BASZTA NAROŻNA
| < Poprzednie | Następne > |
około 1890
BASZTA NAROŻNA, u zbiegu obecnej ul. Ogarnej i Bogusławskiego. Najstarsza z zachowanych baszt gdańskich, w południowo-zachodnim narożniku murów obronnych Głównego Miasta. Kamień węgielny pod jej budowę położono 26 III 1342 i od niej rozpoczęto budowę głównomiejskich murów. Prostokątna w poziomie przyziemia, pięciokątna na wyższych kondygnacjach, pięciokondygnacyjna, ceglana, nakryta stromym dachem wielospadowym. Wysokość 15 m, rzut w poziomie przyziemia około 6 × 12 m, grubość murów 1–1,5 m, pierwotnie nie miała ściany od strony miasta.
W 2. połowie XIV wieku przebudowana, kondygnacje powyżej przyziemia zaopatrzono w ścięte narożniki. Wieloboczne kondygnacje ozdobiono ostrołukowo zwieńczonymi blendami (płytkimi wnękami w murze), pomiędzy którymi umieszczono tynkowane tarcze (element wyjątkowy w gdańskiej architekturze obronnej średniowiecza). Ostateczny kształt uzyskała w 2. połowie XV wieku, kiedy wymurowano ścianę zamykającą basztę od strony miasta. Wzmocniono również jej walory obronne przez wybudowanie przed nią niskiej (obecnie nie istnieje) cylindrycznej baszty, zwanej Małą, chroniącej narożnik muru niskiego. W latach 1856–1857, wraz z zespołem zabudowy Dworu Miejskiego, przebudowana na siedzibę straży pożarnej.
W roku 1945 zniszczony został dach i ściana od strony miasta, wypaleniu uległo wnętrze. Zabezpieczona (bez odbudowy tylnej ściany), 5 VI 1960, podczas wichury, zawaliła się wschodnia część murów. Odbudowana na przełomie lat 50. i 60. XX wieku na potrzeby Domu Harcerza (zob. Dwór Miejski).
