Johann Georg Schwabe, fizyk miejski notowany w 1618 według Johanna Bensheimera na podstawie wzoru Johanna Sigmunda Emmela, 1661
Georg Seger, fizyk miejski notowany w 1675 według Izaaka Saala
FIZYCY MIEJSCY (Stadtphysicus, physicus ordinarius), instytucja lekarzy zatrudnianych przez Radę Miejską co najmniej od 1504. Do zadań fizyków należało: opiniowanie kandydatów do zawodów medycznych (lekarzy, cyrulików, aptekarzy, położnych), nadzór nad już praktykującymi, orzekanie w sprawach odpowiedzialności zawodowej, obdukcje zwłok osób zmarłych śmiercią gwałtowną, walka z epidemiami, nadzór nad aptekami, z m.in. obowiązkiem sprawdzania jakości surowców leczniczych i samych leków, przy czym do końca XVI wieku fizycy miejscy sami kierowali apteką miejską, od 1592 korzystali przy kontroli innych aptek z pomocy dwóch wybranych ławników, tzw. Apotheker-Herren (panów aptecznych), wreszcie w 1693 zabroniono fizykom prowadzenia aptek prywatnych.
Najpewniej urząd miał początkowo charakter kadencyjny, z kadencją trzy– lub czteroletnią, z możliwością odnowienia umowy. Z czasem stał się urzędem dożywotnim, przy czym rezygnujący z niego z powodów wieku lub pogorszenia stanu zdrowia stawali się fizykami honorowymi, nadal otrzymującymi wynagrodzenie (emeryturę) z kasy miejskiej.
Ustalenie ich pełnej listy (od XVI wieku częstokroć trzech zatrudnionych równolegle) jest zadaniem trudnym. Pierwszym znanym fizykiem miejskim był Wilhelm Angern, studiujący w Kolonii i Lipsku, promowany na doktora medycyny w 1491 w Ferrarze, do 1500 osobisty lekarz księcia zachodniopomorskiego Bogusława X.
Po 1820 ich funkcje przejął ordynator szpitala miejskiego (zob. lekarz miejski). ASZ
Fizycy miejscy
Notowany w roku
|
Imię i nazwisko
|
Daty życia
|
1511
|
Wilhelm Angern
|
zm. 1511
|
1525–1529
|
Ambrosius Hoffmann
|
zm. ok. 1540
|
1530–1538
|
Johannes Treseler
|
zm. 23 XI 1548, nie założył rodziny
|
1547
|
Christoph Heyl
|
ok. 1499 – ok. 1585
|
1548
|
Johannes Treseler
|
urodzony w Gdańsku, kawaler, mieszkał w domu przekazanym mu przez gdańską Radę Miejską, zm. 23 XI 1548
|
1550 (już 1541?)
|
Johannes Sommerfeld
|
z rodziny z Zwickau (Saksonia), która przeniosła się do Elbląga, doktor medycyny, w Gdańsku już w 1531, zm. przed 1554
|
1551
|
Christoph Heyl
|
ok. 1499 – ok. 1585
|
1556
|
Andreas Peltzer
|
zm. ok. 1567
|
1556–1557
|
Christoph Heyl
|
ok. 1499 – ok. 1585
|
1558
|
Johann Placotomus (Bretschneider)
|
1514–1577
|
1562
|
Bartholomäus Wagner
|
zm. 15 V 1571
|
1568
|
Severin Goebel (brat mincerza Caspara Goebela)
|
1530–1612
|
1569
|
Wilhelm Misocacus
|
zm. 12 I 1595
|
1570
|
Wenzel Wolmnitz
|
doktor z uniwersytetu we Frankfurcie nad Odrą, 15 IV 1570 otrzymał obywatelstwo Gdańska
|
1574/1575
|
Philipp Palaeologus
|
|
1578
|
Jakob Schade
|
1529 – 7 VI 1588
|
1579/1580
|
Valerius Fidler
|
1525–1595
|
1580–1588
|
Jakob Schade
|
1529–1588
|
1584
|
Johann Mathesius
|
1544–1607
|
1589
|
Thomas Kellerthal
|
zm. 1618
|
1602
|
Joachim Oelhaf
|
1570–1630
|
1607
|
Thomas Kellerthall
|
zm. 1618
|
po 1609
|
Theophilus Homodeus
|
1550–1629
|
1618
|
Johann Georg Schwabe
|
1588–1660
|
1629
|
Teophilus Homodeus
|
zm. 1629
|
1632
|
Nicolaus Oelhaf
|
1604–1643
|
1645
|
Lorenz Eichstädt
|
1596–1660
|
1650
|
Georg Stiglitz
|
1602–1671
|
1651
|
Jacobus Martini
|
1611–1658
|
1661
|
Johann Ernst Scheffler
|
1604–1673
|
1664
|
Johann Fabritius (Schmiedt)
|
1623–1690
|
1675
|
Georg Seger
|
1629–1678
|
1687
|
Otto Dietrich Voegeding
|
1635–1700
|
1691
|
Israel Conradi
|
1634–1715
|
1693
|
Christopher Gottwaldt
|
1636–1700
|
1700
|
Gottfried Stueve
|
1664–1729
|
1709
|
Johann Ernst Steinhardt
|
1669–1737
|
1711
|
Tobias Florentin Franck (Franckenberg)
|
1644–1715
|
1736, 1743
|
Johann Adam Kulmus
|
1689–1745
|
1748–1755
|
Johann Ernst Kulmus
|
1709–1769
|
1756–1768
|
Beniamin Schwartz
|
|
1770–1780
|
Ephraim Krüger
|
około 1730 – około 1780
|
1781–1788
|
Philipp Adolph Lampe
|
1754–1827
|
1789–1812
|
Ephraim Philipp Blech
|
1757–1812
|
1812–1819*
|
Joseph Hiacynth Adalbert Mathy
|
1768–1839
|
*Dla okresu od 1820 zob. hasło lekarz miejski. MrGl
|
Protophysicus
Notowany w latach
|
Imię i nazwisko
|
Daty życia
|
1743, 1748, 1755
|
Georg Remus
|
1688–1756
|
1756–1768
|
Johann Ernst Kulmus
|
1709–1769
|
1770–1780
|
Beniamin Schwartz
|
około 1730 – około 1780
|
1781–1788
|
Ephraim Krüger
|
|
1789–1792
|
Philipp Adolph Lampe
|
1754–1827
|
MrGl
|