PASJA GDAŃSKA, kompozycja
| < Poprzednie | Następne > |
PASJA GDAŃSKA (Danziger Passion, właściwie Pasja wg św. Mateusza (Passio secundum Matthæum)), pasja oratoryjna z 1754. Jej autorem był Georg Philipp Telemann (1681–1767), pełniący od 1721 funkcję miejskiego kantora w Hamburgu. Telemann, opierając się na tekście jednej z czterech Ewangelii, co roku komponował nową pasję oratoryjną, która następnie była wykonywana podczas Wielkiego Tygodnia w hamburskich kościołach. Zachowało się ich ponad dwadzieścia. Jedynym ocalałym utworem pasyjnym Telemanna przeznaczonym do wykonania poza Hamburgiem jest Danziger Passion według św. Mateusza. Nie dysponujemy wiarygodnymi dowodami, by stwierdzić, kto zlecił Telemannowi napisanie pasji dla Gdańska. Na podstawie zachowanego rękopisu należącego do kapeli kościoła św. Jana w Gdańsku (PAN BG, Ms Joh. 396) wiemy, że kompozycję wykonywano w tym kościele jeszcze w latach 1781, 1784 i 1785.
Pasja ze względu na swą formę, odzwierciedla typową dla Gdańska tradycję muzyki sakralnej, ustaloną przez Ministerium Duchowne w 1708: do wybranych fragmentów Ewangelii św. Mateusza dodano 34 protestanckie chorały, które były śpiewane jednogłosowo przez zgromadzonych w świątyni wiernych. Te same chorały Telemann włączył do swojej kompozycji, stąd Pasja Gdańska.
Pasję według św. Mateusza Telemanna z 1754 zidentyfikowano jako Pasję Gdańską dopiero w połowie lat 80. XX wieku, kiedy to niemiecki muzykolog Manfred Fechner przyporządkował autograf partytury dzieła, znajdującego się w Weimarze (Hochschule für Musik Franz Liszt, Hochschularchiv - Thüringisches Landesmusikarchiv), do anonimowego rękopisu z Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk (Ms Joh. 396).
30 IV 2011 dzieło wykonał w Gdańsku, w kościele św. Mikołaja, Akademicki Chór Uniwersytetu Gdańskiego, Chór Męski Wydziału IV Akademii Muzycznej w Gdańsku oraz orkiestra barokowa Silva Rerum pod batutą Michała Kozorysa przy wsparciu prof. Marcina Tomczaka. Pomysłodawcą koncertu był gdański Związek Mniejszości Niemieckiej, a współorganizatorem i patronem wydarzenia Konsulat Generalny Republiki Niemiec w Gdańsku.
