DUISBURG FRIEDRICH KARL GOTTLIEB von, pastor
| < Poprzednie | Następne > |
FRIEDRICH KARL GOTTLIEB von DUISBURG (1764 Stadthagen, Północna Westfalia – 2 IV 1824 Kłajpeda (Memel)), pastor. Syn Christiana Gottlieba Duisburga (1736 Stadthagen w księstwie Lippe-Detmold, Północna Westfalia – 23 I 1814 Gdańsk), od 1772 kalwińskiego pastora kościoła św. Elżbiety (1772–1814) i Caroliny Charlotty z domu Meister (zm. 20 IV 1809 Gdańsk). Brat lekarza Christiana Georga, Eleonory Amalii Caroliny (21 III 1770 – 25 IV 1813), Henrietty Wilhelminy, Concordii Ernestyny Heleny, Heinricha Anthona Carla i Johanna Hieronymusa Christiana (1776 Gdańsk – 1827). Stryj Karla Ludwiga von Duisburga.
14 III 1781 zapisany do klasy secundy Gimnazjum Akademickiego, studiował teologię na uniwersytecie w Królewcu (1784) i Halle (1787). W latach 1790–1810 nauczyciel w elementarnej szkole św. Piotra i Pawła. Obok nauczania zajmował się także porządkowaniem prywatnych księgozbiorów gdańszczan i handlem antykwarycznym książkami. Autor opracowań historycznych o Gdańsku: Danzig, eine Skizze in Briefen (Gdańsk – szkice w formie listów) (1808), Geschichte der Belagerungen und Blokaden Danzigs 1807 (Historia oblężenia i blokad Gdańska) (1808) i Versuch einer historisch-topographischen Beschreibung der freien Stadt Danzig (Próba historyczno-topograficznego opisu Wolnego Miasta Gdańska) (1809; polskie tłumaczenie: Wolne Miasto Gdańsk 1809, Malbork 2016). Praca z 1809 była trzecią w historii Gdańska próbą (po pracach Reinholda Curickego i Daniela Gralatha) opisania dziejów miasta, w początkowych partiach w układzie chronologicznym, następnie wedle miejsc. W swoich pracach opisywał też gdańską codzienność, nie stroniąc od ukazywania jej nieprzyjemnych stron (zob. wodociągi). W 1814 członek loży masońskiej Eugenia ( wolnomularstwo).
Dorabiał podejmując się prac zleconych (w 1795 skatalogował księgozbiór Rosenbergów), podejmował też działania na rynku antykwarycznym.
Opuścił Gdańsk po bezskutecznym ubieganiu się o urząd pastora. W 1810 pastor kościołów w Sambródzie (Samrodt) i Kwitajnach (Hohendorf; powiat pasłęcki), od 1822 do śmierci w Kłajpedzie. Był jednym z autorów wykazu najcenniejszych gdańskich zabytków sztuki i historii, który władzom Gdańska polecił sporządzić w 1822 nadprezydent prowincji Heinrich Theodor von Schön (zob. ochrona zabytków w XIX i początku XX wieku). W Królewcu kolekcjonował dawne rękopisy, liczącą się kolekcje odkupiła w 1818 Berlińska Biblioteka Królewska.
Żonaty był z córka gdańskiego kupca Anną Barbarą Beswater (1769 – 12 VII 1834 Ostróda). Ojciec Caroliny Friederiki (ur. 1793), Henrietty Amalii Adelgundy (ur. 1794), Henrietty Juli (ur. 1798), Johanna Friedricha (1797–1799, zm. na szkarlatynę) i Henrietty Wilhelminy (ur. 1801). Zmarł na zapalenie płuc.
Bibliografia:
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 363.
„Danziger Intelligenzblatt”, nr 172, 26 VII 1834, s. 1641 (nekrolog żony).
Altpreuss. Biogr., Bd. 1, s. 153.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 2, 205.
