SCHULTZ JOHANN CARL, artysta malarz, pedagog
| < Poprzednie | Następne > |
w Strasburgu, 1833
św. Elżbiety i kościół św. Józefa, 1850
w Stoczni Królewskiej
w Gdańsku, 1857
z ryciny Ratusz Głównego Miasta, około 1860
Przedproże kamienicy przy
ul. Korzennej, 1867
_i_wschodniej,_Johann_Carl_Schultz,_1872.JPG)
i wschodniej, 1872
św. Mikołaja, około 1872
i klasztor franciszkanów
św. Trójcy, 1873
JOHANN CARL SCHULTZ (5 V 1801 Gdańsk – 12 VI 1873 Gdańsk), artysta malarz, grafik, pedagog, społecznik. Syn kupca Martina (zm. 1807 Gdańsk) i Jakobiny Henrietty, córki kaznodziei w ► kościele św. Bartłomieja Karla Heinricha Röhra. Urodził się w kamienicy przy Jopengasse 607 (ul. Piwna 25), ukończył ► szkołę św. Jana. Od 1818 kształcił się u ► Johanna Adama Breysiga w ► Szkole Sztuk Pięknych, od 1820 dzięki stypendium ► Towarzystwa Pokoju studiował w Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych (Akademie der Bildenden Künste) w Berlinie, w 1823 w Monachium. Ze sprzedaży prac przysłanych do Gdańska na wystawę w 1824 w ► Ratuszu Starego Miasta (widoki miast i kościołów) uzyskał środki na pobyt w latach 1824–1828 we Włoszech, głównie w Rzymie, zwiedził też kraje Związku Niemieckiego. Do Włoch wrócił jeszcze raz, w 1839–1840
(w gdańskim ► Muzeum Narodowym przechowywane są dwa jego obrazy: Wnętrze katedry w Mediolanie i Wnętrze katedry w Strasburgu).
W latach 1830–1832 był nauczycielem perspektywy w Akademii Budowlanej (Königliche Bauakademie) w Berlinie. W Gdańsku od 9 VI 1832 (zamieszkał na piętrze Dworu św. Jerzego), do 1872 był profesorem ► Królewskiej Szkoły Sztuk Pięknych, od 1843 do przejścia w stan spoczynku 31 XII 1872 był jej dyrektorem. W 1835 współzałożyciel ► Towarzystwa Przyjaciół Sztuki, członek pierwszego, trzyosobowego zarządu, odszedł (wraz z ► Friedrichem Wilhelmem Engelhardtem) po konflikcie z przewodniczącym, ► Johnem Simpsonem. Pionier naukowego opracowania dziejów sztuki i architektury Gdańska, w 1841 postulował zachowanie i ochronę zabytków. W 1856 współzałożyciel i działacz ► Stowarzyszenia na Rzecz Zachowania Starodawnych Budowli i Zabytków Sztuki Gdańska, współpracował z malborskim Zarządem Odbudowy Zamku.
Od 1829 członek berlińskiego Towarzystwa Malarzy, Rzeźbiarzy, Architektów i Miłośników Sztuki (Verein der Maler, Bildhauer, Baukünstler und Kunstgenossen), od 1836 – Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie (Akademie der Künste), od 1861 – Carskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu i Śląskiego Towarzystwa na rzecz Rodzimej Kultury we Wrocławiu (Schlesische Gesellschaft für Vaterländische Kultur zu Breslau).
Specjalizował się w przedstawieniach architektury, pozostawił obrazy olejne, rysunki i prace graficzne. Podejmował tematykę gdańską, malborską, także włoską i niemiecką. Szczególne uznanie zyskał cykl graficzny 54 miedziorytów wykonanych w latach 1842–1867 (wyd. 1855–1868): Danzig und seine Bauwerke (Gdańsk i jego budowle), nad którym pracował blisko 20 lat. Grafiki te wykorzystano m.in. przy odbudowie Głównego Miasta Gdańska po ► 1945.
Po przebytym udarze cierpiał na niedowład prawego ramienia, wspominane są jego rysunki wykonywane lewa ręką. Po przejściu w stan spoczynku wystawił 26 IX 1872 na aukcję cześć zgromadzonych dzieł sztuki, wyposażenia pracowni, osobistej korespondencji.
22 XI 1829 zawarł w ► kościele św. Trójcy związek małżeński z Caroliną Mathildą Johanną (1807 – 21 X 1867 Gdańsk), córką Georga Grötha z Berlina. W chwili jej śmierci żyło pięcioro ich dorosłych już dzieci. Pochowany został na ► cmentarzu Bożego Ciała. Pozostały po nim zbiór dzieł sztuki i artefaktów wystawiony był aukcji we wrześniu 1873.
Jego imię nosi odbudowana baszta Schultza (► baszty) w zespole Dworu Miejskiego (obecny Dom Harcerza). Do zaginionych podczas II wojny światowej należy jego portret, wykonany przez Ernsta Laddeya, podarowany w 1916 gdańskiemu ► Muzeum Miejskiemu przez Gertrudę Stegmann, w 1939 ofiarodawczynię także Portretu rodziny artysty z 1843.
