RHODE JACOB ISRAEL, drukarz
< Poprzednie | Następne > |
JACOB ISRAEL RHODE (Rhodus) (zm. 1602 Gdańsk), drukarz. Syn Franciscusa Rhodego, po którym w 1563 przejął zakład typograficzny (zob. drukarstwo i drukarnie), prowadzony po śmierci ojca przez matkę. Drukował zamówienia gdańskiej Rady Miejskiej i Gimnazjum Akademickiego, wykonywał zlecenia dla miast Prus Królewskich i innych (m.in. Zgorzelca), wiele drukowanych dzieł było przeznaczonych dla czytelników z kręgu reformacji. Nowością na terenie Gdańska były drukowane prognostyki i kalendarze.
Wydrukował album prezentujący stroje mieszczek gdańskich, stanowiący obecnie niezastąpione źródło historyczne o przeszłości miasta. Publikował też (obok dzieł w języku niemieckim i łacińskim) w większej ilości prace w języku polskim, także podręczniki do nauki (na przykład rozmówki Nicolausa Volckmara). W 1589 otrzymał od króla polskiego Zygmunta III Wazy przywilej na wydawanie dzieł w języku łacińskim, niemieckim i greckim. 8 VI 1591, jako drukarz, otrzymał obywatelstwo Gdańska. Jako pierwszy w Gdańsku posiadał znaki do drukowania nut, a przy jego zakładzie uruchomiono odlewnię czcionek. Podjął współpracę z Aegidiusem Dickmannem, który rytował dla niego według rysunków Antona Möllera.
Uważa się, że w latach 1563–1602 wydał ponad 300 pozycji o objętości 1600 arkuszy, w tym m.in. Duchowne pieśni Marcina Lutra (zbiór przetłumaczony przez Szymona Krofeya z Bytowa) oraz liczne programy szkolne, wśród nich w 1568 Constitutio nova Gymnasii Dantiscani Andreasa Franckenbergera (zob. Gimnazjum Akademickie).
Od 1567 mąż Margarethe (pochowana 16 VII 1614 w wieku 65 lat w kościele Najświętszej Marii Panny w grobie Joachima (Jochena) Greve nr 79). Ojciec chrzczonych w kościele św. Piotra i Pawła pięciorga dzieci, m.in. Jacoba Rhodego i Martina Rhodego oraz Gertrudy, od 24 VII 1611 żony poślubionego w kościele św. Barbary kaznodziei Joachima Steigiusa (Jochen Stege).
Zmarł na dżumę, pochowany najprawdopodobniej w grobie, który 30 IX 1601 zakupił w kościele św. Trójcy.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. I, s. 169, t. II, s. 42.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 4, 76.