasse (Mała). Nad brzegiem Kanału Raduni, od mostku przy obecnej ul. Więcierze aż do Motławy, biegł (zabudowywany 1653–1664) bulwar Eimermacherhof an der Radaune (Wiadrownia nad Radunią), ze wzniesionym w latach 1733–1739 Dworem Wiadrowników (dwukondygnacyjny dom szeregowy z 24 mieszkaniami jednopokojowymi z kuchnią – po 12 na kondygnację – o powierzchni 32–36 m²).
Zabudowa obszaru zniszczona w 1945. Od 2009 teren zajmowany przez Muzeum II Wojny Światowej. Po drugiej stronie Kanału Raduni (przy obecnej ul. Karpiej), w tym samym czasie co Dwór Wiadrowników, wzniesiono kamieniczkę będącą później częścią siedziby Szkoły Nawigacyjnej.
Ulica | Nazwy historyczne | Informacje o nazwie współczesnej | Uwagi |
---|---|---|---|
Kowale | 1814–1945 Schmiedegang (Zaułek Kowalski) | nazwa od 1945 | obecnie nie istnieje (poprzeczna oś Wiadrowni, od końcowego odcinka Kanałem Raduni do ul. Stara Stocznia) |
Mała | 1763 zaliczana do Wiadrowni | nazwa od 1945 | obecnie nie istnieje (krótka przecznica ul. Piekary) |
1817–1945 Kleine Gasse | |||
Piekary | 1800–1945 Große Bäckergasse (Wielka Piekarska) | nazwa od 1945 | zasiedlona od 1640; obecnie bez nazwy (przedłużenie ul. Dyle za Kanałem Raduni do ul. Wałowej) |
Stara Stocznia | 1435 Bragebank | obecna nazwa od 1945 | |
później (do 1945) skrócone na Brabank | |||
Wiadrownia | 1402 Schild (Tarcza) jako nazwa całego terenu | nazwa od 1945 (na wschodnim brzegu Kanału Raduni) | Plac im. Władysława Bartoszewskiego, 19 XII 2016, między ul. Stara Stocznia, Wałowa i Kanałem Raduni (plac przy Muzeum II Wojny Światowej) |
po 1540 Eimermacherhof (Dwór Wiadrowników) | |||
do 1945 Eimermacherhof an der Radaune | |||
Wielka | 1800–1945 Große Gasse | nazwa od 1945 | zasiedlana od 1658; obecnie nie istnieje (wzdłużna oś Wiadrowni, równoległa do Kanału Raduni) |
Więcierze | do 1945 pod nawiązującą do sąsiedniego terenu nazwą Schildgasse | od 1945 | założona w 1908 |
Wiosny Ludów | do 1945 Schuitensteg (Ścieżka Szkut, szkuta), | obecna nazwa od 19 XII 1953 | bulwar nad ujściowym odcinkiem Motławy |
w 1945 Straży Portowej | |||