HADERSCHLIEFF JOHANN CARL, rajca
| < Poprzednie | Następne > |
JOHANN CARL HADERSCHLIEFF (12 VIII 1705 Gdańsk – 23 II 1785 Gdańsk), rajca Głównego Miasta Gdańska. Pochodził z kupieckiej rodziny notowanej w Gdańsku już w końcu XV wieku. Syn kupca Christiana Jacoba (chrzest 2 IX 1672 Gdańsk – pochowany 15 I 1750 Gdańsk), w grudniu 1684 zapisanego do początkującej (piątej) klasy gdańskiego Gimnazjum Akademickiego. Miał m.in. młodszego brata Daniela Gottlieba, od 26 II 1737 posiadającego potwierdzone kupieckie obywatelstwo Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli).
W wieku 15 lat wysłany został do Polski w celach nauki języka. W 1730 odbył podróż edukacyjną po Niemczech, Niderlandach i Anglii. Po powrocie, 4 III 1732, podobnie jak później brat, wystarał się o potwierdzenie kupieckiego obywatelstwa Gdańska jako tzw. Bürger-Kind. W 1737 został członkiem Trzeciego Ordynku z Kwartału Kogi. Od 1752 był czwartym mistrzem tego Kwartału, w 1756 trzecim, w 1760 drugim, w 1764 pierwszym. Od 1749 był prowizorem (opiekunem) szpitala św. Jakuba na Starym Mieście Gdańsku, od 1756 do 1775 prowizorem kościoła Najświętszej Marii Panny (NMP). Zasiadał w deputacjach (komisjach) miejskich. W 1756-1764 był członkiem Urzędu Wałowego i do robót publicznych, w 1764 pracował w komisjach ds. funduszy posiłkowych, miar, culagi i Pakowni. Od 1766 ławnik, zasiadał m.in. w komisji poboru pogłównego, we władzach straży obywatelskiej. Od 1778 rajca, w 1782 sędzia.
Jako kupiec prowadził handel morski sięgający Morza Północnego. Był w grupie kupców, którzy zwłaszcza w 1757 sprzeciwiali się powołaniu w Gdańsku kasy wykupu z niewoli śródziemnomorskich piratów marynarzy zatrudnionych przez gdańskich armatorów (handlu tak dalekosiężnego nie prowadzili, obawiali się wzrostu własnych kosztów).
Był dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy ożenił się w kościele NMP 27 V 1732 z Florentyną Elisabetą (pochowana 29 VI 1762 w tymże kościele), córką Davida Henrichsdorffa. W tym samym kościele 17 X 1771 ożenił się po raz drugi z wdową po Johannie Constantinie Baumgardterze (zm. w maju 1770), Marią, córką pastora Jacoba Horna. Ojciec 1/ Carla Christiana (chrzest 19 III 1733 – pochowany 20 XI 1733), 2/ Constantii Elisabethy (chrzest 16 IX 1734 – pochowana 15 XII 1812), od 7 IX 1751 żony Johanna Carla Jantzena (matki senatora Christiana Jantzena); 3/ Christiana Gottlieba (chrzest 20 IV 1737 – pochowany 2 IX 1809); 4/ Johanny Dorothei (chrzest 26 VI 1742), od 7 II 1771 żony Johanna Gerharda Beyerta (Boyert); 5/ Justyny Charlotty (chrzest 25 VI 1745), od 14 II 1769 żony Daniela Friedricha Beyerta (brata wzmiankowanego Johanna Gerharda).
Pochowany 10 III 1785 w kościele NMP pod płytą rodzinna nr 48 (wraz z ojcem, synami Carlem Christianem i Christianem Gottliebem). Żegnał go żałobnym wierszem Immanuel Constantin Fahr (1746–1807), późniejszy (od 1786) pastor w Pruszczu Gdańskim i (od 1796) diakon w kościele św. Barbary.
Bibliografia:
Das jetzte-lebende Dantzig, Dantzig 1756 i następne.
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VII, s. 460.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 247.
Szarszewski Adam, Szpital i kościół św. Jakuba w Gdańsku, Toruń 1999, s. 32.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 1, 219.
Zdrenka Joachim, Urzędnicy miejscy Gdańska w latach 1342–1792 i 1807–1814, t. II, Gdańsk 2008, s. 127.
