TARG SIENNY
| < Poprzednie | Następne > |
TARG SIENNY (Heumarkt), historycznie należący do Nowych Ogrodów. Początkowo południowo-zachodnia część dużego placu przed Bramą Wyżynną przy ostatnim odcinku traktu wiodącego z południa, zbiegającego się przed głównym wjazdem w mury miasta z traktami z północnego wschodu (obszar obecnego Targu Rakowego). Miejsce handlu końmi i bydłem. W 1617 roku zwany Targiem Końskim (Rossmarkt, Pferdemarkt), od 1625 Wołowym (Ochsenmarkt), nazwy przeplatały się równolegle, od roku 1866 nazwany ostatecznie Heumarkt (Sienny, od siana, paszy koni i bydła). Po wybudowaniu linii kolejowej ( kolej) został połączony wiaduktem z wylotem Sandgrube (ul. Rogaczewskiego).
Pod koniec XIX wieku, po niwelacji miejskich fortyfikacji, planowano wzniesienie tu budynku nowego teatru (mającego zastąpić niszczejący, istniejący budynek Teatru Miejskiego) według wstępnego projektu przygotowanego przez gdańskiego architekta Ernsta Augusta Schadego (z widownią na 1550 miejsc). W 1904 zamierzenie to upadło. Od 1902 do 2012 pod nr. 5 istniał dom zakonny elżbietanek. Od 1912 znajdował się tu główny gdański dworzec autobusowy ( autobusy). W XX wieku miejsce manifestacji i uroczystych zgromadzeń, m.in. 10 XI 1918 manifestacja z okazji zakończenia I wojny światowej, abdykacji dynastii Hohenzollernów, przejęcia władzy przez rady robotnicze i żołnierskie, zniesienia cenzury i wprowadzenia ośmiogodzinnego dnia pracy; 16 XII 1918 wiec rewolucyjny Związku Spartakusa (lewicowych niemieckich socjaldemokratów); 17 XII 1918 manifestacja przeciwko planom przyłączenia Gdańska do Polski), ponawiana 23 III (z udziałem 70 tysięcy ludzi) i 25 IV 1919; 29 VII 1920 manifestacja przeciwko drożyźnie i podatkom; 6 IV 1935, podczas zorganizowanego przez hitlerowców wiecu wyborczego przed wyborami do Volkstagu, przemawiał tu Joseph Goebbels. W latach 1919–1945 na placu znajdował się główny dworzec dla miejskich i podmiejskich autobusów.
W 1945 roku wiadukt nad torami został wysadzony (po wojnie zastąpiono go drewnianą kładką dla pieszych). Plac otrzymał nazwę 1 Maja, na pamiątkę wiecu zorganizowanego tu 1 V 1945 roku przez I sekretarza Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Partii Robotniczej Janinę Kowalską, m.in. z udziałem Zenona Kliszki; historyczną nazwę przywrócono 25 IX 1990 roku. Bezpośrednio po II wojnie światowej Targ Sienny wykorzystywany był jako miejsce uroczystości państwowych (m.in.: 29 VI – 1 VII 1945 manifestacja polityczna polskiej ludności Gdańska z okazji obchodów pierwszego w mieście Święta Morza i defilada wojskowa z dekorowaniem kombatantów obrony Wybrzeża z 1939; 22 VII 1945 obchody pierwszej rocznicy Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, z mszą świętą i defiladą). W styczniu 1957 oddano na placu do użytku dworzec PKS, funkcjonujący do roku 1973, do czasu przeniesienia w okolice Grodziska (zob. dworzec autobusowy); do 2014 pętla kilku linii miejskiej komunikacji autobusowej.
W 1989 roku w południowo-zachodniej części placu (nad Kanałem Raduni) powstało samorzutnie miejskie targowisko, w sierpniu 1992 ujęte przez handlujących w formę Stowarzyszenia Gildii Kupców Gdańskich, które w maju 1993 i we wrześniu 1994 otworzyło dwie hale targowe (łącznie 3,5 tysięcy m²), rozebrane w 2011 roku w związku z nową koncepcją zabudowy okolic Targu Siennego. Z tego samego powodu w 2014 roku została rozebrana kładka, która – już jako murowana – po 1992 stanowiła przejście do hal targowych Gildii. W styczniu 2015 roku holenderska firma Multi Corporation uzyskała zgodę na budowę wielofunkcyjnego kompleksu handlowo-usługowego (z wkomponowanym w zabudowę byłym domem zakonnym elżbietanek) na Targu Siennym i Targu Rakowym, na obszarze 6 ha. Planowaną nazwę kompleksu: Forum Radunia zmieniono w kwietniu 2015 na Forum Gdańsk. 2 czerwca 2015 wmurowano kamień węgielny pod budowę.
