JOETZE FRANZ JOHANN CARL, organista, dyrygent, kompozytor
| < Poprzednie | Następne > |
z propozycjami reformy męskich chórów amatorskich w Prusach Zachodnich, 1894
FRANZ JOHANN CARL JOETZE (Jötze; 9 XII 1839 Kwidzyn – 7 I 1914 Insterburg, obecnie Czerniachowsk, obwód kaliningradzki), organista, dyrygent chórów, kompozytor, nauczyciel muzyki. Uczeń Gimnazjum Miejskiego. Muzyki uczył się w Berlinie. W latach 1866–1869 nauczyciel muzyki i właściciel księgarni muzycznej w Chojnicach. Od 1869 w Gdańsku jako dyrygent chórów męskich, 1881–1890 dyrygent chóru mieszanego Danziger Singakademie (zob. Stowarzyszenie Śpiewacze). Uczył muzyki w prywatnej szkole Vorbereitungsschule für Knaben und Mädchen, od 1876 do 1904 również w Gimnazjum Królewskim. W 1891 organista kościoła św. Jana.
Komponował oratoria, m.in. Das Schloß am Meer do tekstu Elise Püttner (przetłumaczonego w 1997 przez Janinę Wieczerską-Zabłocką jako Zamek nad morzem), kantaty i pieśni. Wydał prace o śpiewie chóralnym i ruchu śpiewaczym.
Mieszkał w 1891 przy Jopengasse 6 (ul. Piwna), w 1893 przy tej samej ulicy pod nr 10. Żonaty był z Henriettą Caroliną Friederiką (1840 – 27 VIII 1891), córką właściciela majątku Tansee (Świerki) Michaela Eduarda Staeckera i Caroliny Justiny. Ojciec 1/ Oskara Franza Olofa (1868 Chojnice – 19 XI 1893 Gdańsk), 2/ Karla Franza (zm. przed 1914) nauczyciela gimnazjalnego, żonatego z Hedwigą z domu Schmidt, 3/ Hermanna Paula Franza (ur. 13 VII 1873), aptekarza Ernsta Ottona Franza (ur. 20 II 1875), 4/ Paula Waltera Franza (ur. 21 II 1879), żonatego z Friedą z domu Lietzmann, mieszkających później w Swakopmund w Namibii, w Niemieckiej Afryce Południowo-Zachodniej, 5/ Rosy Cäcilii Louisy (ur. 4 VIII 1866 Chojnice), od 2 V 1887 żony kupca z Insterburga (Czerniachowska) Hugo Otto Emila Gerlacha (ur. 10 XII 1862) (zob. Paul Scheerbart) oraz 6/ Camilli Marii Heleny (ur. 29 VI 1870), od 29 VI 1895 żony inżyniera z Hundegasse 36 (ul. Ogarna) Otto Waltera (ur. 3 XI 1866 Altona), później mieszkającą w Halle. 30 VI 1872 w Sopocie, w wyniku przedwczesnego porodu dzień wcześniej, zmarł kolejny z jego synów.
W 1904 przeniósł się do córki w Insterburgu, zmarł w zakładzie opiekuńczym. .
Bibliografia:
Archiwum Państwowe Gdańsk, Urząd Stanu Cywilnego, 1461/54, s. 41-42; 1475/2, s. 116 i 138; 1461/57, s. 45-6; 1609/4, nr 617; 1609/89, nr 612; 1609/304, nr 325; 1609/414, nr 2104; 1609/465, nr 2886; 1609/505, nr 453; 1609/523, nr 1612.
PAN Biblioteka Gdańska, Od 22 405, 2°; Ee 964 8°; Ee 2132/12 4°; Od 21 857, 4°.
„Danziger Zeitung”, nr 17217 z 10 VIII 1888, s. 4; nr 17400 z 25 XI 1888, s. 4; nr 17401 z 26 XI 1888, s. 4; nr 17523 z 8 II 1889, s. 3; nr 18890 z 22 III 1889, s. 4; nr 19076 z 28 VIII 1893 (nekrolog żony), nr 19099 z 10 IX 1891; nr 204447 z 20 XI 1893; nr 14 z 9 I 1914, s. 2 i 8 (nekrologi od dzieci z rodzinami).
