WIZYTA KRÓLA NORWEGII HARALDA V I KRÓLOWEJ SONJI W GDAŃSKU, 1996
WIZYTA W GDAŃSKU KRÓLA NORWEGII HARALDA V (ur. 21 II 1937, rezydencja Skaugum, Norwegia), od 1991 króla Norwegii (pierwszego od 567 lat urodzonego na norweskiej ziemi), żeglarza, trzykrotnego olimpijczyka (1964 w Tokio, w 1968 w Meksyku i w 1972 w Monachium) oraz jego małżonki, KRÓLOWEJ SONJI (ur. 4 VII 1937, Oslo, Norwegia).
Przybyli do Polski 14 X 1996 z oficjalną, trzydniową wizytą, na zaproszenie prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego. Ostatniego dna wizyty, 16 X 1996, para królewska przyleciała z ośmiogodzinną wizytą do Gdańska. Samolot z Warszawy wylądował na lotnisku w Rębiechowie o godzinie 10:12. Królewskiej parze w podróży do Gdańska towarzyszyła szefowa polskiej Kancelarii Prezydenta, Danuta Waniek. Na lotnisku w Rębiechowie gości powitał wojewoda gdański Henryk Wojciechowski z małżonką i prezydent Gdańska Tomasz Posadzki. Podczas powitania obecny był również skipper jachtu „MK Cafe Premium” kpt. Roman Paszke, znający króla Norwegów i dzielący z nim żeglarską pasję.
Bezpośrednio z lotniska goście udali się na Uniwersytet Gdański (UG), gdzie na Wydziale Filologiczno-Historycznym odbyło się spotkanie króla i królowej z pracownikami naukowymi uczelni i studentami kierunku skandynawistyka. Do budynku mogły wejść jedynie osoby z zaproszeniami i akredytowani dziennikarze. Jako pierwsza na auli Wydziału pojawiła się Danuta Waniek, a tuż za nią król z królową, rektor UG Marcin Pliński i wojewoda Henryk Wojciechowski. Po krótkich powitalnych mowach, norweski król, zazwyczaj na nie nie odpowiadający, zrobił wyjątek i wygłosił słowa skierowane do zgromadzonych. Mówił o tradycjach polsko-norweskich kontaktów, podkreślił olbrzymią rolę Gdańska w walce o wolną Polskę, zapowiedział ufundowanie rocznego stypendium dla specjalizującego się w problematyce norweskiej naukowca z gdańskiej skandynawistyki.
Następnie para królewska, bez udziału dziennikarzy, w Bibliotece Wydziału Filologiczno–Historycznego UG spotkała się ze studentami skandynawistyki, Biblioteka otrzymała zaś w darze 50 tomów norweskich książek, od sag po literaturę najnowszą.
Ze spotkania na UG goście udali się do Portu Północnego, w którym król przy Nabrzeżu Bytomskim dokonał otwarcia terminalu przeładunku dwutlenku węgla, będącego inwestycją norweskiej firmy Hydrogaz w Polsce. W tym samym czasie królowa, w towarzystwie dyrektora Muzeum Historycznego Miasta Gdańska Adama Koperkiewicza, zwiedziła Ratusz Głównego Miasta.
Główna część wizyty królewskiej pary, uroczyste śniadanie wydane prze wojewodę Henryka Wojciechowskiego, odbyła się w gdańskim Dworze Artusa. Rozpoczęło się o godzinie 13.10 i trwało blisko dwie godziny. Na potrzeby gości zaadoptowano niektóre pomieszczenia Dworu Artusa (królewskie garderoby, toalety), zadbano w nich o stylowe gdańskie krzesła, stoliki, lustro, szafę w garderobie królowej, skrzynię, ławę i popielnicę w pokoju króla. Na ścianie w garderobie królowej zawieszono obraz Wilhelma Augusta Stryowskiego z 1894 Flisacy na ulicy Piwnej, a w garderobie króla obraz nieznanego autora Widok na Targ Rybny z 1889 i Widok Gdańska od strony Motławy Jerzego Rupniewskiego z 1930.
Przed Dworem Artusa gości powitał prezydent Tomasz Posadzki. Wśród zaproszonych byli m.in. także: prezydent Gdyni Franciszka Cegielska, prezydent Sopotu Jan Kozłowski Jan Kozłowski i rektor UG Marcin Pliński. Śniadaniowe menu zostało przygotowane przez gdańską restaurację „Pod Łososiem”, wystąpił też zespół Cappella Gedanensis. Fotoreporterom pozwolono jedynie na 30-sekundowe uwiecznienie jednej strony śniadaniowego stołu. Królewska para otrzymała w prezencie od prezydent Franciszki Cegielskiej obraz przedstawiający orłowski klif, od prezydenta Tomasza Posadzkiego cynkowy kufel i wisior z bursztynu, od Komitetu Organizacyjnego Obchodów Milenium Gdańska album wydany z okazji tysiąclecia pierwszej wzmianki o mieście, od zespołu Cappella Gedanensis płytę z nagraniami, od wojewody Henryka Wojciechowskiego książkę na drewnianej podstawie w wykonanej ze srebra i skóry okładce, z wkomponowanym po środku bursztynem i datami: 997–1997, od Muzeum Historii Miasta Gdańska kopię kafla z wielkiego pieca Dworu Artusa.
Po śniadaniu goście, w towarzystwie prezydenta Tomasza Posadzkiego, przeszli Drogą Królewską, około godziny 15:00 król, w towarzystwie Danuty Waniek i wojewody Henryka Wojciechowskiego, złożył wieniec pod pomnikiem Poległych Stoczniowców. Tuż po oficjalnej ceremonii doszło do incydentu, to jest protestu kilkunastu stoczniowców sprzeciwiających się zamknięciu Stoczni Gdańskiej.
Następnie para królewska udała się do Gdyni. Król zwiedził tamtejszą Stocznię Marynarki Wojennej budującą wówczas dla Norwegii dwa tankowce i okręt patrolowy dla straży granicznej. Królowa dokonała symbolicznego otwarcia Centrum Handlowego „Klif”, gdzie dokonała drobnych zakupów. Po powrocie z Gdyni król i królowa wysłuchali w archikatedrze Trójcy Świętej w Gdańsku-Oliwie koncertu organowego. O godzinie 18.20, król i królowa opuścili Polskę i z lotniska w Rębiechowie udali się do Oslo.
Bibliografia:
(Atu.), Król Norwegii i gdańszczanie. Za barierką, „Dziennik Bałtycki”, nr 244 (15796), 17 X 1996, s. 3.
Fibak Anna, Królewskie zwiedzanie. Razem i osobno, „Dziennik Bałtycki”, nr 245 (15797), 18 X 1996, s. 9.
Fibak Anna, Wizyta norweskiego monarchy w Gdańsku. Przyjechał król, „Dziennik Bałtycki”, nr 244 (15796), 17 X 1996, s. 1.
land, Króla gościliśmy po królewsku, „Wieczór Wybrzeża”, nr 203 (11416), 17 X 1996, s. 1 i 6.
land, Pierwszy norweski książę od 567 lat, „Wieczór Wybrzeża”, nr 202 (11415), 16 X 1996, s. 6.
Lendzion Wojciech, Łazienka dla króla, „Wieczór Wybrzeża”, nr 202 (11415), 16 X 1996, s. 1 i 6.
Norweska para królewska w Polsce, „Wieczór Wybrzeża”, nr 201 (11414), 15 X 1996, s. 5.
PAP, KRZEM., Najwyższa wizyta z Norwegii, „Gazeta Wyborcza”, nr 241 (2231), 15 X 1996, s. 3.
