KOŚCIÓŁ ŚW. JADWIGI ŚLĄSKIEJ
| (Nie pokazano 19 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | '''KOŚCIÓŁ ŚW. JADWIGI ŚLĄSKIEJ''', Nowy Port, ul. ks. Góreckiego 18 (do 1945 Hedwigskirchstraße). Pierwotnie Nowy Port należał do odległej parafii katolickiej w [[OLIWA | Oliwie]], wierni byli obsługiwani przez cystersów z tamtejszego opactwa. Wraz z rozwojem Nowego Portu, zwłaszcza po I rozbiorze Polski i po włączeniu Nowego Portu do Gdańska, powstała konieczność zorganizowania osobnej posługi duszpasterskiej. Ewangelicy uzyskali dom modlitwy już po 1807 | + | [[File: 2_Kościół_św._Jadwigi_Śląskiej.jpg |thumb| Kościół św. Jadwigi Śląskiej]] |
| + | [[File: 3_Kościół_św._Jadwigi_Śląskiej.jpg |thumb| Kościół św. Jadwigi Śląskiej]] | ||
| + | [[File: 4_Kościół_św._Jadwigi_Śląskiej.jpg |thumb| Kościół św. Jadwigi Śląskiej]] | ||
| + | [[File: 1_Kościół_św._Jadwigi_Śląskiej.jpg |thumb| Kościół św. Jadwigi Śląskiej]] | ||
| + | [[File: Pamiątka_1900._rocznicy_Męki_i_Śmierci_Pańskiej.JPG |thumb| Pamiątka 1900 rocznicy Męki i Śmierci Pańskiej, 1933]] | ||
| + | [[File: Kopia_pomnika_z_Westerplatte.JPG |thumb| Kopia pomnika stojącego do 1939 w Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte]] | ||
| + | '''KOŚCIÓŁ ŚW. JADWIGI ŚLĄSKIEJ''', Nowy Port, ul. ks. Góreckiego 18 (do 1945 Hedwigskirchstraße). Pierwotnie Nowy Port należał do odległej parafii katolickiej w [[OLIWA | Oliwie]], wierni byli obsługiwani przez cystersów z tamtejszego opactwa. Wraz z rozwojem Nowego Portu, zwłaszcza po I rozbiorze Polski i po włączeniu Nowego Portu do Gdańska, powstała konieczność zorganizowania osobnej posługi duszpasterskiej. Ewangelicy uzyskali dom modlitwy już po 1807, katolicy po kasacie opactwa rozpoczęli starania o własną kaplicę. Wystawiono ją 1854 przy Sasper Straße 40 (ul. Na Zaspę, róg Seemannsstraße (Wilków Morskich)). Właściwy kościół św. Jadwigi Śląskiej zbudowano u zbiegu ulic Olivaer Straße (ul. Oliwskiej) i Hedwigskirchstraße.<br/><br/> | ||
| + | Był to pierwszy od rozbiorów nowy kościół katolicki w Gdańsku. Świątynia jest murowana, jednonawowa, z wieżą nakrytą neobarokowym hełmem z sygnaturką u szczytu. Nawa zorientowana na osi północ-południe tworzy klasyczny prostopadłościan nakryty dwuspadowym dachem. We wnętrzu zachował się oryginalny, neobarokowy wystrój, częściowo zniszczony w 1945. W nastawie ołtarza głównego figura Matki Bożej z Dzieciątkiem, zasłaniana obrazem patronki kościoła św. Jadwigi. Ołtarz boczny po stronie wschodniej z figurą Pana Jezusa i obrazem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, ołtarz po stronie zachodniej z figurą św. Józefa z Dzieciątkiem i charakterystycznym dla kultu z przełomu XX i XXI wieku obrazem Jezusa Miłosiernego. Zachowała się część figur 12 apostołów (w tym rzeźby obu Jakubów). Charakterystyczna bogata ornamentyka nastaw i mens.<br/><br/> | ||
| + | W 1866 utworzono osobną parafię, obejmującą poza Nowym Portem [[BRZEŹNO | Brzeźno]] i [[LETNICA | Letnicę]]. Dom parafialny zbudowany w 1925, na południe od kościoła, w stylu secesyjnym. Po 1987 na terenie przykościelnym stanął dom katechetyczny z ośrodkiem duszpasterstwa Stella Maris dla marynarzy. W okresie [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnego Miasta Gdańska]] z parafią związany był jako wikary ks. [[GÓRECKI MARIAN, ksiądz, patron gdańskiej ulicy | Marian Górecki]]. Prowadził on między innymi polskie duszpasterstwo w kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej, urządzonej w 1932 w dawnej stajni artyleryjskiej w budynkach po [[KOSZARY | koszarach]] przy ul. Oliwskiej. Obraz Czarnej Madonny z tej kaplicy przechowywany jest obecnie w przyległym do kościoła św. Jadwigi oratorium pod tym samym wezwaniem. <br/><br/> | ||
