HUFELAND GOTTLIEB, burmistrz Gdańska
| Linia 2: | Linia 2: | ||
[[File:Gottlieb_Hufeland.jpg|thumb|Gottlieb Hufeland]] | [[File:Gottlieb_Hufeland.jpg|thumb|Gottlieb Hufeland]] | ||
| − | '''GOTTLIEB HUFELAND''' (19 X 1760 Gdańsk – 18 II 1817 Halle), profesor prawa, [[BURMISTRZOWIE MIAST GDAŃSKICH | burmistrz]] Gdańska. Był synem Daniela Hufelanda | + | '''GOTTLIEB HUFELAND''' (19 X 1760 Gdańsk – 18 II 1817 Halle), profesor prawa, [[BURMISTRZOWIE MIAST GDAŃSKICH | burmistrz]] Gdańska. Był synem Daniela Hufelanda (chrzest 2 X 1701 Słupsk – pochowany 20 IV 1769 w kaplicy cechu kramarzy pw. św. Marii Magdaleny w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościela Najświętszej Marii Panny]] (NMP) w Gdańsku), od 10 XII 1738 posiadacza kupieckiego [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwa Gdańska]], od 1750 członka [[TRZECI ORDYNEK | Trzeciego Ordynku]] i mistrza cechu kramarzy, oraz jego drugiej żony, poślubionej 30 VIII 1759 w kościele NMP Anny Constantii (ochrzczona 23 V 1737, pochowana 28 VII 1805 Gdańsk), córki Joachima Grantzau z Tangermünde nad Łabą w Starej Marchii. Miał siedmioro rodzeństwa.<br/><br/> |
| − | W 1769 był uczniem [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]]. Po uzyskaniu stypendium z gdańskiej Fundacji Diesseldorfów ([[DIESSELDORF JOHANN GOTTFRIED, burmistrz Gdańska | Johann Gottfried Diesseldorf]]) w 1780 rozpoczął studia filozoficzne na uniwersytecie w Lipsku, następnie studiował prawo na uniwersytecie w Getyndze (1783) i Jenie, gdzie w 1785 uzyskał doktorat filozofii i prawa. Pracował na uniwersytecie w Jenie; od 1788 profesor tytularny, od 1790 profesor zwyczajny prawa; w 1803 pracował na uniwersytecie w Würzburgu, a w 1806 na uniwersytecie w Landshut (koło Monachium). Przebywając w Bawarii pełnił również w latach 1806-1808 funkcję królewsko-bawarskiego radcy prawnego.<br/><br/> | + | W 1769 był uczniem [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]]. Po uzyskaniu stypendium z gdańskiej Fundacji Diesseldorfów ([[DIESSELDORF JOHANN GOTTFRIED, burmistrz Gdańska | Johann Gottfried Diesseldorf]]) w 1780 rozpoczął studia filozoficzne na uniwersytecie w Lipsku, następnie studiował prawo na uniwersytecie w Getyndze (1783) i Jenie (1784), gdzie w 1785 uzyskał doktorat filozofii i prawa. Pracował na uniwersytecie w Jenie; od 1788 profesor tytularny, od 1790 profesor zwyczajny prawa; w 1803 pracował na uniwersytecie w Würzburgu, a w 1806 na uniwersytecie w Landshut (koło Monachium). Przebywając w Bawarii pełnił również w latach 1806-1808 funkcję królewsko-bawarskiego radcy prawnego.<br/><br/> |
| − | Wezwany do Gdańska przez francuskiego generała-gubernatora [[RAPP JEAN, gubernator Gdańska | Jeana Rappa]], przybył 16 V 1808, by objąć funkcję senatora [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1807–1815 | I Wolnego Miasta Gdańska]], a od września tegoż roku prezydenta Senatu, burmistrza miasta. Pierwszym burmistrzem (prezydentem) był w 1811, drugim w 1810, trzecim w 1809, czwartym w 1808 i do czasu rezygnacji | + | Wezwany do Gdańska przez francuskiego generała-gubernatora [[RAPP JEAN, gubernator Gdańska | Jeana Rappa]], przybył 16 V 1808, by objąć funkcję senatora [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1807–1815 | I Wolnego Miasta Gdańska]], a od września tegoż roku prezydenta Senatu, burmistrza miasta. Pierwszym burmistrzem (prezydentem) był w 1811, drugim w 1810, trzecim w 1809, czwartym w 1808 i do czasu rezygnacji 12 IV 1812. |
