STOCZNIA WISŁA
| < Poprzednie | Następne > |
STOCZNIA WISŁA, ul. Przełom 1 (od 2019: ul. Przełom 21). Kontynuacja zniszczonej 1945 stoczni Danzig-Königliche Maschinenbauinspektion (Danzig Maschinenbauinspektion), od 14 VI 1945 jako Stocznia nr 11 pozostawała pod zarządem Zjednoczenia Stoczni Polskich, które przekazało ją Zarządowi Dróg Wodnych. Od 1 I 1950 przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Stocznia Główna Rejonu Gdańsk; podlegały jej jako stocznie pomocnicze zakłady w Tczewie, Elblągu, Przegalinie i Stogach.
W 2. połowie lat 50. XX wieku powstało osiedle zakładowe i hotel robotniczy przy ul. Łowickiej. Od 1954 roku, oprócz remontów, buduje także nowe jednostki: pierwszą barkę szalandę zbudowano w 1954, do 1960 wybudowano serię drewnianych trałowców D-151 (według dokumentacji radzieckiej): 54 dla ZSRR (będącego w dużej mierze odbiorcą ogólnej produkcji), siedem dla Polski. Ze względu na położenie mogła budować statki o masie własnej 300 ton, 40 m długości i zanurzeniu 2,35.
Od 1958 roku rozpoczęła budowę rzecznych statków pasażerskich typu SP-150. Po serii statków zalewowych produkowała pasażerskie statki przybrzeżne, w tym dla Żeglugi Gdańskiej do rejsów po porcie gdańskim i Zatoce Gdańskiej („Maryla”, „Grażyna”, „Jadwiga”), największym był zbudowany w roku 1967 SP-1000 MS „Halka”. W latach 1960–1970 zbudowała 55 statków pasażerskich, dla polskich i zagranicznych odbiorów, 32 kutry rybackie dla Libii i 55 statków dla ZSRR. Po roku 1970 produkowała serie małych zbiornikowców do przewożenia paliw i wody pitnej, kutry rybackie, statki techniczne.
W początkowym okresie działalności korzystała z projektów jednostek opracowanych przez naukowców z wydziału, a następnie Instytutu Okrętowego Politechniki Gdańskiej (PG). Podjęła pionierską budowę polskiej konstrukcji wodolotów, 15 IV 1965 oddano do eksploatacji zwodowany został „Zryw”, skonstruowany przez zespół prof. Lecha Kobylińskiego z PG. Na skutek decyzji politycznych odstąpiono od dalszych prac nad wodolotami, rozpoczęto produkcję jednostek rybackich na eksport, małych statków towarowych typu B-457, a także jednostek 2-kadłubowych. Doświadczenia w tej dziedzinie rozpoczynało skonstruowanie prototypowego kutra pilotowego dla portu w Gdańsku, „Pilot 21”.
Od 1 I 1967 nosiła nazwę Stocznia Wisła i podlegała Zjednoczeniu Morskich Stoczni Remontowych. W okresie 1980–1982 powstała seria kilku większych pasażerskich jednostek, w tym katamaranów, przeznaczonych dla Żeglugi Gdańskiej: „Szmaragd”, „Szafir” i „Opal”, bazujących w Gdańsku (z powodów finansowych w 1983 Żegluga Gdańska odstąpiła od odbioru czwartej jednostki,„Nefryt”, w 1994 sprzedanej do Nigerii).
Pod koniec lat 80. XX wieku kolejną serię pięciu katamaranów, już jako specjalistycznych jednostek, dostarczano do ZSRR. Równolegle z produkcją jednostek cywilnych stocznia wytwarzała jednostki specjalne dla ZSRR i niekiedy dla Polskiej Marynarki Wojennej oraz Wojsk Ochrony Pogranicza, następnie Straży Granicznej ( Morski Oddział Straży Granicznej). Dokumentację statków i okrętów wykonywało Biuro Projektowo-Technologiczne Morskich Stoczni Remontowych Prorem.
W stoczni powstały też jednostki ratownicze, budowane na początku lat 70. XX wieku dla Polski i NRD. Statki te, a zwłaszcza typu R-17, spopularyzowane poprzez hobbystów-modelarzy z wielu krajów świata, zafascynowanych pięknymi liniami kadłuba i zaletami podczas pływania, były doskonałą promocją stoczni. W 1992 z przedsiębiorstwa państwowego przekształcona w Spółkę z o.o. Stocznia Wisła. Na jej terenie próbowano uruchomić mniejsze przedsiębiorstwa. Jedno z nich, spółka Ref, mimo zorganizowania produkcji po kilku latach ogłosiła upadłość. Budowany w niej 47-metrowy żaglowiec nabyła Wyższa Szkoła Morska w Gdyni, z zamiarem przebudowania na statek szkolno-badawczy. Spółka z o.o. Stocznia Wisła zakupiła od Skarbu Państwa prawo do wieczystego użytkowania gruntów byłej stoczni (8,7 ha) i formalnie od 1 II 1994 rozpoczęła działalność jako Stocznia Wisła. Po okresie dostosowania zakładu do wznowienia prac i dokonaniu niezbędnych inwestycji ruszyła produkcja, głównie na eksport. Firma stała się przede wszystkim dostawcą dla stoczni zagranicznych kadłubów, nadbudówek, pokryw luków i innych części wyposażenia. Nie zaprzestano też budowy kompletnych statków, np. statek badawczo-rybacki r/v „Bayagbona” dla Nigeryjskiego Instytutu Oceanografii i Badań Morskich (w 2013 wyróżniony tytułem najbardziej innowacyjnej jednostki zbudowanej przez polski przemysł okrętowy), w 2019 powstała największa jednostka w historii stoczni, longliner (do połowu sznurami haczykowatymi) „Geir” o długości 63 metrów, zamówiony przez armatora norweskiego.
Stocznia inwestowała w modernizację infrastruktury; w roku 2007 ukończono Zakład Budowy Sekcji (obecne Zakład Budowy Sekcji i Kadłubów), urządzono plac prefabrykacyjno-montażowy z suwnicą bramową o udźwigu 45 ton, zbudowano nabrzeże i pogłębiono basen portowy. Do realizowania kontraktów na budowę sekcji i części dużych statków zbudowano pełnomorski ponton, na którym transportowane są do zamawiających części kadłubów i nadbudówek. W latach 2009–2010 dostarczyła do Angoli cztery wielofunkcyjne jednostki rybackie typu TR 33,8. Dysponuje slipem bocznym, umożliwiającym budowę i remonty jednostek do 65 m długości i szerokości do 20 m. Zatrudnia do 200 osób.
