LIPCE
| < Poprzednie | Następne > |
LIPCE (Lepsch 1350, Guteherberge 1367, Lipce 1948), osiedle Gdańska w dzielnicy Orunia-Święty Wojciech-Lipce. Składa się z dwóch historycznych części: wsi rycerskiej Lepsch, wzmiankowanej w 1350, o obszarze około 200 ha, leżącej na wyżynie w stronę ► Borkowa, i osady karczemnej przy drodze z południa do Gdańska (obecnie ► Trakt św. Wojciecha), rozwiniętej z karczmy należącej do ► kościoła św. Wojciecha, wzmiankowanej w 1327. Nazwa karczmy, Dobry Zajazd, dała niemiecką nazwę powstałej przy niej osadzie Guteherberge. Z nadania komtura gdańskiego w 1367 rycerz Mikołaj z Czapelska otrzymał w sąsiedztwie karczmy obszar na zasiedlenie 47 zagród (każda po cztery morgi), w 1376 z nadania komtura łąkę otrzymał tu także ► cech rzeźników ► Starego Miasta. Do połowy XV wieku w części krzyżackiej zasiedlono 42 zagrody, powstała druga karczma.
Od 1454 z nadania króla polskiego Kazimierza Jagiellończyka Guteherberge i Lipce zostały własnością Gdańska. W 1467, regulując długi z okresu ► wojny trzynastoletniej, za 3800 grzywien władze miasta przekazały Lipce Hansowi Hessemu. Od połowy XVI wieku miejscowe sołectwo pozostawało w rękach rodziny Ferberów. Burmistrz ► Constantin Ferber w 1575 wymusił na rzeźnikach Starego Miasta ustąpienie mu łąki (w zamian za łakę na ► Błoniach) i wybudował tu dwór. 21 V 1677 ► burmistrz ► Constantin Ferber gościł w nim przybywającego do Gdańska króla polskiego Jana III Sobieskiego, tu też odbyło się powitanie króla przez reprezentację gdańskich cechów (► Christian Meyer). 15 VII 1776 w imieniu Gdańska tutaj major garnizonu gdańskiego Constantin Dionysius Bornhorst witał podążającego z Petersburga do Berlina wielkiego księcia Pawła I (późniejszego cara Rosji Pawła I). W maju 1930 otwarto w dworze pierwszy w Gdańsku ośrodek leczenia uzależnień od alkoholu (Heilstätte für Alkoholkranke).
Po drugiej stronie ► Kanału Raduni Ferberowie założyli park (po 1945 zwany niekiedy zwyczajowo Parkiem Leśnym, od 27 II 2020 oficjalnie Parkiem Ferberów) oraz karczmę ► Trzy Świńskie Głowy.
26 III 1942 włączone przez władze niemieckie w granice administracyjne Gdańska. Decyzji tej nie uznały w 1945 władze polskie; Lipce włączone ponownie w granice administracyjne Gdańska dopiero 15 I 1954. W 2001 zalane wodami Kanału Raduni. Po powstaniu obwodnicy południowej w latach 2010–2011 nad Lipcami poprowadzono wiadukt i zbudowano węzeł drogowy. Przy ul. Trakt św. Wojciecha 297 położony jest
► Lwi Dwór, dwupoziomowy drewniany dom podcieniowy z XVI wieku.