Wraz z kilkoma senatorami (członkami gdańskiego Senatu, jak zwano wówczas [[RADA MIEJSKA| Radę Miejską]]) opracował nowy projekt konstytucji Gdańska, której tekst wysłano we wrześniu 1808 do Paryża celem konsultacji. Stanowił on próbę umiarkowanego unowocześnienia i usprawnienia administracji I WMG. Podobnie jak wcześniejszy projekt, przygotowany przez Senat i zaaprobowany przez [[ŁAWA MIEJSKA | Ławę Miejską]] oraz [[TRZECI ORDYNEK | Trzeci Ordynek]], nie uzyskał on jednak akceptacji od cesarza Napoleona I, ale i nie został przez niego odrzucony. Cesarzowi bardziej odpowiadał stan tymczasowy ustroju I WMG, umożliwiający gubernatorowi wydawanie korzystnych dla Francji decyzji i postanowień, głównie w sprawach finansowych.<br/><br/> | Wraz z kilkoma senatorami (członkami gdańskiego Senatu, jak zwano wówczas [[RADA MIEJSKA| Radę Miejską]]) opracował nowy projekt konstytucji Gdańska, której tekst wysłano we wrześniu 1808 do Paryża celem konsultacji. Stanowił on próbę umiarkowanego unowocześnienia i usprawnienia administracji I WMG. Podobnie jak wcześniejszy projekt, przygotowany przez Senat i zaaprobowany przez [[ŁAWA MIEJSKA | Ławę Miejską]] oraz [[TRZECI ORDYNEK | Trzeci Ordynek]], nie uzyskał on jednak akceptacji od cesarza Napoleona I, ale i nie został przez niego odrzucony. Cesarzowi bardziej odpowiadał stan tymczasowy ustroju I WMG, umożliwiający gubernatorowi wydawanie korzystnych dla Francji decyzji i postanowień, głównie w sprawach finansowych.<br/><br/> | ||
Przewodniczył także Komisji Prawodawczej, której zadaniem było między innymi wprowadzenie w Gdańsku [[KODEKS NAPOLEONA | Kodeksu Napoleona]]. Prace tej komisji natrafiły na opozycję w Senacie i Trzecim Ordynku, wynikającą z obawy przed utratą uprzywilejowanej pozycji (na przykład w sprawie chrztów czy małżeństw) [[LUTERANIE | Kościoła luterańskiego]]. Dzięki jego energii i naciskom gubernatora oraz rezydenta francuskiego w Gdańsku, Kodeks Napoleona został wprowadzony w Gdańsku 1 VII 1808. Stał również na czele komisji do uregulowania nałożonej przez Francuzów na Gdańsk kontrybucji (23 047 990 franków). 10 X 1808 przewodził delegacji gdańskiej na spotkaniu w Kwidzynie z carem Aleksandrem I, na którym omawiano między innymi sprawy francuskich żądań, przekraczających możliwości płatnicze Gdańska.<br/><br/> | Przewodniczył także Komisji Prawodawczej, której zadaniem było między innymi wprowadzenie w Gdańsku [[KODEKS NAPOLEONA | Kodeksu Napoleona]]. Prace tej komisji natrafiły na opozycję w Senacie i Trzecim Ordynku, wynikającą z obawy przed utratą uprzywilejowanej pozycji (na przykład w sprawie chrztów czy małżeństw) [[LUTERANIE | Kościoła luterańskiego]]. Dzięki jego energii i naciskom gubernatora oraz rezydenta francuskiego w Gdańsku, Kodeks Napoleona został wprowadzony w Gdańsku 1 VII 1808. Stał również na czele komisji do uregulowania nałożonej przez Francuzów na Gdańsk kontrybucji (23 047 990 franków). 10 X 1808 przewodził delegacji gdańskiej na spotkaniu w Kwidzynie z carem Aleksandrem I, na którym omawiano między innymi sprawy francuskich żądań, przekraczających możliwości płatnicze Gdańska.<br/><br/> | ||
