BEREŚNIEWICZ ALEKSANDER, wykładowca Politechniki Gdańskiej, kapitan żeglugi wielkiej jachtowej
| < Poprzednie | Następne > |
ALEKSANDER BEREŚNIEWICZ (18 III 1908 Strecieńsk, Syberia – 5 I 2007 Gdańsk), starszy wykładowca Politechniki Gdańskiej (PG), kapitan żeglugi wielkiej jachtowej, harcerz, nauczyciel wychowania fizycznego, trener. Syn zesłańców syberyjskich Jana i Heleny z domu Ejdrygiewicz.
W 1919 był harcerzem w hufcu żeglarskim we Władywostoku. W 1924 z grupą sierot przyjechał z Syberii do Wejherowa, wychowanek tamtejszego Domu Wychowawczego Dzieci Syberyjskich dr Józefa Jakóbkiewicza (lekarza sanitarnego we Władywostoku). W latach 1924–1928 należał do Harcerskiego Hufca Syberyjskiego im. Tadeusza Kościuszki w Wejherowie, między innymi w 1927 był bosmanem na jachcie „Beniowski” w rejsach z Gdyni do Helu. W 1928 absolwent Seminarium Nauczycielskiego w Warszawie. W latach 1929–1930 był wychowawcą w Bursie dla Dzieci z Dalekiego Wschodu w Warszawie.
W 1930 instruktor w Państwowym Ośrodku Morskim w Gdyni, w 1932 absolwent Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego w Warszawie. Od 1 IX 1932 do 1 IX 1933 nauczyciel w Prywatnym Gimnazjum w Warszawie. W 1933 uzyskał dyplom kapitana jachtowej żeglugi morskiej i do sierpnia 1939 był nauczycielem gimnastyki i pływania w Państwowej Szkole Morskiej w Gdyni, jednocześnie w latach 1937–1939 – w Prywatnym Męskim Liceum i Gimnazjum Towarzystwa Szkół Średnich nr 803 w Gdyni. W 1937 zdał egzamin pedagogiczny na Uniwersytecie Poznańskim, uzyskując dyplom nauczyciela szkół średnich.
W 1935 był III oficerem na jachtach Związku Harcerstwa Polskiego „Temida I”, „Zawisza Czarny” (dowódca Mariusz Zaruski) w dwóch rejsach do Helsinek i Tallina. W 1937 był współzałożycielem Nauczycielskiego Ośrodka Morskiego w Gdyni, gdzie od 13 IX 1937 do sierpnia 1939 pełnił funkcję wicekomandora. W sierpniu 1939 kapitan na jachcie „Mohort” (typu kecz, pierwsza w Polsce konstrukcja stalowa, armator: Oddział Morski Oficerskiego Yacht Klubu Rzeczypospolitej Polskiej w Gdyni) w rejsie z nauczycielami ze Szkoły Budowy Maszyn w Tczewie i szkoły powszechnej w Chojnicach do szwedzkich portów Visby, Kalmar. Do Gdyni powrócił 29 VIII 1939, wysiedlony we wrześniu do Generalnego Gubernatorstwa. W latach 1940–1944 pracował jako konwojent w firmie spedycyjnej Hartwig w Warszawie. Po upadku powstania warszawskiego przebywał w Ożarowie.
W latach 1945–2007 mieszkał w Gdańsku. Od września 1945 do marca 1950 pracował w Hurtowni Artykułów Aptecznych „Chemopharm” sp. z o.o. (Gdańsk-Wrzeszcz, ul. Gołębia 5), gdzie pełnił funkcję kierownika administracyjnego, a od stycznia do marca 1950 – likwidatora. Od 1 IX 1948 do 1 IX 1951 pracował jako nauczyciel wychowania fizycznego w Gdańskich Technicznych Zakładach Naukowych, w latach 1950–1951 – w Liceum Budowy Okrętów, od sierpnia 1951 do sierpnia 1952 – w Technikum Budowy Okrętów w Gdańsku ( Conradinum).
W latach 1951–1991 pracował w Studium Wychowania Fizycznego PG jako instruktor pływania, piłki ręcznej (posiadał uprawnienia trenera I klasy), piłki nożnej, piłki koszykowej i lekkoatletyki. W latach 1957–1973 był zastępcą kierownika Studium Wychowania Fizycznego, od 1972 – starszym wykładowcą. Jednocześnie w roku szkolnym 1968/69 uczył w pierwszej w Gdańsku klasie sportowej o specjalizacji piłki ręcznej, zorganizowanej w Szkole Podstawowej nr 50, a od 1 IX 1969 do 30 IX 1970 był także nauczycielem w gdańskiej Wyższej Szkole Pedagogicznej (WSP), a w latach 1970–1972 – instruktorem wychowania fizycznego z piłki koszykowej w gdańskiej Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego. Od 1 IX 1970 do 30 IX 1973 pracował także w sekcji piłki ręcznej gdańskiego Akademickiego Związku Sportowego. Od 1973 na emeryturze.
