SZPITAL MIEJSKI (Lazaret przy Sandgrube)

Z Encyklopedia Gdańska
Wersja Blazejsliwinski (dyskusja | edycje) z dnia 10:34, 23 cze 2023

(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Szpital Miejski, Lazaret przy Sandgrube (ul. Rogaczewskiego), przełom XIX i XX wieku
Szpital Miejski, Lazaret przy Sandgrube (ul. Rogaczewskiego), początek XX wieku
Były Szpital Miejski przy Sandgrube (ul. Rogaczewskigo) po zniszczeniach z marca 1945
Były Szpital Miejski przy Sandgrube (ul. Rogaczewskiego) po zniszczeniach z marca 1945
Po odbudowie, bez skrzydeł bocznych
Siedziba Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w dawnym budynku Szpitala Miejskiego, 2019

SZPITAL MIEJSKI, Lazaret przy Sandgrube 9/15 (Lazarett in der Sandgrube (ul. Rogaczewskiego)), założony jako szpital miejski na przełomie 1885/1886 i nowoczesna diagnostyczno-terapeutyczna placówka chirurgiczna dla obszaru Gdańska, mająca odciążyć Lazaret przy Bramie Oliwskiej, traktowany jako jego oddział. Powstał w miejscu wywłaszczonego z końcem 1874 roku ogrodnictwa Antona Rathkego. Oddany do użytku 21 XII 1887, z ogrodem rekreacyjnym dla pacjentów, centralnym ogrzewaniem, gazowym oświetleniem i bieżącą wodą. Wybudowany przez firmę Hermanna Prochnowa.

W czteropiętrowym budynku głównym znajdowały się po dwie sale z szesnastoma łóżkami na każdej kondygnacji i pokoje pojedyncze. Na I piętrze była sala operacyjna. Obok budynku głównego wydzielono osobne budynki dla chorych zakaźnie, dla kobiet ze schorzeniami ginekologicznymi i położnictwo. Dysponował 220 łóżkami, posiadał pracownię rentgenowską, mikrobiologiczną, poliklinikę zaopatrującą chorych ambulatoryjnie (zwłaszcza – nieodpłatnie – ubogich). Przyjmował także chorych psychicznie przed przekazaniem ich do Prowincjonalnego Zakładu dla Psychicznie Chorych. Współpracował z pogotowiem ratunkowym (Unfallstation) oraz zakładem opieki społecznej, położonym na posesji szpitala (Arbeits- und Siechenhaus). Miał wspólny zarząd z lazaretem przy Bramie Oliwskiej, za to odrębnego ordynatora i pięciu lekarzy. Jego kierownictwo powierzono chirurgowi dr. Georgowi Wilhelmowi Baumowi (1836–1896), a po jego niespodziewanej śmierci – prof. dr. Arturowi Barthowi (1858–1927). Opiekę pielęgniarską sprawowały diakonisy ewangelickie.

Wiosną 1911 został przeniesiony do nowej siedziby przy Delbrückallee 7 (ul. Dębinki) i połączony ze Szpitalem Miejskim. W opuszczonych budynkach ulokowano, działający dotychczas przy ul. Garncarskiej, Miejski Zakład Opieki Społecznej oraz miejskie przychodnie specjalistyczne i polikliniki. [ASZ]

Tabela: Ordynatorzy Szpitala Miejskiego przy Sandgrube

Tabela: Pacjenci oddziału chirurgiczno-ginekologicznego Szpitala Miejskiego przy Sandgrube – ruch chorych


Na zespół architektoniczny szpitala składały się: budynek główny z dwoma niewielkimi skrzydłami bocznymi, ujmującymi dziedziniec, oraz trzy inne budynki, znajdujące się w głębi działki. Główny gmach wybudowano na wydłużonym planie, z ryzalitami w części środkowej i w skrajnych osiach. Nakrywały go wysokie dachy ceramiczne, a elewacja części środkowej flankowana była wieżyczkami mieszczącymi klatki schodowe, zwieńczonymi hełmami. Budowlę wzniesiono w formach nawiązujących do niemieckiej architektury renesansowej. W marcu 1945 budynek został częściowo zburzony (utracił boczne skrzydła). W zachowanej części centralnej w tym samym roku uruchomiono tymczasowy szpital zakaźny ( szpitale 1945–2010), następnie - po remoncie, ze zmianami w elewacjach (między innymi usunięto zwieńczenia wieżyczek schodowych) - w 1949 przekazano w użytkowanie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Gdańsku. [WS]
SPOSÓB CYTOWANIA
W PRZYPISACH:
A. Szarszewski, M. Gliński, W. Szymański, SZPITAL MIEJSKI (Lazaret przy Sandgrube), „Gedanopedia” : https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=SZPITAL_MIEJSKI_(Lazaret_przy_Sandgrube) (dostęp: 11, 08, 2025)
W BIBLIOGRAFII:
Szarszewski A., Gliński M., Szymański W., SZPITAL MIEJSKI (Lazaret przy Sandgrube), „Gedanopedia” : https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=SZPITAL_MIEJSKI_(Lazaret_przy_Sandgrube) (dostęp: 11, 08, 2025)
⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania