PASJA GDAŃSKA, kompozycja
< Poprzednie | Następne > |
PASJA GDAŃSKA (Danziger Passion, właściwie Pasja wg św. Mateusza (Passio secundum Matthæum)), pasja oratoryjna z 1754. Jej autorem był Georg Philipp Telemann (1681–1767), pełniący przez 43 lata funkcję miejskiego kantora w Hamburgu. Telemann, opierając się na tekście jednej z czterech Ewangelii, co roku komponował nową pasję oratoryjną, która następnie była wykonywana podczas Wielkiego Tygodnia w hamburskich kościołach. Zachowało się ich ponad dwadzieścia. Jedynym ocalałym utworem pasyjnym Telemanna przeznaczonym do wykonania poza Hamburgiem jest Danziger Passion według św. Mateusza. Nie dysponujemy wiarygodnymi dowodami, by stwierdzić, kto zlecił Telemannowi napisanie pasji dla Gdańska. Na podstawie zachowanego rękopisu należącego do kapeli kościoła św. Jana w Gdańsku (PAN BG, Ms Joh. 396) wiemy, że kompozycję wykonywano w tym kościele jeszcze w latach 1781, 1784 i 1785.
Pasja ze względu na swą formę, odzwierciedla typową dla Gdańska tradycję muzyki sakralnej, ustaloną przez Ministerium Duchowne w 1708: do wybranych fragmentów Ewangelii św. Mateusza dodano 34 protestanckie chorały, które były śpiewane jednogłosowo przez zgromadzonych w świątyni wiernych. Te same chorały Telemann włączył do swojej kompozycji, stąd Pasja Gdańska.
Partyturę Danziger Passion uznawano za zaginioną do połowy lat osiemdziesiątych XX wieku, kiedy to niemiecki muzykolog Manfred Fechner zidentyfikował jeden z rękopisów z Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk (Mikr. 445, Mikr. 4650 (MsJoh. 396)) jako zaginione dzieło Telemanna. Odnaleziony utwór został opracowany do koncertowego wykonania przez Telemann Archiv w Magdeburgu, wykorzystano tłumaczenie tekstu z Biblii gdańskiej z 1881. 30 IV 2011 odśpiewał ją w kościele św. Mikołaja Akademicki Chór Uniwersytetu Gdańskiego, Chór Męski Wydziału IV Akademii Muzycznej w Gdańsku oraz orkiestra barokowa Silva Rerum pod batutą Michała Kozorysa przy wsparciu prof. Marcina Tomczaka. Pomysłodawcą koncertu był gdański Związek Mniejszości Niemieckiej, a współorganizatorem i patronem wydarzenia Konsulat Generalny Republiki Niemiec w Gdańsku.