FIZYCY MIEJSCY

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Johann Georg Schwabe, fizyk miejski notowany w 1618 według Johanna Bensheimera na podstawie wzoru Johanna Sigmunda Emmela, 1661
Georg Seger, fizyk miejski notowany w 1675 według Izaaka Saala

FIZYCY MIEJSCY (Stadtphysicus, physicus ordinarius), instytucja lekarzy zatrudnianych przez Radę Miejską co najmniej od 1504. Do zadań fizyków należało: opiniowanie kandydatów do zawodów medycznych (lekarzy, cyrulików, aptekarzy, położnych), nadzór nad już praktykującymi, orzekanie w sprawach odpowiedzialności zawodowej, obdukcje zwłok osób zmarłych śmiercią gwałtowną, walka z epidemiami, nadzór nad aptekami, z m.in. obowiązkiem sprawdzania jakości surowców leczniczych i samych leków, przy czym do końca XVI wieku fizycy miejscy sami kierowali apteką miejską, od 1592 korzystali przy kontroli innych aptek z pomocy dwóch wybranych ławników, tzw. Apotheker-Herren (panów aptecznych), wreszcie w 1693 zabroniono fizykom prowadzenia aptek prywatnych.

Najpewniej urząd miał początkowo charakter kadencyjny, z kadencją trzy– lub czteroletnią, z możliwością odnowienia umowy. Z czasem stał się urzędem dożywotnim, przy czym rezygnujący z niego z powodów wieku lub pogorszenia stanu zdrowia stawali się fizykami honorowymi, nadal otrzymującymi wynagrodzenie (emeryturę) z kasy miejskiej.

Ustalenie ich pełnej listy (od XVI wieku częstokroć trzech zatrudnionych równolegle) jest zadaniem trudnym. Pierwszym znanym fizykiem miejskim był Wilhelm Angern, studiujący w Kolonii i Lipsku, promowany na doktora medycyny w 1491 w Ferrarze, do 1500 osobisty lekarz księcia zachodniopomorskiego Bogusława X.

Po 1820 ich funkcje przejął ordynator szpitala miejskiego (zob. lekarz miejski). ASZ

Fizycy miejscy
Notowany w roku Imię i nazwisko Daty życia
1511 Wilhelm Angern zm. 1511
1525–1529 Ambrosius Hoffmann zm. ok. 1540
1530–1538 Johannes Treseler zm. 23 XI 1548, nie założył rodziny
1547 Christoph Heyl ok. 1499 – ok. 1585
1548 Johannes Treseler urodzony w Gdańsku, kawaler, mieszkał w domu przekazanym mu przez gdańską Radę Miejską, zm. 23 XI 1548
1550 (już 1541?) Johannes Sommerfeld z rodziny z Zwickau (Saksonia), która przeniosła się do Elbląga, doktor medycyny, w Gdańsku już w 1531, zm. przed 1554
1551 Christoph Heyl ok. 1499 – ok. 1585
1556 Andreas Peltzer zm. ok. 1567
1556–1557 Christoph Heyl ok. 1499 – ok. 1585
1558 Johann Placotomus (Bretschneider) 1514–1577
1562 Bartholomäus Wagner zm. 15 V 1571
1568 Severin Goebel (brat mincerza Caspara Goebela) 1530–1612
1569 Wilhelm Misocacus zm. 12 I 1595
1570 Wenzel Wolmnitz doktor z uniwersytetu we Frankfurcie nad Odrą,
15 IV 1570 otrzymał obywatelstwo Gdańska
1574/1575 Philipp Palaeologus
1578 Jakob Schade 1529 – 7 VI 1588
1579/1580 Valerius Fidler 1525–1595
1580–1588 Jakob Schade 1529–1588
1584 Johann Mathesius 1544–1607
1589 Thomas Kellerthal zm. 1618
1602 Joachim Oelhaf 1570–1630
1607 Thomas Kellerthall zm. 1618
po 1609 Theophilus Homodeus 1550–1629
1618 Johann Georg Schwabe 1588–1660
1629 Teophilus Homodeus zm. 1629
1632 Nicolaus Oelhaf 1604–1643
1645 Lorenz Eichstädt 1596–1660
1650 Georg Stiglitz 1602–1671
1651 Jacobus Martini 1611–1658
1661 Johann Ernst Scheffler 1604–1673
1664 Johann Fabritius (Schmiedt) 1623–1690
1675 Georg Seger 1629–1678
1687 Otto Dietrich Voegeding 1635–1700
1691 Israel Conradi 1634–1715
1693 Christopher Gottwaldt 1636–1700
1700 Gottfried Stueve 1664–1729
1709 Johann Ernst Steinhardt 1669–1737
1711 Tobias Florentin Franck (Franckenberg) 1644–1715
1736, 1743 Johann Adam Kulmus 1689–1745
1748–1755 Johann Ernst Kulmus 1709–1769
1756–1768 Beniamin Schwartz
1770–1780 Ephraim Krüger około 1730 – około 1780
1781–1788 Philipp Adolph Lampe 1754–1827
1789–1812 Ephraim Philipp Blech 1757–1812
1812–1819* Joseph Hiacynth Adalbert Mathy 1768–1839
*Dla okresu od 1820 zob. hasło lekarz miejski.
MrGl
Protophysicus
Notowany w latach Imię i nazwisko Daty życia
1743, 1748, 1755 Georg Remus 1688–1756
1756–1768 Johann Ernst Kulmus 1709–1769
1770–1780 Beniamin Schwartz około 1730 – około 1780
1781–1788 Ephraim Krüger
1789–1792 Philipp Adolph Lampe 1754–1827
MrGl
⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania