BRAMA TOBIASZA (Tobiastor)

< Poprzednie

Następne >

Brama Tobiasza (wyróżniona na ciemno w szeregu zabudowy po prawej, przed żaglowcami, poniżej Baszty Łabędź) według tzw. planu sztokholmskiego z około 1600; w lewo: ul. Tobiasza, szpital św. Ducha, Brama Zamkowa

Brama Tobiasza jako przejście w kamienicy domu towarowego (Waarenhaus) A. C. Stenzela, 1893, fot. Wilhelm Dreesen

Brama Tobiasza (w rusztowaniu) od strony miasta, widok na Targ Rybny, koniec XIX wieku

Brama Tobiasza jako przejście w kamienicy domu towarowego (Kaufhaus) A. C. Stenzela, 1900

Apartamentowiec Symfonia w miejscu byłej bramy Tobiasza, 2020

BRAMA TOBIASZA (Tobiastor), zamykała na ► Targu Rybnym ulicę Tobiasza, prowadzącą nad Motławę z ulicy Grobla IV i ► szpitala św. Ducha. Wzniesiona po 1454 a przed 1482 z cegły pochodzącej z rozbiorki ► zamku krzyżackiego. Stanowiła przejście w wystawionym wcześniej murze ciągnącym się od ► Żurawia do Baszty Rybackiej (► Baszta Łabędź). Zwana była początkowo Bramą Rybacką (Fischertor).

Brak do niej materiałów ikonograficznych. Badania archeologiczne z 2006 wskazują, że była dwupiętrowym (trzypoziomowym, bez piwnic), prostym budynkiem założonym na planie prostokąta (dłuższym bokiem wzdłuż osi murów), z przejazdem w środkowej części przyziemia. Wysokość nie przekraczała 10,3 m (czyli tyle, ile mur obronny), długość 16,5 m, szerokość 7,65 m.

W XVII wieku wchłonięta przez zabudowę mieszkaniową; około 1884 w przebudowanej w stylu neogotyckim trzypiętrowej kamienicy pod adresem Fischmarkt 34 (Targ Rybny). Zniszczona w 1945 wraz z tą kamienicą. Jedyna średniowieczna gdańska brama wodna, która obecnie nie istnieje. Od 2009 mniej więcej w jej miejscu postawiono apartamentowiec „Symfonia”. [BŚ]


















Bibliografia:
Kloeppel Otto, Das Stadtbild von Danzig in den drei Jahrhunderten seiner großen Geschichte, Danzig 1937, s. 126, 155.
Matuszewski Piotr, Dziewiąta brama wodna Gdańska, w: „XVI Sesja Pomorzoznawcza”, Szczecin 2009, s. 287–294.