BRAMA ORUŃSKA
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | [[File: Brama_Orunia.jpg |thumb| Od góry: [[KANAŁ RADUNI | Kanał Raduni]], wał przy Kanale, droga (Chaussee) – obecny [[TRAKT ŚW. WOJCIECHA | Trakt św. Wojciecha]] – i plan pomieszczeń bramy (wartowni) po obu stronach drogi, | + | [[File: Brama_Orunia.jpg |thumb| Od góry: [[KANAŁ RADUNI | Kanał Raduni]], wał przy Kanale, droga (Chaussee) – obecny [[TRAKT ŚW. WOJCIECHA | Trakt św. Wojciecha]] – i plan pomieszczeń bramy (wartowni) po obu stronach drogi, 1890]] |
[[File:Brama_Orunska.jpg|thumb|Brama Oruńska, widok od strony zewnętrznej, południowej, widoczny hełm [[KOŚCIÓŁ ZBAWICIELA (I) | kościoła Zbawiciela]] na Zaroślaku, około 1918]] | [[File:Brama_Orunska.jpg|thumb|Brama Oruńska, widok od strony zewnętrznej, południowej, widoczny hełm [[KOŚCIÓŁ ZBAWICIELA (I) | kościoła Zbawiciela]] na Zaroślaku, około 1918]] | ||
[[File:Szpital św. Gertrudy.JPG|thumb|Widok z [[BISKUPIA GÓRKA | Biskupiej Górki]]: na pierwszym planie zabudowania [[SZPITAL ŚW. GERTRUDY | szpitala św. Gertrudy]], po prawej resztki Bramy Oruńskiej, za nią resztki bramy kolejowej, po lewej baraki i budynek koszar przy Am Weißen Turm 1 (obecnie ul. Augustyńskiego 1), od 1922 siedziba [[GIMNAZJUM POLSKIE | Gimnazjum Polskiego]], około 1898]] | [[File:Szpital św. Gertrudy.JPG|thumb|Widok z [[BISKUPIA GÓRKA | Biskupiej Górki]]: na pierwszym planie zabudowania [[SZPITAL ŚW. GERTRUDY | szpitala św. Gertrudy]], po prawej resztki Bramy Oruńskiej, za nią resztki bramy kolejowej, po lewej baraki i budynek koszar przy Am Weißen Turm 1 (obecnie ul. Augustyńskiego 1), od 1922 siedziba [[GIMNAZJUM POLSKIE | Gimnazjum Polskiego]], około 1898]] | ||
Wersja z 09:50, 15 wrz 2021
BRAMA ORUŃSKA (Petershagener Tor), zwana też Bramą Peterszawską lub Zaroślakiem. Zbudowana w latach 1655–1656 w pasie zewnętrznych południowych umocnień miejskich, łączących forty Biskupiej Górki z bastionem św. Gertrudy na Starym Przedmieściu, z mostem nad zasypaną w XIX wieku fosą. Rozebrana w roku 1927.
Znajdowała się w południowej części tzw. Zaroślaka Zewnętrznego, w ciągu obecnego Traktu św. Wojciecha (na wysokości obecnej ul. Kaznodziejskiej i dawnego szpitala św. Gertrudy), blokując od strony południowej dostęp do miasta. Na przełomie XIX i XX wieku w formie czterech kwadratowych baszt w kształcie słupów o wysokości 7 m, flankujących sąsiadujące z nią murowano-ziemne bastiony przybramne, między którymi znajdowały się dwuskrzydłowa brama dla pojazdów i dwa przejścia dla pieszych po jej obu stronach. Pełniła także funkcję rogatki miejskiej dla ruchu od strony Oruni i Tczewa.
W 2. połowie XIX wieku przebudowana w celu poszerzenia drogi dla pojazdów i tramwaju na Orunię, najpierw w 1878 konnego, w 1897 linii zelektryfikowanej ( tramwaje). Baszty otrzymały w XIX wieku okładzinę z żółtej cegły i kamienne płaskie zwieńczenia. Zbędne wrota bramne usunięto na przełomie XIX i XX wieku.
