PASJA GDAŃSKA, kompozycja
| Linia 2: | Linia 2: | ||
[[File: Pasja_Gdańska,_partytura.JPG |thumb| Georg Philipp Telemann, ''Pasja Gdańska'', partytura]] | [[File: Pasja_Gdańska,_partytura.JPG |thumb| Georg Philipp Telemann, ''Pasja Gdańska'', partytura]] | ||
[[File: Pasja_Gdańska,_głos_Canto.JPG |thumb| Georg Philipp Telemann, ''Pasja Gdańska'', głos Canto]] | [[File: Pasja_Gdańska,_głos_Canto.JPG |thumb| Georg Philipp Telemann, ''Pasja Gdańska'', głos Canto]] | ||
| − | '''''PASJA GDAŃSKA''''' (''Danziger Passion'', właściwie ''Pasja wg św. Mateusza'' (''Passio secundum Matthæum'')), pasja oratoryjna z 1754. Jej autorem był Georg Philipp Telemann (1681–1767), pełniący | + | '''''PASJA GDAŃSKA''''' (''Danziger Passion'', właściwie ''Pasja wg św. Mateusza'' (''Passio secundum Matthæum'')), pasja oratoryjna z 1754. Jej autorem był Georg Philipp Telemann (1681–1767), pełniący od 1721 funkcję miejskiego kantora w Hamburgu. Telemann, opierając się na tekście jednej z czterech Ewangelii, co roku komponował nową pasję oratoryjną, która następnie była wykonywana podczas Wielkiego Tygodnia w hamburskich kościołach. Zachowało się ich ponad dwadzieścia. Jedynym ocalałym utworem pasyjnym Telemanna przeznaczonym do wykonania poza Hamburgiem jest ''Danziger Passion'' według św. Mateusza. Nie dysponujemy wiarygodnymi dowodami, by stwierdzić, kto zlecił Telemannowi napisanie pasji dla Gdańska. Na podstawie zachowanego rękopisu należącego do kapeli [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościoła św. Jana]] w Gdańsku (PAN BG, Ms Joh. 396) wiemy, że kompozycję wykonywano w tym kościele jeszcze w latach 1781, 1784 i 1785.<br/><br/> |
Pasja ze względu na swą formę, odzwierciedla typową dla Gdańska tradycję muzyki sakralnej, ustaloną przez [[MINISTERIUM DUCHOWNE | Ministerium Duchowne]] w 1708: do wybranych fragmentów Ewangelii św. Mateusza dodano 34 protestanckie chorały, które były śpiewane jednogłosowo przez zgromadzonych w świątyni wiernych. Te same chorały Telemann włączył do swojej kompozycji, stąd ''Pasja Gdańska''. <br/><br/> | Pasja ze względu na swą formę, odzwierciedla typową dla Gdańska tradycję muzyki sakralnej, ustaloną przez [[MINISTERIUM DUCHOWNE | Ministerium Duchowne]] w 1708: do wybranych fragmentów Ewangelii św. Mateusza dodano 34 protestanckie chorały, które były śpiewane jednogłosowo przez zgromadzonych w świątyni wiernych. Te same chorały Telemann włączył do swojej kompozycji, stąd ''Pasja Gdańska''. <br/><br/> | ||
| − | + | ''Pasję według św. Mateusza'' Telemanna z 1754 zidentyfikowano jako ''Pasję Gdańską'' dopiero w połowie lat 80. XX wieku, kiedy to niemiecki muzykolog Manfred Fechner przyporządkował autograf partytury dzieła, znajdującego się w Weimarze (Hochschule für Musik Franz Liszt, Hochschularchiv - Thüringisches Landesmusikarchiv), do anonimowego rękopisu z [[BIBLIOTEKA GDAŃSKA POLSKIEJ AKADEMII NAUK | Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk]] (Ms Joh. 396). <br/><br/> | |
| + | 30 IV 2011 dzieło wykonał w Gdańsku, w [[KOŚCIÓŁ ŚW. MIKOŁAJA | kościele św. Mikołaja]], Akademicki Chór [[UNIWERSYTET GDAŃSKI | Uniwersytetu Gdańskiego]], Chór Męski Wydziału IV [[AKADEMIA MUZYCZNA IM. STANISŁAWA MONIUSZKI | Akademii Muzycznej w Gdańsku]] oraz orkiestra barokowa Silva Rerum pod batutą Michała Kozorysa przy wsparciu [[TOMCZAK MARCIN, dyrygent, profesor Akademii Muzycznej w Gdańsku | prof. Marcina Tomczaka]]. Pomysłodawcą koncertu był gdański [[ZWIĄZEK MNIEJSZOŚCI NIEMIECKIEJ | Związek Mniejszości Niemieckiej]], a współorganizatorem i patronem wydarzenia [[KONSULATY NIEMIECKIE W GDAŃSKU | Konsulat Generalny Republiki Niemiec]] w Gdańsku. {{author: KA}} {{author: DP}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] | ||
Aktualna wersja na dzień 21:27, 10 lut 2023
PASJA GDAŃSKA (Danziger Passion, właściwie Pasja wg św. Mateusza (Passio secundum Matthæum)), pasja oratoryjna z 1754. Jej autorem był Georg Philipp Telemann (1681–1767), pełniący od 1721 funkcję miejskiego kantora w Hamburgu. Telemann, opierając się na tekście jednej z czterech Ewangelii, co roku komponował nową pasję oratoryjną, która następnie była wykonywana podczas Wielkiego Tygodnia w hamburskich kościołach. Zachowało się ich ponad dwadzieścia. Jedynym ocalałym utworem pasyjnym Telemanna przeznaczonym do wykonania poza Hamburgiem jest Danziger Passion według św. Mateusza. Nie dysponujemy wiarygodnymi dowodami, by stwierdzić, kto zlecił Telemannowi napisanie pasji dla Gdańska. Na podstawie zachowanego rękopisu należącego do kapeli kościoła św. Jana w Gdańsku (PAN BG, Ms Joh. 396) wiemy, że kompozycję wykonywano w tym kościele jeszcze w latach 1781, 1784 i 1785.
Pasja ze względu na swą formę, odzwierciedla typową dla Gdańska tradycję muzyki sakralnej, ustaloną przez Ministerium Duchowne w 1708: do wybranych fragmentów Ewangelii św. Mateusza dodano 34 protestanckie chorały, które były śpiewane jednogłosowo przez zgromadzonych w świątyni wiernych. Te same chorały Telemann włączył do swojej kompozycji, stąd Pasja Gdańska.
Pasję według św. Mateusza Telemanna z 1754 zidentyfikowano jako Pasję Gdańską dopiero w połowie lat 80. XX wieku, kiedy to niemiecki muzykolog Manfred Fechner przyporządkował autograf partytury dzieła, znajdującego się w Weimarze (Hochschule für Musik Franz Liszt, Hochschularchiv - Thüringisches Landesmusikarchiv), do anonimowego rękopisu z Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk (Ms Joh. 396).
30 IV 2011 dzieło wykonał w Gdańsku, w kościele św. Mikołaja, Akademicki Chór Uniwersytetu Gdańskiego, Chór Męski Wydziału IV Akademii Muzycznej w Gdańsku oraz orkiestra barokowa Silva Rerum pod batutą Michała Kozorysa przy wsparciu prof. Marcina Tomczaka. Pomysłodawcą koncertu był gdański Związek Mniejszości Niemieckiej, a współorganizatorem i patronem wydarzenia Konsulat Generalny Republiki Niemiec w Gdańsku.