Był jednym z inicjatorów budowy, w 1956, w kompleksie ówczesnego Studium Wychowania Fizycznego, basenu oraz powstania hali sportowej do piłki ręcznej (obecne Centrum Sportu Akademickiego PG przy al. Zwycięstwa). Był również inicjatorem trójmiejskich, międzyuczelnianych zawodów w piłce koszykowej (PG, WSP, Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Sopocie, Państwowa Szkoła Morska w Gdyni).
Związany był z gdańskimi klubami żeglarskimi: Akademickim Klubem Morskim i Yacht Klubem Północnym. W 1956 zajął trzecie miejsce w regatach na dystansie 300 mil po Morzu Bałtyckim na jachcie „Temida II” Polskiego Związku Żeglarskiego. W 1958 wygrał regaty na Morzu Północnym („Ostsee Woche”) na jachcie „Ewa”. 22 XI 1958 uzyskał dyplom kapitana żeglugi wielkiej jachtowej.
W 1970 podczas Międzynarodowego Tygodnia Zatoki Gdańskiej, na jachcie „Folkboat” zajął trzecie miejsce w eliminacjach w celu wyboru reprezentanta Polski w samotnych zawodach żeglarskich. Od 1 do 21 VI 1971 uczestniczył w eliminacjach do zimowego transatlantyckiego rejsu na jachcie „Swarożyc II” – samotnej podróży na dystansie 600 mil po Morzu Bałtyckim. W 1980 był kapitanem jachtu „Wołodyjowski” Yacht Klubu Stal Stoczni Północnej, który opłynął Islandię. W tym samym roku pełnił też funkcję kapitana na jachcie „Wołodyjowski” w Operacji Żagiel z Gdyni do Kanady. W 1984 był kapitanem-dublerem (1 kapitan: Mario Sas–Bojarski) na jachcie „Wojewoda Pomorski”. Był jednym z projektantów jachtu „Politechnika Gdańska”, którego w 1995 był kapitanem w rejsie po Morzu Bałtyckim.
W 1951 odbudował kamienicę w Gdańsku, odebraną mu w wyniku komunalizacji mienia prywatnego.
Był w latach 1932–1939 członkiem Drużyny Harcerzy im. Bolesława Chrobrego „Czarna Czwórka” w Gdyni, 1931–1965 – Akademickiego Związku Morskiego (1949–1956: Akademickiego Zrzeszenia Sportowego), Zrzeszenia Studentów Polskich na Politechnice Gdańskiej, Polskiego Związku Żeglarskiego, Yacht Klubu Stal przy Stoczni Północnej w Gdańsku, 1933–1990 – Związku Nauczycielstwa Polskiego, Związku Harcerstwa Polskiego. Był członkiem honorowym Polskiego Związku Żeglarskiego (1987) i Akademickiego Klubu Morskiego w Gdańsku.
Odznaczony między innymi Złotym Krzyżem Zasługi (1971), odznaką „Zasłużony Działacz Żeglarstwa Polskiego” (1958), odznaką „Zasłużony Działacz Ruchu Fizycznego” (1968), wyróżnieniem „Rejs Roku 1971”, otrzymał nagrodę specjalną Polskiego Związku Żeglarskiego „za całokształt dokonań żeglarskich” (1986), nagrodę „Conrada” Bałtyckiego Bractwa Jungów (2000).
Żonaty z Petronelą (14 VIII 1912 Kamyszlew – 4 II 1980 Gdańsk) z domu Jancewicz, córką Piotra i Marianny z domu Meleszkiewicz, nauczycielką, harcerką, w latach 1934–1935 drużynową żeńskiej drużyny Związku Harcerstwa Polskiego przy Gimnazjum Urszulanek w Gdyni. Ojciec Mariusza (ur. 1 I 1940 Warszawa), Wiktora (ur. 1 I 1945 Ożarów – 3 II 1997 Gdańsk) i Ewy Kozłowskiej (ur. 29 IX 1950 Gdańsk), żeglarki, kapitana żeglugi wielkiej jachtowej.
Pochowany na cmentarzu w Oliwie. 29 VI 2019 w Alei Żeglarstwa Polskiego na południowym falochronie gdyńskiej mariny odsłonięto poświęconą mu tablicę pamiątkową.