| + | Po II wojnie światowej krótko działali na terenie parafii św. Jadwigi [[ZMARTWYCHWSTAŃCY | zmartwychwstańcy]], natomiast stałe klasztory otworzyli [[FRANCISZKANIE | franciszkanie]] ([[REFORMACI | reformaci]]), siostry [[FRANCISZKANKI RODZINY MARYI | Franciszkanki Rodziny Maryi]] i [[SIOSTRY CÓRKI MARYI NIEPOKALANEJ | Siostry Córki Maryi Niepokalanej]] (niepokalanki). Zasłużony dla parafii i Nowego Portu był proboszcz od 1948 [[GUSTKOWICZ JAN, proboszcz kościoła św. Jadwigi Śląskiej, patron placu | Jan Gustkowicz]]. {{author: SK}} <br/><br/> | ||
{| class="tableGda" | {| class="tableGda" | ||
|- | |- | ||
| − | |+ Proboszczowie kościoła <br /> św. Jadwigi Śląskiej | + | |+ Proboszczowie kościoła <br/> św. Jadwigi Śląskiej |
|- | |- | ||
| 1854–1857 | | 1854–1857 | ||
| Linia 21: | Linia 30: | ||
|- | |- | ||
| 1905–1939 | | 1905–1939 | ||
| − | | ks. Franz Freude | + | | ks. Franz Freude (3 X 1869 Opin pow. Braniewo – 12 IX 1945 Gdańsk), w 1893 absolwent gdańskiego [[GIMNAZJUM MIEJSKIE | Gimnazjum Miejskiego]] |
|- | |- | ||
| 1939–1945 | | 1939–1945 | ||
| − | | ks. | + | | ks. [[MAIER JOHANNES (JAN), proboszcz kościoła św. Jadwigi Śląskiej | Johannes (Jan) Maier]] |
|- | |- | ||
| 1945–1948 | | 1945–1948 | ||
| − | | ks. Leopold | + | | ks. Leopold Pilipowski, administrator |
|- | |- | ||
| 1948–1984 | | 1948–1984 | ||
| − | | ks. [[GUSTKOWICZ JAN | Jan Gustkowicz]] | + | | ks. [[GUSTKOWICZ JAN, proboszcz kościoła św. Jadwigi Śląskiej, patron placu | Jan Gustkowicz]], administrator, od 1951 proboszcz |
|- | |- | ||
| − | | | + | | 15 VII 1984 – 15 IV 1992 |
| ks. Antoni Misiaszek | | ks. Antoni Misiaszek | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 15 IV 1992 – 1 VII 2001 |
| − | | ks. Ryszard Preuss | + | | ks. [[PREUSS RYSZARD, proboszcz kościoła św. Jadwigi Śląskiej | Ryszard Preuss]] |
|- | |- | ||
| − | | | + | | 1 VII 2001 – 1 X 2006 |
| − | | ks. Jeremiasz Andrzejewski | + | |[[ANDRZEJEWSKI JEREMIASZ, proboszcz kościoła św. Jadwigi Śląskiej | ks. Jeremiasz Andrzejewski]] |
|- | |- | ||
| − | | | + | | 1 X 2006 – 1 II 2013 |
| ks. Wiesław Philipp | | ks. Wiesław Philipp | ||
| + | |- | ||
| + | | 1 II 2013 – | ||
| + | | ks. Paweł Górny | ||
|- | |- | ||
| class="authorEgTab" | {{author: MrGl}} | | class="authorEgTab" | {{author: MrGl}} | ||
| − | |} [[Category: Encyklopedia]][[Category: Przestrzeń miasta]] | + | |} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]] |
Aktualna wersja na dzień 10:51, 24 sie 2024
KOŚCIÓŁ ŚW. JADWIGI ŚLĄSKIEJ, Nowy Port, ul. ks. Góreckiego 18 (do 1945 Hedwigskirchstraße). Pierwotnie Nowy Port należał do odległej parafii katolickiej w Oliwie, wierni byli obsługiwani przez cystersów z tamtejszego opactwa. Wraz z rozwojem Nowego Portu, zwłaszcza po I rozbiorze Polski i po włączeniu Nowego Portu do Gdańska, powstała konieczność zorganizowania osobnej posługi duszpasterskiej. Ewangelicy uzyskali dom modlitwy już po 1807, katolicy po kasacie opactwa rozpoczęli starania o własną kaplicę. Wystawiono ją 1854 przy Sasper Straße 40 (ul. Na Zaspę, róg Seemannsstraße (Wilków Morskich)). Właściwy kościół św. Jadwigi Śląskiej zbudowano u zbiegu ulic Olivaer Straße (ul. Oliwskiej) i Hedwigskirchstraße.
