BRAMA KOLEJOWA
< Poprzednie | Następne > |
BRAMA KOLEJOWA, w prawej (patrząc od wewnątrz) flance bastionu Maidloch lub Auerochs (Babi Dół lub Tur), od 1945 Żubr, przy opływie Motławy. Jej budowę wymusiło doprowadzenie do Gdańska pierwszej linii kolejowej ( linia kolejowa numer 9) i wymuszona przez władze wojskowe lokalizacja pierwszego w Gdańsku dworca kolejowego, Dworca Brama Nizinna. Wybudowana w 1852 jako ostatnia z gdańskich bram miejskich.
Zgodnie z wytycznymi specjalistów wojskowych brama otrzymała po bokach wzmocnienie w postaci dwóch murów, zbiegających się ukośnie w kierunku przerzuconego przez fosę mostu, zakończonych pylonami (słupami). Na ścianach wewnętrznych (od strony torów) pylony otrzymały pionowe wyżłobienia, w które można było w razie potrzeby włożyć stalowe sztaby, zamykające przejazd, na wzór wrót sztormowych w wałach przeciwpowodziowych. Mur zewnętrzny (zachodni), długości ponad 40 m, zaopatrzono w 24 strzelnice, krótszy mur wschodni, osłonięty przez bastion, miał ich mniej. Brama posiadała też odrębną parę mocnych wrót. W 1893, w związku z budową bocznicy do nowej Rzeźni przy Angielskiej Grobli, poszerzono przejazd od strony miasta.
Starannie zaprojektowana, ani razu nie była wykorzystana dla obrony. W 2007 wstrzymano biegnący przez nią ruch kolejowy, w 2011 rozebrano tory kolejowe, pylony pozbawiono metalowych elementów. W efekcie powolnej lecz nieprzerwaną degradację z bramy pozostała tylko ściana zachodnia i część ściany wschodniej.
W 2 połowie 2021 przystąpiono do budowy objazdu Bramy Nizinnej, mającego biec od placu Wałowego ul. Grodza Kamienna do dawnej linii kolejowej i dalej przez Bramę Kolejową. Inwestycja została wstrzymana w 2022 przez Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.