GROMADZKI MIECZYSŁAW, działacz polityczny, radny
| < Poprzednie | Następne > |
MIECZYSŁAW GROMADZKI (2 V 1923 Osłonki, pow. nieszawski – 24 IV 2000 Gdańsk), działacz polityczny, sekretarz do spraw organizacyjnych Komitetu Miejskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR) w Gdańsku, dyrektor pionu społeczno-administracyjnego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, radny Miejskiej Rady Narodowej w Gdańsku (MRN).
Syn kowala Bolesława i Stanisławy z domu Wyborskiej, miał sześcioro rodzeństwa (Władysław, Zygmunt, Henryk, Maria po mężu Majchrzak, Aniela po mężu Radecka, Irena po mężu Przybysz).
Po ukończeniu szkoły powszechnej w Lubrańcu w 1938 pracował jako robotnik rolny w majątkach w Osłonkach (1938–1940) i Litychowie (1940–1942). W wyniku konfliktu z właścicielem tego drugiego majątku skierowany na roboty przymusowe do Niemiec, gdzie w latach 1942–1945 pracował w gospodarstwie rolnym w Görslow koło Schwerinu. W maju 1945, jeszcze przed przybyciem Armii Czerwonej, przedostał się do amerykańskiej strefy okupacyjnej, skąd został przeniesiony do strefy brytyjskiej; w Lubece wstąpił w szeregi Polskiego Przysposobienia Wojskowego.
Do kraju powrócił w marcu 1946, początkowo pracował na gospodarstwie rolnym ojca. W Gdańsku od października 1946. W latach 1946–1958 pracował w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego (ZNTK) w Gdańsku, początkowo jako ślusarz, brygadzista, w latach 1949–1958 jako nauczyciel zawodu w zasadniczej szkole zawodowej przy tych zakładach.
Od października 1946 był aktywnym członkiem Polskiej Partii Robotniczej (PPR), od grudnia 1948 PZPR, aż do jej rozwiązania w 1990. Urlopowany z ZNTK do prac społecznych, od 15 VI 1958 do 31 I 1970 był etatowym pracownikiem politycznym partii na stanowiskach: I sekretarz Komitetu Zakładowego PZPR przy ZNTK w Gdańsku (15 VI 1958 – 4 XII 1959), I sekretarz Komitetu Dzielnicowego PZPR Gdańsk Portowa (5 XII 1959 – 31 X 1964), sekretarz do spraw organizacyjnych Komitetu Miejskiego PZPR (1 XI 1964 – 31 XII 1968), zastępca kierownika Wydziału Organizacyjnego Komitetu Wojewódzkiego PZPR (1 I 1969 – 31 I 1970).
Od 1 II 1970 do 30 IV 1989 był urzędnikiem w Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej (WRN), od 1975 do 1 II 1989 w Urzędzie Wojewódzkim (UW) w Gdańsku. Piastował stanowisko przełożonego (najpierw jako kierownik, od 13 XII 1973 dyrektor) wydziału podlegającego Departamentowi Społeczno-Administracyjnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, noszącemu kolejne nazwy: Urząd Spraw Wewnętrznych (1970–1973), Wydział Spraw Wewnętrznych (1973–1979), Wydział Spraw Społeczno-Administracyjnych (1979–1984), Wydział Społeczno-Administracyjny (1984–1989). Od 1 V 1989 na emeryturze.
Jako dyrektor Urzędu Spraw Wewnętrznych Prezydium WRN był głównym organizatorem nocnych pogrzebów ofiar Grudnia ’70 w Trójmieście, przekazywania rodzinom odszkodowań; nadzorował też późniejsze ekshumacje i dbał o politycznie poprawną treść napisów na nagrobkach. Formalnie odpowiadał też za nadzór i rejestrację nowych stowarzyszeń, najpierw uniemożliwił zarejestrowanie gdańskiego Klubu Inteligencji Katolickiej w 1970, a następnie go zawiesił w grudniu 1981 i zlikwidował w 1984.
Wykształcenie średnie zawodowe uzyskał w Gdańsku tuż po wojnie. Kilkakrotnie przechodził różne szkolenia partyjne. W grudniu 1971 ukończył zaoczne studia wyższe pierwszego stopnia na Wydziale Ekonomiki Produkcji Uniwersytetu Gdańskiego. Był radnym MRN (1965–1973), członkiem Komitetu Miejskiego i Komitetu Wojewódzkiego PPR i PZPR oraz wieloletnim I sekretarzem podstawowej organizacji partyjnej (POP) przy ZNTK, a później POP przy PWRN i UW. Był także kierownikiem Zespołu Koordynacyjnego do spraw Miasta Gdańska przy KW PZPR i wieloletnim zastępcą przewodniczącego Komisji Bezpieczeństwa, Porządku Publicznego i Wymiaru Sprawiedliwości przy KW PZPR.
Należał do Związku Zawodowego Pracowników Prokuratury i Sądownictwa, Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej, Towarzystwa Krzewienia Kultury Świeckiej i Ochotniczej Straży Pożarnej.
Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim (1969), Krzyżem Oficerskim (1978) i Krzyżem Komandorskim (1989) Orderu Odrodzenia Polski, oraz odznakami „Za zasługi dla Gdańska” (1962) i „Zasłużonym ziemi gdańskiej” (1966).
Od 1946 żonaty był z Balbiną z domu Pilichowską (30 III 1927 – 14 VII 2023), ojciec Zbigniewa Waldemara (14 III 1947 – 14 XI 2021) i Krzysztofa (28 VII 1953 – 21 VI 2010). Pochowany (wraz z żoną) na Cmentarzu Komunalnym w Oliwie.
Bibliografia:
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Gdańsku, sygn. 645/122683, Akta paszportowe Mieczysława Gromadzkiego.
Archiwum Państwowe w Gdańsku (depozyt w Oddziale w Gdyni), Komitet Dzielnicowy Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Gdańsk-Śródmieście, sygn. 2685/11572, Akta partyjne Mieczysława Gromadzkiego.
Archiwum Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, sygn. 5/607, Akta osobowe Mieczysława Gromadzkiego.
Abryszeński Piotr, Gucewicz Daniel, Grudniowa kolęda. Kościół katolicki w Trójmieście wobec Grudnia ’70, Gdańsk–Warszawa 2020.
Brzeziński Piotr, Chrzanowski Robert, Słomczyński Tomasz, Pogrzebani nocą. Ofiary Grudnia ’70 na Wybrzeżu Gdańskim. Wspomnienia, dokumenty, Gdańsk 2015.
Gucewicz Daniel, „Przestrzeń wolności” w Trójmieście. Dzieje gdańskiego Klubu Inteligencji Katolickiej (do 1990 r.), w: Kluby Inteligencji Katolickiej jako przestrzeń działań niezależnych w latach osiemdziesiątych XX wieku, Warszawa–Poznań 2014.
Gromadzki Mieczysław, w: Katalog kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL, Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej, https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/91581.
Kościół katolicki w Trójmieście wobec Grudnia ’70. Dokumenty, oprac. Piotr Abryszeński, Daniel Gucewicz, Leszek Molendowski, Gdańsk–Warszawa 2021.
Kula Henryk, Górski Tadeusz, Gdańsk–Gdynia–Elbląg ’70. Wydarzenia grudniowe w świetle dokumentów urzędowych, Gdańsk 1990.
Wąsowicz Jarosław, Niezależny ruch młodzieżowy w Gdańsku w latach 1981–1989, Gdańsk 2012.