Był to pierwszy od rozbiorów nowy kościół katolicki w Gdańsku. Świątynia jest murowana, jednonawowa, z wieżą nakrytą neobarokowym hełmem z sygnaturką u szczytu. Nawa zorientowana na osi północ-południe tworzy klasyczny prostopadłościan nakryty dwuspadowym dachem. We wnętrzu zachował się oryginalny, neobarokowy wystrój, częściowo zniszczony w 1945. W nastawie ołtarza głównego figura Matki Bożej z Dzieciątkiem, zasłaniana obrazem patronki kościoła św. Jadwigi. Ołtarz boczny po stronie wschodniej z figurą Pana Jezusa i obrazem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, ołtarz po stronie zachodniej z figurą św. Józefa z Dzieciątkiem i charakterystycznym dla kultu z przełomu XX i XXI wieku obrazem Jezusa Miłosiernego. Zachowała się część figur 12 apostołów (w tym rzeźby obu Jakubów). Charakterystyczna bogata ornamentyka nastaw i mens.
W 1866 utworzono osobną parafię, obejmującą poza Nowym Portem Brzeźno i Letnicę. Dom parafialny zbudowany w 1925, na południe od kościoła, w stylu secesyjnym. Po 1987 na terenie przykościelnym stanął dom katechetyczny z ośrodkiem duszpasterstwa Stella Maris dla marynarzy. W okresie II Wolnego Miasta Gdańska z parafią związany był jako wikary ks. Marian Górecki. Prowadził on między innymi polskie duszpasterstwo w kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej, urządzonej w 1932 w dawnej stajni artyleryjskiej w budynkach po koszarach przy ul. Oliwskiej. Obraz Czarnej Madonny z tej kaplicy przechowywany jest obecnie w przyległym do kościoła św. Jadwigi oratorium pod tym samym wezwaniem.
Po II wojnie światowej krótko działali na terenie parafii św. Jadwigi zmartwychwstańcy, natomiast stałe klasztory otworzyli franciszkanie ( reformaci), siostry Franciszkanki Rodziny Maryi i Siostry Córki Maryi Niepokalanej (niepokalanki). Zasłużony dla parafii i Nowego Portu był proboszcz od 1948 Jan Gustkowicz.
| 1854–1857 | ks. Karl Kniffke |
| 1857–1865 | ks. Johann Schwalm |
| 1866–1868 | ks. Anton Mühl |
| 1868–1872 | ks. Teofil Mey |
| 1872–1904 | ks. Franz Reimann |
| 1905–1939 | ks. Franz Freude (3 X 1869 Opin pow. Braniewo – 12 IX 1945 Gdańsk), w 1893 absolwent gdańskiego Gimnazjum Miejskiego |
| 1939–1945 | ks. Johannes (Jan) Maier |
| 1945–1948 | ks. Leopold Pilipowski, administrator |
| 1948–1984 | ks. Jan Gustkowicz, administrator, od 1951 proboszcz |
| 15 VII 1984 – 15 IV 1992 | ks. Antoni Misiaszek |
| 15 IV 1992 – 1 VII 2001 | ks. Ryszard Preuss |
| 1 VII 2001 – 1 X 2006 | ks. Jeremiasz Andrzejewski |
| 1 X 2006 – 1 II 2013 | ks. Wiesław Philipp |
| 1 II 2013 – | ks. Paweł Górny |
