RASZEWSKI ROMAN, prezes Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej „Przymorze”
| < Poprzednie | Następne > |
ROMAN BOLESŁAW RASZEWSKI (13 VI 1911 Żyrardów – 22 XI 1982 Gdańsk), inżynier architekt, prezes spółdzielni mieszkaniowych w Gdańsku. Syn Romana (9 VIII 1872 Przezwiska – 1949 Żyrardów) i Marii z domu Stolarskiej (8 XII 1882 Wiskitki – 9 I 1945 Żyrardów). W 1931 ukończył Gimnazjum Miejskie w Żyrardowie. Po odbyciu w latach 1932–1933 zasadniczej służby wojskowej (podchorąży), podjął studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego, przerwane po trzech latach w związku z trudną sytuacją materialną.
W latach 1935–1937 pracował jako kancelista (kontraktowy poborca skarbowy) w Izbie Skarbowej w Warszawie, od 1937 do 1939 na takim samym stanowisku w Polskiej Agencji Telegraficznej w Warszawie. Wiosną 1939 ukończył szkołę podchorążych rezerwy artylerii, od 4 do 20 września walczył w wojnie obronnej w 26. Dywizji Piechoty jako oficer zwiadowczy baterii. Ranny dostał się do niewoli, zbiegł i wrócił do Żyrardowa. W latach 1940–1945 pracował jako przedstawiciel handlowy przedsiębiorstwa St. Mierzejewski w Warszawie, od lutego 1941 do grudnia 1944 był członkiem Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej w stopniu chorążego.
W Gdańsku od kwietnia 1945 jako członek Morskiej Grupy Operacyjnej i pełnomocnik do spraw gospodarki Gdańska. 7 V 1945 został tymczasowym kierownikiem fabryki odlewów metalowych i żelaznych Beckmajer i Richter na Oruni. 15 VII 1945 powołany został do komisji technicznej mającej usprawnić renowację budynku Domu Kultury przy obecnej al. Zwycięstwa 48. Od 6 VIII 1945 pełnił obowiązki przewodniczącego Komisji Mieszkaniowej, następnie pracował społecznie w Administracji Nieruchomości Miasta Gdańska. Po sprowadzeniu do Gdańska żony i syna podjął się pracy murarza przy budowie pierwszego nowego bloku mieszkalnego przy ul. Kartuskiej, awansował na brygadzistę, mistrza i kierownika budowy.
W 1946 założyciel i w latach 1947–1948 prezes lokatorskiej spółdzielni „Wybrzeże”, która między ul. Konopnickiej (gdzie wówczas mieszkał) a ul. Marchlewskiego (obecnie ul. Dmowskiego) wybudowała pierwszy po wojnie w Gdańsku nowy, wzniesiony od podstaw budynek według projektu architektów Wacława Rembiszewskiego i Andrzeja Sierakowskiego oraz obliczeń Stanisława Rydlewskiego. Od 1949 pracował w Państwowym Przedsiębiorstwie Budowlanym nr 4 (później Gdańskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Miejskiego), był brygadzistą i kierownikiem budowy. Uczestniczył w odbudowie Głównego Miasta, między innymi ul. Ogarnej. Między marcem a sierpniem 1951 pracował w Warszawskim Przemysłowym Zjednoczeniu Budowlanym jako kierownik budowy Zakładów Narzędzi Chirurgicznych w Milanówku. Jednocześnie w latach 1949–1953 studiował architekturę w Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej przy Politechnice Gdańskiej, od 1954 inżynier architekt.
W latach 1951–1953 kierownik pracowni architektonicznej w “Miastoprojekcie” w Gdańsku, w 1953–1954 kierownik odcinka budowy osiedla w Zjednoczeniu Budownictwa Miejskiego w Gdańsku. Od 1954 pracował w Gdańskim Biurze Projektów Budownictwa Przemysłowego na stanowisku naczelnego inżyniera. W latach 1958– 1960 zatrudniony był w Miejskim Przedsiębiorstwie Remontowo-Budowlanym na stanowisku dyrektora. W 1958 przedstawił władzom województwa i miasta pomysł utworzenia powszechnej spółdzielni mieszkaniowej i budowy kilkudziesięciu bloków mieszkalnych na Przymorzu ze środków zgromadzonych od kandydatów na mieszkańców oraz za kredyt bankowy spłacany z sum uzyskiwanych za czynsz. Po zatwierdzeniu 16 II 1959 statut Powszechnej Spółdzielni Mieszkaniowej „Przymorze” wybrany został przewodniczącym zarządu i był nim do końca 1972. Był też inicjatorem umieszczenia na rogu ulic Chłopskiej i Czerwonego Sztandaru (obecnie ul. Bora-Komorowskiego) pomnika/obelisku Przymorza.
Od grudnia 1972 był przewodniczącym zarządu, dyrektorem naczelnym, Lokatorsko-Własnościowej Spółdzielni Mieszkaniowej „Zaspa” (której również był współzałożycielem), z pierwszą siedzibą przy ul. Obrońców Wybrzeża 6A na Przymorzu. Równolegle do pracy spółdzielczej pełnił rolę Członka Rady Krajowej Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego. Od 1981 na emeryturze, do lutego 1982 pracował jeszcze na połowie etatu, głównie przy budowie osiedla domków jednorodzinnych na Zaspie.
Odznaczony był Złotym Krzyżem Zasługi (1966), Krzyżem Kawalerskim (1971) i Oficerskim (1979) Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Zasługi dla Związku Harcerstwa Polskiego (1973), Krzyżem Partyzanckim (1976), Medalem za Odrę, Nysę i Bałtyk (1945), Medalem X wieków Gdańska (1969), Brązowym Medalem Za Zasługi Dla Obronności Kraju (1972), Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1976), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1977), Medalem XXX-lecia wyzwolenia Gdańska (1978), Medalem Za Udział W Wojnie Obronnej 1939 (1982), odznaką Zasłużonego Działacza Ruchu Spółdzielczego (1965), odznaką Tysiąclecia Państwa Polskiego (1970), odznaką „Za Zasługi dla Gdańska” (1961), odznaką „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1969), srebrną odznaką Centralnego Związku Spółdzielczości Budownictwa Mieszkaniowego (1964), odznaką Przyjaciela Dziecka (1967), Orderem Uśmiechu (1968, legitymacja nr 4), Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych (1974), Zasłużony Działacz Kultury (1979). „Gdańszczanin Trzydziestolecia” w plebiscycie „Wieczoru Wybrzeża” w 1975.
Żonaty był z Wacławą z domu Osuchowską (13 V 1914 Żyrardów – 27 VI 2008 Gdańsk), ojciec Andrzeja (8 VII 1935 Żyrardów – 17 V 2014 Gdańsk). Zmarł z powodu choroby układu krążenia, pochowany w rodzinnym grobie w Alei Zasłużonych na cmentarzu Srebrzysko. W marcu 1984 jego imię nadano Międzyosiedlowemu Ośrodkowi Kultury przy ul. Śląskiej 66B na Przymorzu i odsłonięto poświęconą mu tablicę.