W 1812 oburzenie w elitach władzy Gdańska wywołał fakt, że jego własne długi, w wysokości 17 000 florenów, na polecenie gubernatora Jeana Rappa gdański Senat musiał pokryć z kasy publicznej. Stało się to powodem jego rezygnacji z funkcji burmistrza i szybkiego opuszczenia przezeń (wraz z rodziną) Gdańska (16 V 1812). Powrócił na uniwersytet w Landshut, gdzie objął katedrę prawa rzymskiego, karnego i gospodarki państwowej. Wiosną 1816 przeniósł się na uniwersytet do Halle nad rzeką Saale, gdzie zmarł i został pochowany.<br/><br/> | W 1812 oburzenie w elitach władzy Gdańska wywołał fakt, że jego własne długi, w wysokości 17 000 florenów, na polecenie gubernatora Jeana Rappa gdański Senat musiał pokryć z kasy publicznej. Stało się to powodem jego rezygnacji z funkcji burmistrza i szybkiego opuszczenia przezeń (wraz z rodziną) Gdańska (16 V 1812). Powrócił na uniwersytet w Landshut, gdzie objął katedrę prawa rzymskiego, karnego i gospodarki państwowej. Wiosną 1816 przeniósł się na uniwersytet do Halle nad rzeką Saale, gdzie zmarł i został pochowany.<br/><br/> | ||
25 VIII 1793 zawarł w Jenie związek małżeński z Konradyną Luizą Wilhelminą Wiedemann (ur. 1777), pochodzącą z Brunszwiku. W 1809, jako wdowiec, zawarł ponowny związek z Louisą Wilhelminą Schinweg. 12 VIII 1809 urodziła ona w Gdańsku syna (ochrzczonego w grudniu 1809 w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]]) Ernsta Nicolausa Maximiliana. Losy żony i syna po opuszczeniu Gdańska w 1812 są nie znane.<br/><br/> | 25 VIII 1793 zawarł w Jenie związek małżeński z Konradyną Luizą Wilhelminą Wiedemann (ur. 1777), pochodzącą z Brunszwiku. W 1809, jako wdowiec, zawarł ponowny związek z Louisą Wilhelminą Schinweg. 12 VIII 1809 urodziła ona w Gdańsku syna (ochrzczonego w grudniu 1809 w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]]) Ernsta Nicolausa Maximiliana. Losy żony i syna po opuszczeniu Gdańska w 1812 są nie znane.<br/><br/> | ||
| − | Był autorem kilku publikacji, | + | Był autorem kilku publikacji, m.in. ''Briefe über die itzigen Streitigkeiten des Königs von Preußen und der Stadt Danzig'' (''Listy dotyczące gorących sporów króla Prus z miastem Gdańsk'', 1784), ''Über die neuesten Angelegenheiten der Stadt Danzig'' (''Najnowsze sprawy miasta Gdańska'', 1784), ''Erinnerungen aus meinem Aufenthalt in Danzig in den Jahren 1808 bis 1812'' (''Wspomnienia z mojego pobytu w Gdańsku w latach 1808 do 1812'', 1815), ''Nachtrag zu den Erinnerungen aus meinem Aufenthalt in Danzig'' (''Suplement do wspomnień z mojego pobytu w Gdańsku'', 1815). {{author: JZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] |
Wersja z 08:29, 30 sie 2023
GOTTLIEB HUFELAND (19 X 1760 Gdańsk – 18 II 1817 Halle), profesor prawa, burmistrz Gdańska. Był synem Daniela Hufelanda (chrzest 2 X 1701 Słupsk – pochowany 20 IV 1769 w kaplicy cechu kramarzy pw. św. Marii Magdaleny w kościela Najświętszej Marii Panny (NMP) w Gdańsku), od 10 XII 1738 posiadacza kupieckiego obywatelstwa Gdańska, od 1750 członka Trzeciego Ordynku i mistrza cechu kramarzy, oraz jego drugiej żony, poślubionej 30 VIII 1759 w kościele NMP Anny Constantii (ochrzczona 23 V 1737, pochowana 28 VII 1805 Gdańsk), córki Joachima Grantzau z Tangermünde nad Łabą w Starej Marchii. Miał siedmioro rodzeństwa.
W 1769 był uczniem Gimnazjum Akademickiego. Po uzyskaniu stypendium z gdańskiej Fundacji Diesseldorfów ( Johann Gottfried Diesseldorf) w 1780 rozpoczął studia filozoficzne na uniwersytecie w Lipsku, następnie studiował prawo na uniwersytecie w Getyndze (1783) i Jenie (1784), gdzie w 1785 uzyskał doktorat filozofii i prawa. Pracował na uniwersytecie w Jenie; od 1788 profesor tytularny, od 1790 profesor zwyczajny prawa; w 1803 pracował na uniwersytecie w Würzburgu, a w 1806 na uniwersytecie w Landshut (koło Monachium). Przebywając w Bawarii pełnił również w latach 1806-1808 funkcję królewsko-bawarskiego radcy prawnego.
