CZYCHOWSKI MIECZYSŁAW, poeta, malarz, rzeźbiarz
| < Poprzednie | Następne > |
MIECZYSŁAW CZYCHOWSKI (właściwie Józef Mieczysław Cychowski) (26 V 1931 Dzbenin koło Ostrołęki – 23 I 1996 Gdynia), poeta, malarz, rzeźbiarz. Syn Stanisława (ur. 27 VIII 1901 Glinki Rafały koło Sypniewa – 7 VII 1945, zastrzelony w lesie koło Czarnowca), uczestnika wojny polsko–rosyjskiej w 1920, kampanii wrześniowej 1939 (sierżant w Korpusie Ochrony Pogranicza), żołnierza Armii Krajowej i Wiktorii z domu Romanik (będąc wdową wyszła za brata pierwszego męża, Wojciecha Czychowskiego). Brat Czesława i Zofii (po mężu Sagalskiej). 8 V 1945 w wyniku wybuchu rozbrajanej przez siebie miny stracił prawą dłoń. Po ukończeniu szkoły podstawowej w Dzbeninie (od 2006 noszącej jego imię) uczył się w Gimnazjum w Ostrołęce, po małej maturze od 1950 w Liceum Plastycznym w Gdyni–Orłowie. Od 1952 studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych ( Akademia Sztuk Pięknych), pracę dyplomową wykonał (1958) pod kierunkiem Krystyny Łady-Studnickiej; uprawiał głównie portret i pejzaż.
W trakcie studiów, w 1955, otrzymał trzecią ogólnopolską nagrodę w dziedzinie malarstwa podczas Międzynarodowego Festiwalu Młodzieży w Warszawie za obraz „Nad książką”.
W 1956 współzałożyciel dwutygodnika studentów i młodej inteligencji Wybrzeża „Kontrasty”. Pod koniec 1959 współzałożyciel (wraz z Bogdanem Justynowiczem) interdyscyplinarnej Gdańskiej Grupy Młodych.
Jako poeta debiutował w 1954 na łamach „Głosu Wybrzeża”. Opublikował kilka tomików wierszy: Miejsca wydrążone (1960), Misterium na uboczu (1966), Progresje (1968), Zapisywanie trenu (1971), Krwią lamowane (1979); ukazały się również wybory wierszy: Lasem, losem, zboczem (1974), Wiersze wybrane (1985), Wiersze i obrazy (2007). Wracał w nich często do swej kurpiowskiej rodzinnej ziemi. Niektóre wiersze doczekały się przekładów na język rosyjski, hiszpański, szwedzki, opublikowane w antologiach w Meksyku, Szwecji i Bułgarii. W 1988 opublikował zbiorek wierszy dla dzieci Pisane na szybie.
W liceum w Orłowie był przewodniczącym koła Związku Młodzieży Polskiej, w latach 1953–1968 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1968 podpisał oświadczenie pisarzy gdańskich popierające strajki studentów podczas wydarzeń marcowych ( marzec 1968). Od 1964 członek Związku Literatów Polskich (w latach 80. skarbnik oddziału gdańskiego). Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1975), odznaką „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”, laureat nagrody „Pierścienia” (1972) za całokształt twórczości, dwukrotnie otrzymał „Order Stańczyka” miesięcznika „Litery”, Zasłużony Działacz Kultury (1975). Otrzymał nagrody wojewody gdańskiego (1975, 1994).
Żonaty był od 1956 z koleżanką ze studiów Haliną z domu Urbaniak, pisarką i malarką, z którą rozszedł się w 1962, od 1964 (ślub w 1972) związany był z Wandą z domu Majewską, z którą miał dwóch synów i córkę. Znany był ze swobodnego trybu życia. Zmarł w szpitalu w Gdyni-Redłowie na raka mózgu, pochowany w rodzinnym grobie we wsi Rzekuń koło Ostrołęki.
W 2013 Henryka Dobosz-Kinaszewska zrealizowała poświęcony mu film dokumentalny Komu skrzypce, a komu futerał, w 2015 w Gdańsku ukazała się poświęcona mu publikacja: Mieczysław Czychowski. Poezja, malarstwo, korespondencja z matką (przygotował do druku, opracował oraz komentarzami i wstępem opatrzył Piotr Smoliński).