Wezwany do Gdańska przez francuskiego generała-gubernatora Jeana Rappa, przybył 16 V 1808, by objąć funkcję senatora I Wolnego Miasta Gdańska, a od września tegoż roku prezydenta Senatu, burmistrza miasta. Pierwszym burmistrzem (prezydentem) był w 1811, drugim w 1810, trzecim w 1809, czwartym w 1808 i do czasu rezygnacji 12 IV 1812.
Wraz z kilkoma senatorami (członkami gdańskiego Senatu, jak zwano wówczas Radę Miejską) opracował nowy projekt konstytucji Gdańska, której tekst wysłano we wrześniu 1808 do Paryża celem konsultacji. Stanowił on próbę umiarkowanego unowocześnienia i usprawnienia administracji I WMG. Podobnie jak wcześniejszy projekt, przygotowany przez Senat i zaaprobowany przez Ławę Miejską oraz Trzeci Ordynek, nie uzyskał on jednak akceptacji od cesarza Napoleona I, ale i nie został przez niego odrzucony. Cesarzowi bardziej odpowiadał stan tymczasowy ustroju I WMG, umożliwiający gubernatorowi wydawanie korzystnych dla Francji decyzji i postanowień, głównie w sprawach finansowych.
Przewodniczył także Komisji Prawodawczej, której zadaniem było między innymi wprowadzenie w Gdańsku Kodeksu Napoleona. Prace tej komisji natrafiły na opozycję w Senacie i Trzecim Ordynku, wynikającą z obawy przed utratą uprzywilejowanej pozycji (na przykład w sprawie chrztów czy małżeństw) Kościoła luterańskiego. Dzięki jego energii i naciskom gubernatora oraz rezydenta francuskiego w Gdańsku, Kodeks Napoleona został wprowadzony w Gdańsku 1 VII 1808. Stał również na czele komisji do uregulowania nałożonej przez Francuzów na Gdańsk kontrybucji (23 047 990 franków). 10 X 1808 przewodził delegacji gdańskiej na spotkaniu w Kwidzynie z carem Aleksandrem I, na którym omawiano między innymi sprawy francuskich żądań, przekraczających możliwości płatnicze Gdańska.
W 1812 oburzenie w elitach władzy Gdańska wywołał fakt, że jego własne długi, w wysokości 17 000 florenów, na polecenie gubernatora Jeana Rappa gdański Senat musiał pokryć z kasy publicznej. Stało się to powodem jego rezygnacji z funkcji burmistrza i szybkiego opuszczenia przezeń (wraz z rodziną) Gdańska (16 V 1812). Powrócił na uniwersytet w Landshut, gdzie objął katedrę prawa rzymskiego, karnego i gospodarki państwowej. Wiosną 1816 przeniósł się na uniwersytet do Halle nad rzeką Saale, gdzie zmarł i został pochowany.
25 VIII 1793 zawarł w Jenie związek małżeński z Konradyną Luizą Wilhelminą Wiedemann (ur. 1777), pochodzącą z Brunszwiku. W 1809, jako wdowiec, zawarł ponowny związek z Louisą Wilhelminą Schinweg. 12 VIII 1809 urodziła ona w Gdańsku syna (ochrzczonego w grudniu 1809 w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny) Ernsta Nicolausa Maximiliana. Losy żony i syna po opuszczeniu Gdańska w 1812 są nie znane.
Był autorem kilku publikacji, m.in. Briefe über die itzigen Streitigkeiten des Königs von Preußen und der Stadt Danzig (Listy dotyczące gorących sporów króla Prus z miastem Gdańsk, 1784), Über die neuesten Angelegenheiten der Stadt Danzig (Najnowsze sprawy miasta Gdańska, 1784), Erinnerungen aus meinem Aufenthalt in Danzig in den Jahren 1808 bis 1812 (Wspomnienia z mojego pobytu w Gdańsku w latach 1808 do 1812, 1815), Nachtrag zu den Erinnerungen aus meinem Aufenthalt in Danzig (Suplement do wspomnień z mojego pobytu w Gdańsku, 1815).
